Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Αντικείμενο της διατριβής, αποτελεί η ανάπτυξη εργαλείων και διαδικασιών άσκησης πολιτικής περιβάλλοντος για τις τοπικές αρχές διακυβέρνησης, σχετικά με την βιωσιμότητα. Πραγματοποιείται η παραγωγή μιας σειράς δεικτών ως εργαλείο αποτίμησης της βιωσιμότητας για τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και, η εφαρμογή τους, στην περιφέρεια της Αττικής, Η σειρά αυτή, θα λειτουργήσει σαν βασικό μεθοδολογικό εργαλείο πολιτικής για την προσαρμογή των ανθρώπινων οικισμών στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αλλά και για την μείωση της συμμετοχής τους στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Στο πρώτο μέρος της διατριβής εξετάζεται η διαχρονική εξέλιξη των ανθρώπινων οικισμών σε σχέση με την βιωσιμότητα όπου επιχειρείται να δοθεί το μήνυμα ότι η ανάπτυξή τους είχε πάντα μια αντίστροφη σχέση με την ποιότητα του γύρω περιβάλλοντος και ιδιαίτερα του φυσικού. Στο δεύτερο μέρος της διατριβής έγινε ανάλυση των βασικών χαρακτηριστικών που καθορίζουν τα στοιχεία της βιωσιμότητας του αστικού περιβάλλοντος όπως είναι η αστική πυκνότητα και οι χρήσεις γης, οι μεταφορές, η διαχείριση των υδάτινων πόρων και της ενέργειας, η διαχείριση πρασίνου καθώς και η διαχείριση των αποβλήτων. Στο τρίτο μέρος της διατριβής παρουσιάζεται το οικουμενικό ζήτημα της κλιματικής αλλαγής καθώς και η σχέση του με τους ανθρώπινους οικισμούς. Σημαντικό εργαλείο για την αποτίμηση της βιωσιμότητας αυτής αποτελεί η εφαρμογή δεικτών. Συνιστάται η εφαρμογή ενός «μενού» από υπάρχοντες και νέους δείκτες που ανταποκρίνονται στις νέες προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και λειτουργούν ως εργαλεία αποτίμησης της κατάστασης, μετά από μια διαδοχική διαδικασία ενσωμάτωσης τους συμφώνα με ένα “μεταμοντέλο” του τύπου «αίτιου και αποτελέσματος» όπως το DPSIR (ΟΟΣΑ) όπου, μετά την ποσοτικοποίηση τους εισέρχονται σε ένα λογικό σχήμα αξιολόγησης τους και παραγωγής πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών πρακτικών βελτίωσης τους. Στο τέταρτο μέρος της διατριβής γίνεται εφαρμογή της προτεινόμενης σειράς δεικτών, σε μια επιλεγμένη περιοχή της περιφέρειας, και συγκεκριμένα στον οικισμό του Λαυρίου με σκοπό να δοκιμαστεί η λειτουργικότητα τους. Η εφαρμογή ανέδειξε τα δυνατά και τα τρωτά σημεία της περιοχής εφαρμογής, άλλα κυρίως την εφαρμοσιμότητα των δεικτών, μέσα από τους οποίους προτείνεται μια σειρά από μέτρα και πολιτικές που θα μπορούσαν να ενσωματωθούν στα πλαίσια της πολιτικής σε τοπικό επίπεδο με σκοπό της αύξησης των επιδόσεων της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Abstract:
Subject of the thesis is to develop environment policy tools and procedures on sustainability for local governance authorities use. Here is produced a set of indicators as a tool for sustainability assessment of the challenges of climate change and their application in the Attica Region Greece. This set will serve as a key policy tool for methodological adaptation of human settlements to climate change but also to reduce their participation in the greenhouse effect. In the first part of the thesis examines the evolution of the human settlements in relation to sustainability where we try to give the message that their development was always in an inverse relationship with the quality of the surrounding environment, particularly the natural. In the second part of the thesis is an analysis of key features that define the key elements for the sustainability of the urban environment such as urban density and land use , transportation, water resource management, energy management and green waste management. The third part of the thesis presents the world wide issue of climate change and its relation to human settlements. Important tool for the sustainability assessment, is the application of indicators. In the thesis is recommended a "menu" of existing and new indicators that meet the new challenges of climate change and serve as evaluation tools of the existing situation. The indicators are introduced a sequential integeration process in accordance with a "cause and effect metamodel" as the DPSIR one (OECD). Here, after quantifying they enter into a logical evaluation and production of political, social and economic practices scheme in order to improve them. In the fourth part of the thesis, deals with the implementation of the proposed set of indicators, in a selected area of the Attica region, specifically in the town of Laurion in order to test the functionality. The application highlighted the strengths and vulnerabilities of the application area, and more especially the applicability of indicators through which, a series of policies and measures is proposed that could be incorporated within the policy at local level with a view of enhancing the environmental performance of local authorities.
Περιγραφή:
Διατριβή (διδακτορική) - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης, 2014
