Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η έκρηξη που έγινε το Δεκέμβρη του 2008 ακολούθησε, όχι μόνο χρονικά, τις μεγάλες κινητοποιήσεις στα πανεπιστήμια και τις απεργιακές διαδηλώσεις για την υπεράσπιση της κοινωνικής ασφάλισης κι εκδηλώθηκε σε μια συγκυρία σημαδεμένη από τη συσσωρευμένη κοινωνική δυσαρέσκεια των τελευταίων ετών: η ελληνική οικονομία συμπαρασυρόταν στην παγκόσμια οικονομική κρίση, η νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση Καραμανλή βυθιζόταν στον βάλτο των σκανδάλων, οι αγροτικές κινητοποιήσεις κυριαρχούσαν το προηγούμενο δίμηνο, εργαζόμενοι σε μεγάλες επιχειρήσεις κλιμάκωναν τις κινητοποιήσεις τους ενώ το πρωτοφανές κίνημα απεργίας πείνας, λίγες εβδομάδες πριν, 7.000 κρατούμενων στις φυλακές διαμόρφωσε μία δυναμική αλληλεγγύης στον αγώνα τους που οργανώθηκε έξω από τις φυλακές. Παράλληλα το 2008 σημειώνεται έξαρση της ρατσιστικής βίας. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η δολοφονία του 15χρονου Αλέξη Γρηγορόπουλου στα Εξάρχεια της Αθήνας, ήταν η βαλβίδα που απελευθέρωσε βίαια την υποβόσκουσα κοινωνική ένταση. Ωστόσο η νεολαιίστικη έκρηξη δε διαμεσολάβησε την κοινωνική δυσαρέσκεια, δε διαμορφώθηκαν όροι για μια γρήγορη ανάπτυξη πλατιών εργατικών αγώνων. Πρόκειται για μια έκρηξη της νεολαίας με χαρακτήρα εξέγερσης αλλά όχι για μια γενικευμένη κοινωνική εξέγερση. Η εξέγερση της (μαθητικής) νεολαίας στράφηκε κυρίως ενάντια στην αστυνομική καταστολή, υιοθέτησε συχνά πρακτικές του αναρχικού χώρου (π.χ. συνθήματα) ενάντια στα σύμβολα του κράτους και του νεοφιλευθερισμού. Από την άλλη μεριά ο αντικυβερνητικός χαρακτήρας του κινήματος ήταν η σύνδεσή του με τις δυνάμεις της Αριστεράς. Παράλληλα εντοπίζονται και στοιχεία μητροπολιτικής βίας χωρίς όμως αυτά να καθορίζουν την ουσία της νεολαιίστικης εξέγερσης του Δεκέμβρη του 2008. Η «κοινή γνώμη» (με αρκετές διαφοροποιήσεις), παρά την κλίμακα των καταστροφών και βιαιοτήτων, απαίτησε την καταδίκη της αστυνομίας και της κυβέρνησης. Το γεγονός ότι το θύμα ήταν ουσιαστικά 'παιδί' ευνόησε την κοινωνική συμπάθεια, σε αντίθεση με ότι συνέβαινε σε παλιότερες περιστάσεις όπου τα ΜΜΕ ενεργοποιούσαν τα συντηρητικά ανακλαστικά των μεσαίων στρωμάτων και της εργατικής τάξης Παρ’ όλα αυτά την 5η μέρα των κινητοποιήσεων εμφανίστηκαν δύο κρούσματα ομάδων “αγανακτισμένων πολιτών”, υποκινούμενων από την άκρα δεξιά, σε επαρχιακές πόλεις που πήραν το νόμο στα χέρια τους. Χαρακτηριστικό των ημερών είναι ότι απουσίασαν οι μορφές ουσιαστικής αυτοοργάνωσης των αγωνιζομένων. Τα υψηλά επίπεδα και η πλατιά διασπορά των συγκρούσεων δεν επέτρεψαν επίσης στο κίνημα να πάρει 'ανάσα' και να αποκτήσει στοιχειώδεις δομές. Βέβαια τη δεύτερη εβδομάδα των κινητοποιήσεων συναντάμε προσπάθειες για την οργάνωση του αγώνα σε επίπεδο σχολείων, πανεπιστημίου, καταλήψεων και της αλληλεγγύης με το κίνημα στο χώρο δουλειάς και στη γειτονιά,. Τέλος από το εξεγερτικό γεγονός απουσίασαν συγκεκριμένες διεκδικήσεις και αιτήματα, τέτοια που να εξέφραζαν το σύνολο ή την πλειοψηφία των αγωνιζομένων.
Abstract:
The riot of December 2008, marked by a significant amount of social discontent , took place in consequence of both, the great protest movements at the universities and the strikes for the support and protection of social security; the Greek economy at that time, was being drawn into the global economic crisis, the new liberal government of Κ. Karamanlis was riddled by scandals, an uprising of the country's farmers had been going on for over two months, laborers were striking, a hunger strike of 7000 prisoners was organized which formed a dynamic solidarity to the struggle that organized outside prison. All these factors created the context in which the uprising of 2008 came about. At the same time there was an increase of violence due to racism. At the time, the murder of fifteen-years old Alexis Grigoropoulos in Athens triggered the escalation of an ongoing social tension. However, the rebellion of the youth did not provide the conditions for the inauguration of a wide spread protest movement or a general social uprising . The students' rebellion was mainly against the police depression and the symbols of the state as well as neoliberalism in general. On the other hand, the protest being a reaction to the government, got linked to the left-wing parties of Greece and the anarchists. The public opinion, despite the damages and the violence, demanded the condemnation of the police and the government. The fact that the victim was “just a child” elicited public sympathy. On the fifth day of the turmoil two cases of 'indignant citizens' appeared, motivated by the extreme right, which tried to take control of the situation in small towns. The most striking feature of the riot was that it was completely unorganized, although during the second week of the movement there were attempts to organize the whole thing with the assistance of schools, universities and solidarity in the field of work and neighborhood. During the protest there were no demands or requests such as to express all or the majority of the protesters.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Κοινωνιολογίας, ΠΜΣ “Η Σύγχρονη Εγκληματικότητα και η Αντιμετώπισή της”, 2014
