Κοινωνικές δομές και κοινωνικές διαφοροποιήσεις στις μυθικές αναφορές: Προμηθέας Δεσμώτης του Αισχύλου και Κάβε Άσνγκερ του Φιρντουσί
Τίτλος:
Social structures and social variations in mythical references: Prometheus Bound by Aeschylus and Asngker of Ferdowsi
Κύρια Υπευθυνότητα:
Hossein Panahi, Fateme Hiva M.
Επιβλέπων:
Μελετιάδης , Χαράλαμπος
Θέματα:
Keywords:
Μύθος του Προμηθέα, κουρδικός κόσμος, κοινωνία του αρχαίου κόσμου Myth of Prometheus, Kurdish world, the society of the ancient world
Ημερομηνία Έκδοσης:
2014
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η διδακτορική διατριβή της κ. Παναχί, που έχει τίτλο "Κοινωνικές δομές και κοινωνικές διαφοροποιήσεις στις μυθικές αναφορές: Προμηθέας Δεσμώτης του Αισχύλου και Κάβε Άσνγκερ του Φιρντουσί", συνεχίζει τη μακρά παράδοση εργασιών, οι οποίες επιχειρούν να αναδείξουν αναπόσπαστα κομμάτια του ιστορικού και κοινωνικού βίου της ανθρωπότητας, όπως αυτά εμπεριέχονται στις μυθικές αφηγήσεις. Η κοινωνία των ιστορικών λαών υπάγεται στην κοινωνία των παραδόσεων των προγόνων με την έννοια ότι οι διαμορφούμενοι θεσμοί, οι ομοιοτροπίες στη σκέψη και τη συμπεριφορά αναδεικνύονται υπό το φως της κοινωνικής τελολογίας. Η διδακτορική εργασία της υποψήφιας εστιάζει στην αναπαραγωγή αυτής της σημαίνουσας πραγματικότητας, την οποία επιχειρεί να προσεγγίσει με άξονα τους μύθους του Προμηθέα και του Κάβε, που συνιστούν σημείο επαφής των Περσών, των Ελλήνων και των Κούρδων. H διατριβή αποτελείται από δέκα κεφάλαια σε τρία μέρη, τα οποία αναπτύσσονται ως εξής: Στο πρώτο κεφάλαιο, με τίτλο «Ο μύθος του Καβέ (Kaveh)», διερευνώνται οι πηγές και οι δομές από τις οποίες προέρχεται ο μύθος καθώς και οι αποτυπώσεις του στην ατομική και συλλογική μνήμη. Για την κατανόηση της δομής και της συγκρότησης του μύθου του Καβέ διερευνήθηκαν τα Ινδικά θρησκευτικά φιλοσοφικά κείμενα, τα λεγόμενα Ριγκ Βέντα και τα Αβέστα του Ζαρατούστρα. H μελέτη των Βέντα χρησίμευσαν για την ανάδειξη συγκριτικών δεδομένων ως προς τις επιρροές των Πέρσών από την Ινδική φιλοσοφία -κοσμογονία λόγω της γειτνίασής τους με την Ινδική Χερσόνησο. Από την άλλη τα Αβέστα διευκόλυναν την διαμεσολάβηση του κουρδικού κόσμου με τον ελληνικό κόσμο και την ελληνική φιλοσοφία. Η δομική προσέγγιση, που επιχειρείται (συμπεριλαμβάνει την αδρομερή παρουσίαση και της μηδικής μυθολογίας) είτε ως γενικού συνόλου είτε ως συγκεκριμένου κάθε φορά περιεχομένου, καταδεικνύει λεπτά πολιτιστικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά ανιχνεύσιμα μέσα στο κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι της περιοχής ως τις μέρες μας. Διαμορφώνεται με τον τρόπο αυτό ένα νέο ερμηνευτικό πλαίσιο για την κατανόηση όψεων των κοινωνιών αυτών εκεί, όπου διακριβώνεται η επίδραση του μύθου. Ο μύθος θεωρείται από την υποψήφια ως πρότυπο για την έκφραση της πολιτικής εξουσίας και τις λειτουργίες της. Το δεύτερο κεφάλαιο, με τίτλο «Έπος Σαχναμέ του Φιρντουσί (Shahnameh Firdousi), σπουδαιότητα και θέση του έργου», αποσκοπεί να διερευνήσει σε βάθος τις δομές του επικού υλικού, τις οποίες χρησιμοποιεί το έργο. Ο ιστορικός χρόνος της συγκρότησής του, δηλαδή, το 1000 μ.Χ., είναι μια εποχή σκοταδισμού, που επικρατεί στον Περσικό κόσμο μετά την εισβολή των Αράβων. Αυτή η εποχή προκάλεσε την πλήρη αφομοίωση λαών, που χάθηκαν έκτοτε από το ιστορικό προσκήνιο, ενώ οι ίδιοι Πέρσες βαδίζουν σε μια μαρτυρική αφομοίωση ως την ώρα που ολοκληρώνεται το Περσικό έπος του Σαχναμέ (Shahnameh Firdousi). Σε πρώτο επίπεδο, καθώς το αρχικό μέρος αυτού του έργου αποτελείται από την κοσμογονία, εξηγείται η πορεία και ο τρόπος που είναι διαμορφωμένος ο κόσμος των Περσών. Από την άλλη οι βασικοί συντελεστές αυτού του κόσμου δίνουν το έναυσμα, ώστε να κατανοηθούν οι αρχαϊκές προσπάθειες του ανθρώπου. Τα χαρακτηριστικά στα οποία επικεντρώνεται το έργο όχι απλώς παρουσιάζουν μια μυθική ανάγνωση και ερμηνεία των φυσικών και κοινωνικών φαινομένων, αλλά και διαμορφώνουν ό,τι η υποψήφια ονομάζει ως "κοινωνικό ιστορικό αρχέτυπο του Περσικού κόσμου". Σε δεύτερο επίπεδο, μέσα από την πορεία του μύθου, προβάλλεται ένα δεσποτικό σύστημα διακυβέρνησης το οποίο προκαλεί την απολυτή κοινωνική αδικία, στο επίκεντρο της οποίας βρίσκεται ο σιδεράς Καβέ (Kaveh). Εδώ γίνεται προσπάθεια να κατανοηθούν διαμορφωμένες απόψεις για το χαρακτήρα του δικαίου, της αδικίας και μέθοδοι επίλυσής τους. Στο τρίτο κεφάλαιο, με τίτλο «Οι κοινωνικές δομές στο βασιλικό σύστημα», επιχειρείται με αναλυτικό τρόπο, σε σχέση με όλα όσα έχουν προηγηθεί στα προηγούμενα κεφάλαια, να αποσαφηνισθούν οι κοινωνικοπολιτικές δομές του δεσποτικού συστήματος διακυβέρνησης των Περσών. Τα πιο αξιοσημείωτα στοιχεία τα οποία προκύπτουν είναι ότι το πανάρχαιο κοσμογονικό στοιχείο, η πρωταρχική εμφάνιση της ζωής, καθώς και η αρχή της εξουσίας συνιστούν ένα αξεδιάλυτο όλο. Η δεσποτική εξουσία εμφανίζεται έτσι να υπερέχει της κοινωνίας και της πολιτικής ζωής σε όλες τις εκφάνσεις της. Αυτές οι παρατηρήσεις συνεισφέρουν στην κατανόηση του πολιτικού συστήματος των Περσών, το οποίο στην ιστορική διαδρομή του έχει διατηρήσει την ουσία αυτής της σύλληψης παρά τις όποιες μετασχηματιστικές δυναμικές που παρατηρούνται στην εξέλιξή του. Η ίδια πορεία σκέψης συνεχίζεται και στο τέταρτο κεφάλαιο, με τίτλο «Ο μύθος του Ατζίντεχαγγ, του κακού βασιλιά». Οι θρησκευτικές αντιλήψεις μετατρέπονται σε μηχανισμούς και σύνολα συμπαγών εννοιών, που εξυπηρετούν την άσκηση της εξουσίας. Στο πέμπτο κεφάλαιο με τίτλο «Ιστορική γεωγραφία και χώροι», αναλύονται χαρακτηριστικές ιστορικές και γεωγραφικές συνιστώσες των εκφράσεων της εξουσίας, όπως διαφαίνονται από το μύθο του Καβέ. Υποστηρίζεται ότι η αντοχή στοιχείων του μύθου μέσα στο ευρύ γεωγραφικό και ιστορικό πεδίο ανάπτυξης της Περσικής κοσμοθεωρίας και κυριαρχίας. \r\n Στο έκτο κεφάλαιο, το οποίο φέρει τον τίτλο «Η ελληνική μυθολογία», επιχειρείται μια άντληση από το ελληνικό μυθικό υλικό στοιχείων που θα συνεισέφεραν σε μια αντιπαραβολή του με τους μυθικούς κόσμους των Περσών και των Κούρδων. Στο έβδομο κεφάλαιο, με τον τίτλο «Η Θεοκρατική εξουσία και η θέση της στον αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό: Η πηγή του μύθου του Προμηθέα», η επικέντρωση αφορά στο προμηθεϊκό κύκλο με στόχο να κατανοηθεί η διαδικασία και ο τρόπος μεταβίβασης της εξουσίας από τα θεοκρατικά και τα δεσποτικά καθεστώτα προς άλλα πολιτικά συστήματα και υποστηρίζεται ότι το ελληνικό κοσμοσύστημα ανέδειξε δημοκρατικές μορφές άσκησης της εξουσίας, επειδή απέκλεισε τη δυνατότητα επιστροφής σε θεοκρατικά καθεστώτα. Στο όγδοο κεφάλαιο, το οποίο έχει τίτλο: «Παράλληλοι μύθοι: οι δυο ήρωες ως κοινή αντίδραση», αναζητώνται τα κοινά στοιχεία καθώς και οι διαφορές των δύο μυθικών παραδόσεων, του Καβέ και του Προμηθέα. Από τη μία προβάλλεται ο Καβέ και η τραγική ταπείνωσή του με την απόλυτη αποδοχή της και από την άλλη η ηρωική άρνηση της μοίρας από τον Προμηθέα. Η υποψήφια υποστηρίζει ότι στον Περσικό κόσμο ο Καβέ ουσιαστικά υποκαθιστά την κοινωνία, ενώ η στάση του για επίλυση της αδικίας οδηγεί στην αναγνώριση της δυνατότητας να υπάρξει ένας αγαθός και ενάρετος άρχων. Επιπλέον όμως αυτή η προσέγγιση για μια ακόμη φορά υποδεικνύει στον μύθο του Καβέ την προϋπάρχουσα φύση του πολιτικού συστήματος έναντι όλων των άλλων κοινωνικών δυνάμεων. Η στάση και η κατάληξη του Τιτάνα Θεού Προμηθέα αντιθέτως διαφοροποιεί από την αρχή τον υπάρχοντα κόσμο και φέρνει την νέα εποχή: η κλοπή της φωτιάς και η χορηγία της στους ανθρώπους δημιουργεί μια νέα κοινωνική ζωή αποσυνδεμένη από τα κοσμολογικά ή άλλα πρωταρχικά μυθικά στοιχεία. Στο ένατο κεφάλαιο, με τον τίτλο «Ο Καύκασος, ένας και μοναδικός τόπος. Οι χώροι, οι λόγοι, οι πρωταγωνιστές της τιμωρίας στα δυο έργα: Η τιμωρία του κακού βασιλιά και του φιλάνθρωπου Προμηθέα» αναζητείται η σημασία του πολιτικού χώρου που διαμορφώνουν οι τρόποι της τιμωρίας των προσώπων. Το δέκατο κεφάλαιο, με τον τίτλο «Ο μύθος του Καβέ και η τέχνη της πολιτικής», παρουσιάζεται μια "ανάγνωση" του Κουρδικού κόσμου με οπτικές που σηματοδοτεί ο μύθος του Καβέ για την κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα. Η σχέση του ήρωα Καβέ με τον Κουρδικό λαό εμφανίζεται να είναι διαφορετική σε σύγκριση με την αντίστοιχη σχέση του ήρωα στον Περσικό κόσμο. Για την υποψήφια η φύση του ηρωισμού στον Κουρδικό κόσμο και όλα όσα εξιστορεί ο μύθος του Καβέ προάγουν ένα κοινωνικό πρότυπο το οποίο έχει τη δύναμη να αμφισβητεί και να διεκδικεί ένα καλύτερο μέλλον. Το πρότυπο αυτό ανιχνεύεται και στη μεταγενέστερη γραμματεία των Κούρδων, γεγονός που υποδεικνύει ότι ο Καβέ σε παράλληλη κατά κάποιο τρόπο διαδρομή με τον Προμηθέα προβάλλεται στον Κουρδικό κόσμο ως πρόσωπο της κοινωνίας, που αρνείται την ταπείνωση, και, καθώς μεταστοιχειώνεται σε ελπίδα, εκφράζει την αντίθεση προς τις απολυταρχικού τύπου εξουσιαστικές μορφές. Η τριμελής επιτροπή θεωρεί ότι η υπό κρίση διατριβή εμπεριέχει όλα εκείνα τα στοιχεία που κατά νόμο επιτρέπουν τη δημόσια υποστήριξή της και προς τούτο εισηγείται στην συνέλευση του Τμήματος Κοινωνιολογίας τη συγκρότηση της επταμελούς εξεταστικής επιτροπής για τη δημόσια εξέταση της διατριβής. Η υποψήφια ως φορέας μιας πολιτισμικής και επιστημονικής παράδοσης διαφορετικής από την κοινώς λεγόμενη ευρωπαϊκή μπόρεσε να συγκροτήσει ένα πεδίο συνάντησής τους. Είναι ευτυχές το γεγονός ότι αυτό συνέβη με μια εργασία που πλουτίζει την ισχνή εξάλλου σχετική ελληνική επιστημονική παραγωγή και παρουσιάζει ένα κόσμο, με τον οποίο οι απώτερες σχέσεις του ελληνισμού υπήρξαν εντατικές, αλλά σήμερα έχει ξεχαστεί και είναι έν πολλοίς άγνωστος. Η υποψήφια επεχείρησε να υποδείξει μια συγκερασμένη ανάγνωση των δύο εκδοχών, της περσικής και της κουρδικής, του μύθου του Καβέ με τον ελληνικό μύθο του Προμηθέα, από την οποία κερδισμένος βγαίνει βεβαίως ο Καβέ και ό,τι αυτό σημαίνει για τις σύγχρονες συγκροτήσεις του μυθικού φαντασιακού των Κούρδων. Η τριμελής επιτροπή επισημαίνει ειδικότερα ορισμένες ασάφειες, που εδώ κι εκεί παρατηρούνται και προέρχονται είτε από γλωσσικές αδυναμίες είτε και από συνακόλουθες δυσκολίες πλήρους αφομοίωσης της ελληνικής κοσμοαντίληψης. Η κρίση αυτή αντισταθμίζεται κατά κάποιο τρόπο από τον προσανατολισμό της υποψήφιας να επιδράσει θετικά στις διαδικασίες πολιτισμικής χειραφέτησης της δικής της εθνικής κοινωνίας.
Abstract:
Hiva Panahi, born in 1980 in Iranian Kurdistan where she did the early years of her schooling . At age 13 she started writing and publishing poems and articles in the magazines of her hometown. In 1997 with three other girls she founded the new feminist movement in Iran, in response to the stoning of her classmate in theocracy and consequently she was imprisoned for a time by the regime. Living under unbearable imprisonment conditions, she managed to escape, finding refuge in Iraq where she spent two years of her life. In year 2000 she arrived to Greece with Greek scholarship of the Ministry of Foreign Affairs. Panahi was a student and a research associate of distinguish Professor Neocles Sarris in Sociology department at Panteion University. Part of her work was the translation of Aeschylus' Prometheus Bound, in poetic verses in modern Kurdish language. Hiva Panahi is a member of the organization Pen International. * Founding member of the Pen Kurdish Diaspora based in Norway. * Member of the Kurdish Academy of Paris. * Part of the Exiled writers in Great Britain, which is under the Ministry of Culture of the country. *She has published books in Greek, Kurdish and expected soon another version in English. * She has won awards for her activities at international level. The suggestion The thesis of Mr. Panahi, titled "Social structures and social variations in mythical references: Prometheus Bound by Aeschylus and Kaveh Asngker of Ferdowsi", continues the long tradition of works which attempt to highlight the integrated parts of the historical and social life humanity, such as those contained in the mythical narratives. The society of historical peoples belongs to society traditions of ancestors in that emergent institutions, homeotropic in thinking and behavior emerge in the light of social teleology. The doctorate candidate focuses on reproduction of this influential reality, which attempts to reach around the myths of Prometheus and the cellars, which are the point of contact of the Persians, Greeks and Kurds.The thesis consists of ten chapters in three parts, which are developed as follows: In the first chapter, entitled "The Myth of Kaveh, investigates the sources and structures of which the legend originates and the impressions of the individual and collective memory. To understand the structure and formation of the myth of Kaveh investigated the Indian religious philosophical texts, called Rygge Vedas and the Avesta of Zarathustra. H study of Vedas served to highlight comparative data on the influences of Persia from the Indian -kosmogonia philosophy because of their proximity to the Indian subcontinent. On the other hand the Avesta facilitated the mediation of the Kurdish people in the Greek world and Greek philosophy. The structural approach, which attempts (including the block presentation and alfalfa mythology) either as general or as specific set whenever content demonstrates minutes cultural and social characteristics detectable within the socio-political life of the region to this day. Thus formed a new interpretative framework for understanding aspects of these societies there where calibrate the effect of myth. The myth is considered by the applicant as a model for the expression of political power and its functions. The second chapter, entitled "Epic Sachname of Ferdowsi (Shahnameh Firdousi), importance and location of the project" aims to explore in depth the structures of epic material, which uses the work. The historical time of establishment, ie, in 1000 AD, is a time of darkness that prevails in the Persian world after the invasion of the Arabs. This season caused the complete assimilation peoples, who has since disappeared from the historical scene, while the Persians themselves marching into a martyr assimilation as time topped the Persian epic Sachname (Shahnameh Firdousi). In the first level, and the initial part of this project consists of cosmogony, explained the course and the way it is shaped the world of the Persians. On the other key actors of this world are leading the way to understand the archaic man's efforts. The characteristics on which the project focuses not only have a fabulous reading and interpretation of natural and social phenomena, and form what the candidate named as "social historical archetype of the Persian world." On a second level, through the course of the myth, a despotic system of government projected that causes the ultimate social injustice at the heart of which is the blacksmith (Kaveh). Here is an attempt to understand formed opinions about the nature of law, injustice and methods to resolve them.In the third chapter, entitled "The social structures in the royal system," attempted analytically in relation to everything that has preceded the previous chapters to clarify the socio-political structures of the despotic Persian governance system. The most remarkable elements that result is that the ancient cosmogonic element, primitive appearance of life and the principle of authority constitute an indissoluble whole. The despotic power thus appears to excel in society and political life in all its manifestations. These observations contribute to our understanding of the political system of the Persians, which in history has retained the essence of this concept despite the transformational dynamics observed in evolution. The same thought process continues in the fourth chapter, entitled "The Myth of Atzintechang, the evil king." Religious beliefs are transformed into instruments and ensembles compact concepts, serving the exercise of power. In the fifth chapter entitled "Historical Geography and places", analyzed characteristic historical and geographical components of expressions of power, as evidenced by the myth of the Kaveh. Argued that the strength of the legend items in a wide geographical and historical scope for development of the Persian worldview and sovereignty.In the sixth chapter, entitled "The Greek mythology," attempts a raise from the Greek mythical material elements that contributed to a comparison with the mythical worlds of the Persians and Kurds. In the seventh chapter, entitled "The theocratic power and position of the ancient Greek culture: The source of the myth of Prometheus", the focus concerns the Supply cycle in order to understand the process and how the transfer of power from the theocratic and despotic regimes to other political systems and supported the Greek kosmosystima elected democratic forms of exercise of power, because it excluded the possibility of a return to theocratic regimes.In the eighth chapter, which is entitled: "Parallel myths: the two heroes as a common response", searched the commonalities and differences of the two mythological traditions, Kaveh and Prometheus. On the one displayed the cellars and the terrible humiliation of the complete acceptance and the other heroic refusal of fate of Prometheus. The applicant claims that the Persian world the Kaveh essentially replaces the society and its attitude to resolve the injustice leads to the recognition of the possibility to have a good and virtuous prince. In addition, however, this approach once again indicates the myth of the preexisting Kaveh nature of the political system over all other social forces. The attitude and the outcome of the Titan Prometheus God contrary differentiates from the beginning the existing world and brings new era: the theft of fire and sponsorship of people creates a new social life detached from the cosmological or other priority mythical elements. In the ninth chapter, entitled "The Caucasus, a single place. The rooms, the grounds, the protagonists of punishment in two projects: the punishment of the evil king and philanthropist Prometheus "seek out the importance of political space that shape the ways of punishment of persons.The tenth chapter, entitled "The Myth of the cellars and the art of politics", presented a "reading" of the Kurdish people with visual marking the myth of cellars for the social and political reality. The relationship cellars hero the Kurds appear to be different compared to the corresponding relationship of the hero of the Arabian world. For the candidate, the nature of heroism in the Kurdish world and all it recounts the myth of cellars promote a social model that has the power to question and to pursue a better future. This pattern is detected and the subsequent secretariat Kurds, suggesting that the Kaveh in parallel somehow ride Prometheus displayed in Kurdistan world as the face of society, denying humility, and as transmutes into hope, expresses the contrast to the authoritarian type authoritarian forms.
Περιγραφή:
Διατριβή (διδακτορική) - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Κοινωνιολογίας, 2014