Προβολή στοιχείων εγγραφής Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας 
Μεταπτυχιακές εργασίες
| | | Τίτλος: | | Μπορούν να αναπνεύσουν οι υπεξούσιοι; Η αναπνοή ως υβρίδιο οργανικότητας και σχετίζεσθαι | | Τίτλος: | | Can the subaltern breathe? Breath as a hybrid of organicity and relating | | Κύρια Υπευθυνότητα: | | Σταύρου, Δήμητρα Κ. | | Επιβλέπων: | | Μακρής, Γεράσιμος | | Θέματα: | | | | Keywords: | | Αναπνοή, Αέρας, Πνεύμα, Ευαγγελική εκκλησία, Τάι Τσι Τσουάν
Breath, air, spirit, Evangelic Church, Tai Ji Quan
| | Ημερομηνία Έκδοσης: | | 2022
| | Εκδότης: | | Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών | | Περίληψη: | | Τελευταία, η αναπνοή γίνεται αντικείμενο ανθρωπολογικής μελέτης (Gorska 2016, Ingold 2010, Irigaray 1999, 2002, 2004, Lande 2007, Oaxley R. και Russel, A. 2020, Quinliva 2012, Skof and Holmes 2013). Οι περισσότερες από αυτές τις μελέτες έχουν τις ρίζες τους στους φαινομενολόγους φιλοσόφους Husserl και Merleau-Ponty και διαπισττώνεται μία επιστημολογική στροφή από τις θεωρίες της ενσωμάτωσης προς πιο οικολογικές θεωρήσεις, που ενδιαφέρονται περισσότερο για το αισθάνεσθαι και το σχετίζεσθαι. Η εργασία κινείται σε αυτή την κατεύθυνση της βιοκοινωνικής, οικολογικής ανθρωπολογίας. Ενδιαφέρεται να αναδείξει την σημασία της αναπνοής για συμβολική θεραπεία και αλλαγή με κοινωνικές προεκτάσεις, ως μία θετική βιοπολιτική επιλογή των ίδιων των υποκειμένων με επίκεντρο το σώμα τους. Η γενικότερη επισφάλεια, οι ρυθμοί ζωής, κοινωνικές ανισότητες, και κρίσεις πλήττουν την ακεραιότητα των υποκειμένων και απειλούν τη ζωή και το αξιοβίωτο της. Η απειλή αυτή επιδρά στην αναπνοή και ενσωματώνεται, δημιουργώντας ακόμη πιο ευάλωτα υποκείμενα. Ο χώρος του αοράτου, στον οποίο βρίσκεται η πνοή και ο αέρας, είναι ο χώρος του μη προφανούς (profane) κατά Eliade, ο χώρος του ιερού, της ψυχής και των πνευμάτων. Όπως ο αέρας μπορεί να είναι ωφέλιμος ή βλαβερός, έτσι και τα πνεύματα χωρίζονται σε αγαθά και δαιμόνια. Το σώμα εμψυχώνεται από πνοή ζωής ή αρρωσταίνει από τον μολυσμένο ή δηλητηριώδη αέρα και την έξη ανεπαρκούς αναπνοής, όπως αυτή προκύπτει μέσα από σχέσεις κυριαρχίας, που τοποθετούν τα υποκείμενα σε θέσεις αδυναμίας (κοινωνικής, ταξικής, φυλετικής κ.ά). Η εργασία σκοπεύει να αναδείξει κυρίως πώς η αναπνοή και η διεκδίκηση του οξυγόνου μπορεί να δημιουργήσει νέα επανορθωτική έξη, η οποία να μπορεί να μεταβάλλει τη βιοσχεσιακή κατάσταση του υποκειμένου. Μπορεί η πνευματικότητα να αποτελέσει «πνοή ζωής»; Για τους σκοπούς αυτούς εξετάστηκαν συγκριτικά η Ευαγγελική Εκκλησία Εξαρχείων και η Ακαδημία Πολεμικών Τεχνών Τάι Τσι, ως δύο διαφορετικά πνευματικά, πολιτισμικά πλαίσια. Με ποιον τρόπο μπορούν να δώσουν «ανάσα» και πώς γίνονται αντιληπτά η αναπνοή, η πνοή, το πνεύμα, η ψυχή, η ατμόσφαιρα κι ο αέρας σε αυτά τα δύο πολιτισμικά πλαίσια; Επιλέχθηκε η εθνογραφική μέθοδος, η συμμετοχική παρατήρηση και η ανάλυση λόγου στην Καινή Διαθήκη σε σχετικά εδάφια. Προέκυψε ότι τα υποκείμενα αναζητούν ενδυνάμωση και πνευματική αναγέννηση και στα δύο πλαίσια. Στον Χριστιανισμό ο δρόμος της πίστης, της λατρείας, της συμβιωτικής συσσωμάτωσης με τους άλλους πιστούς, υπό την κεφαλή τον Ιησού, στηρίζεται πρωτίστως στον Λόγο και οι μεταβολές γίνονται περισσότερο αντιληπτές στην σχέση με τον κόσμο, αλλά λιγότερο συνειδητές στο επίπεδο του σώματος. Το Τάι Τσι Τσουάν, ως πολεμική τέχνη της Κίνας με ταοϊστικές καταβολές, στηρίζεται στην σωματική ενδυνάμωση, την πειθαρχία, την εξάσκηση, την σιωπή και την πραότητα προσεγγίζοντας ενσυνείδητα την αναπνοή για την παραγωγή δύναμης, αλλά και την πνευματική μεταμόρφωση. Και στις δύο περιπτώσεις, το σώμα γίνεται ο τόπος κατοικίας / ναός για την αναπνοή (είτε για την ενσυνείδητη αναπνοή, είτε ως αγωγός του Αγίου Πνεύματος). | | Abstract: | | In the last few years, breathing is attracting anthropological attention (Gorska 2016; Ingold 2010; Irigaray 1999, 2002, 2004; Lande 2007; Oaxley R. and Russel, A. 2020; Quinliva 2012; Skof and Holmes 2013). Most of these studies are under the perspective of the phenomenological philosophy of Husserl and Merleau-Ponty and in many of them, there is a paradigm shift from theories of embodiment toward more ecological perspectives, which are more based on feeling and interrelations. This study moves in the direction of this biosocial ecological anthropology. It is interested in highlighting the importance of conscious breathing in a sense of symbolic healing and social change, as a form of positive biopolitics from the subjects concerning their own bodies. Precariousness, the fast pace of life, social inequalities, and crises affect the integrity of subjects and threaten their life and dignity. This threat affects breathing and becomes embodied, making subjects even more vulnerable. The area of the invisible, where breathe and air reside, is the space of the sacred, the soul, and the spirits. Just as the wind can be beneficial or harmful, so the spirits are divided into good and demons. The body is animated by the breath of life or getting sick by polluted or poisonous air and by the hexis of inadequate respiration, as it results from dominant relationships (social, class, racial, etc.) which makes the subjects vulnerable. The paper mainly intends to highlight how breathing and the claiming of oxygen can create a new repairing hexis, which may be able to alter the subject's bio-relational situation. Can spirituality be a "breath of life"? For these purposes, the Evangelical Church of Exarchia and the Tai Chi Chuan Academy of Martial Arts were comparatively examined as two different spiritual and cultural contexts. In what way can they give a "breath of life" and how breath, spirit, soul, atmosphere, and air, are perceived in each cultural context? The empirical part is based on the ethnographic method, participant observation, and discourse analysis of relevant New Testament passages. From the above, it emerged that the subjects seek empowerment and spiritual regeneration in both contexts. In Christianity, the path of faith, worship, and symbiotic union with other believers under the headship of Jesus is primarily based on the Word, and the changes are perceived as more concerning relations, rather than concerning the body. Tai Ji Quan, a China martial art, with Taoist roots, is based on physical empowerment, discipline, practice, silence, and gentleness by consciously approaching the breath for power generation, as well as spiritual transformation. In both cases, the body becomes the dwelling place / temple of breath (either as conscious breath or as a Holy Spirit container). | | Περιγραφή: | | Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, ΠΜΣ "Κοινωνική και Πολιτισμική Ανθρωπολογία", 2022 | | Περιγραφή: | | Βιβλιογραφία: σ. 83-90 | | | | | |
