Τραύμα: πώς ορίζεται κατά την παιδική ηλικία και πώς εξελίσσεται στη μετέπειτα ζωή του ατόμου
Τίτλος:
Trauma: how it is defined in childhood and how it develops in later life
Κύρια Υπευθυνότητα:
Γιουρουκέλη, Αθανασία Γ.
Επιβλέπων:
Κλεώπας, Ιάκωβος
Θέματα:
Keywords:
Παιδικό τραύμα, σεξουαλική και σωματική κακοποίηση, παραμέληση, ψυχοπαθολογία, παραβατική συμπεριφορά, διαταραχές διάθεσης, ψυχοσωματικές εκδηλώσεις Childhood trauma, sexual and physical abuse, neglect, psychopathology, abusive behaviour, mood disorders, psychosomatic symptoms
Ημερομηνία Έκδοσης:
2022
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η έκθεση σε τραυματικές και αντίξοες συνθήκες κατά την παιδική ηλικία, μπορεί να οδηγήσει στην εκδήλωση αρνητικών επιπτώσεων στην σωματική και ψυχική υγεία και την ανάπτυξη του ατόμου. Στόχος της παρούσας βιβλιογραφικής μελέτης είναι η διερεύνηση της σχέσης του παιδικού ψυχικού τραύματος με ορισμένες ψυχοπαθολογικές εκδηλώσεις που εμφανίζονται κατά την ενήλικη ζωή. Σε ένα πρώτο επίπεδο γίνεται εκτενής επεξήγηση των ορισμών που χρησιμοποιήθηκαν στην παρούσα μελέτη, όπως η έννοια του τραύματος και της ψυχοπαθολογίας, με σκοπό την ευχερέστερη και βαθύτερη κατανόηση του θέματος από τον αναγνώστη. Στη συνέχεια, αναλύονται τα είδη του τραύματος, οι έννοιες δηλαδή της σωματικής και σεξουαλικής κακοποίησης, της παραμέλησης και του σχολικού εκφοβισμού, εστιάζοντας στη σημαντικότητά τους κατά την παιδική ηλικία. Η αναφορά ψυχαναλυτικών θεωριών για το τραύμα, από θεωρητικούς όπως S. Freud, S. Ferenczi, R. Roussillon και J. Laplanche, έχει ως στόχο τη σύνδεση της ψυχανάλυσης με τα πιο πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα και καταδεικνύει την αλληλένδετη σχέση μεταξύ θεωρίας και πράξης. Ακολουθεί η παρουσίαση των καθοριστικών παραγόντων, όπως η οικογένεια και το σχολικό περιβάλλον, που μεσολαβούν για να θεωρηθεί μια εμπειρία τραυματική και τέλος αναλύονται οι διαφορετικές μορφές ψυχοπαθολογίας που, όπως έχει φανεί από τη βιβλιογραφία, επηρεάζονται από τις τραυματικές εμπειρίες. Η μελέτη εστιάζει στις εκδηλώσεις διαταραχών διάθεσης, στις ψυχοσωματικές, αλλά και σε άλλες γενικότερες συμπεριφορές που παρατηρούνται στη νεαρή ηλικία, όπως η παραβατική συμπεριφορά και οι αυτοτραυματισμοί. Τα ευρήματα που προέκυψαν καταδεικνύουν την ύπαρξη συσχέτισης μεταξύ των διαφορετικών μορφών τραύματος και εκδήλωσης παραβατικών συμπεριφορών, διαταραχών διάθεσης και ψυχοσωματικών εκδηλώσεων, επιβεβαιώνοντας τα ερευνητικά ερωτήματα που τέθηκαν στην αρχή. Σκοπός της μελέτης είναι η εμβάθυνση και η κατανόηση των εννοιών του τραύματος και της σημαντικότητάς του τόσο στην παιδική ηλικία όσο και στην ενήλικη. Προσδοκάται, ότι τα αποτελέσματα που συγκεντρώθηκαν από την ανασκόπηση θα αποτελέσουν χρήσιμη εισαγωγή σε βασικές έννοιες του τραύματος αλλά και θα εξηγήσουν τη σύνδεσή του με διαφορετικές μορφές ψυχοπαθολογίας.
Abstract:
Exposure to traumatic and adverse conditions during childhood can lead to negative effects on a person's physical and mental health and development. The aim of this literature study is to investigate the relationship between childhood trauma and certain psychopathological manifestations that occur in adulthood. At a first level, an extensive explanation of the definitions used in this study, such as the concept of trauma and psychopathology, is provided in order to facilitate and deepen the reader's understanding. Then, the forms of trauma, namely the concepts of physical and sexual abuse, neglect and bullying, are analysed, focusing on their catalytic role during childhood. The reference to psychoanalytic theories of trauma, by theorists such as S. Freud, S. Ferenczi, R. Roussillon and J. Laplanche, aims to link psychoanalysis with the most recent research data and reveals the interconnectedness between theory and practice. It goes on to present the determinants that mediate an experience to be considered traumatic and finally analyses the different forms of psychopathology that, as the literature has revealed, are affected by traumatic experiences. The study focuses on the manifestation of mood disorders, psychosomatic manifestations, but also on other more general behaviours observed in young age, such as delinquent behaviour and self-harm. The resulting findings demonstrate the existence of an association between forms of trauma and the manifestation of delinquent behaviours, mood disorders and psychosomatic manifestations, confirming the research questions posed at the beginning. The aim of the study is to deepen and understand the concepts of trauma and its severity in both childhood and adulthood. It is hoped that the results gathered from the review will provide a useful introduction to basic definitions of trauma and explain its association with different types of psychopathology.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Ψυχολογίας, ΠΜΣ, κατεύθυνση Ταυτότητα και Διαπροσωπικές Σχέσεις, 2022
