Αποκαταστατική δικαιοσύνη και έγκλημα στην Ελλάδα: οι στάσεις των Ελλήνων δικαστικών λειτουργών
Τίτλος:
Restorative Justice and crime in Greece: the attitudes of Greek magistrates
Κύρια Υπευθυνότητα:
Κονιδάρη, Αναστασία Σπ.
Επιβλέπων:
Αρτινοπούλου, Βασιλική
Θέματα:
Keywords:
αποκαταστατική δικαιοσύνη, απονομή της δικαιοσύνης restorative Justice, distribution of justice
Ημερομηνία Έκδοσης:
2015
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η αποκαταστατική δικαιοσύνη και οι τεχνικές της διαμεσολάβησης εφαρμόζονται στην Ελλάδα εδώ και πολλούς αιώνες και σε διάφορες ιστορικές φάσεις, καθώς βρίσκονται σε σύμπνοια με την ελληνική νομική παράδοση και την επιεική νοοτροπία που διαπνέει την τελευταία. Ωστόσο, δεν πρέπει να παραβλέπεται το γεγονός ότι στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, το κράτος είναι αυτό που μονοπωλεί την απάντηση στο έγκλημα. Οι θεσμοθετημένες νομικές διαδικασίες που στοχεύουν στη συμφιλίωση είναι ενσωματωμένες και λειτουργούν εντός του επίσημου ποινικού συστήματος απονομής της δικαιοσύνης. Αλλά και οι εξελίξεις στο πεδίο της αποκαταστατικής δικαιοσύνης τελούν υπό την αποκλειστική διαχείριση της πολιτείας, ενώ και ο ρόλος του διαμεσολαβητή έχει θεσμικά ανατεθεί στους εισαγγελείς.Από την άλλη πλευρά, απαραίτητη προϋπόθεση για να λειτουργήσουν αποτελεσματικά οι νέες πρακτικές είναι η ενεργός ανάμειξη και συμμετοχή τόσο των άμεσα εμπλεκομένων σε μια εγκληματική πράξη, όσο και των μελών της κοινότητας. Για να συμβεί αυτό, πρέπει να καλλιεργηθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών στην αυτοδιαχείριση των συγκρούσεων αλλά και η ικανότητα τους προς αυτή τη κατεύθυνση. Πρόκειται για μια θεμελιώδη μετάβαση από τη συμβατική οπτική που ανέκαθεν καθοδηγείται από το ισχύον ποινικό σύστημα και είναι βαθιά ριζωμένη στη συνείδηση του μέσου πολίτη σε μία νέα, που απαιτεί χρόνο και εκπαίδευση.Προκειμένου οι νέες αποκαταστατικές τεχνικές να κερδίσουν την αξιοπιστία του κοινωνικού συνόλου και να αποκτήσουν σημαίνουσα θέση στο σύστημα απονομής της δικαιοσύνης, έχει μεγάλη σημασία ο ρόλος των δικαστικών λειτουργών. Οι δικαστικοί λειτουργοί είναι από θέση ισχύος οι πρώτοι που με τη στάση τους μπορούν να διαμορφώσουν τον τρόπο με τον οποίο γίνεται αποδεκτή ή όχι η αποκαταστατική δικαιοσύνη. Είναι εκείνοι που μπορούν να διαλύσουν ή τουλάχιστον να περιορίσουν την όποια καχυποψία υπάρχει απέναντι στην εξωποινική διευθέτηση των συγκρούσεων και να συμβάλουν τελικά στη δημιουργία ενός περισσότερο πλουραλιστικού νομικού συστήματος. Λαμβάνοντας τα ανωτέρω υπόψη, η παρούσα μελέτη έχει ως σκοπό της να διερευνήσει τις στάσεις των Ελλήνων δικαστικών λειτουργών απέναντι στην αποκαταστατική δικαιοσύνη και τις πρακτικές εφαρμογές της τελευταίας στην Ελλάδα
Abstract:
Restorative justice and mediation techniques are applied in Greece for many centuries and in different historical phases, as they are in harmony with the Greek legal tradition and the lenient attitude underlying the latter. However, it must not be overlooked that in Greece, as in other European countries, the state monopolizes the answer against crime. Statutory legal proceedings regarding reconciliation are built and operate within the formal criminal justice system. Moreover, developments in the field of restorative justice take place under the exclusive management of the state, while the role of the mediator is institutionally assigned to prosecutors. On the other hand, a prerequisite for the new practices to operate effectively, is the active involvement and participation of both stakeholders involved in a criminal act, and community members as well. For this to happen, we need to cultivate to citizens their confidence in self-management of conflicts . This is a fundamental shift from the conventional perspective that has always been guided by the existing penal system and is deeply rooted in the average citizen's way of thinking, into a NEW one, which definitely requires time and training. The role of the judicial is of great importance for the new restorative techniques to gain the credibility of society and acquire influential position in the judiciary system. The judges'attitudes can influence the acceptability of restorative justice. They can dissolve or at least limit any existing suspicion towards extra-judicial conflict resolution and to contribute to a more pluralistic legal system. Taking this into account, this study aims to investigate the attitudes of Greek magistrates towards restorative justice the way that restorative Justice is being implemented in Greece.
Περιγραφή:
Διατριβή (διδακτορική) - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Κοινωνιολογίας, 2015