Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Βασικός πυρήνας της έρευνας είναι η προσέγγιση τη σχέσης Κοινωνίας και Περιβάλλοντος, εντοπίζοντας τα σημεία επαφής, αλληλεπίδρασης και τριβής τους. Η αναζήτηση των αιτίων της δημιουργίας μεγάλων αστικών κέντρων και η παράλληλη αυξανόμενη τάση παραγωγής του δομημένου περιβάλλοντος ακολουθούν και επιχειρείται διεξοδική εξέταση του κοινωνικού χώρου και του σχηματισμού της πόλης και της διαμόρφωσης του αστικού περιβάλλοντος με ειδική αναφορά στην έννοια της γειτονιάς ως κοινωνικό μόρφωμα. Εντοπίζονται και αναλύονται η μορφολογική αναδιάρθρωση και η λειτουργία της πόλης καθώς επίσης και ο διακριτός μορφολογικός χαρακτήρας της, που περιλαμβάνει ανάμικτες λειτουργίες κατοικίας, εμπορίου και βιομηχανίας. Στη συνέχεια καταγράφονται οι κοινωνικο-οικονομικές συνέπειες και προφανείς δυσμενείς επιπτώσεις στη λειτουργία της πόλης, της κοινωνίας αλλά και της ζωής του ανθρώπου και περιγράφεται το νέο μοντέλο αστικής ανάπτυξης. Αναλύεται η επίδραση της αστικοποίησης στο φυσικό περιβάλλον και επισημαίνονται οι κοινωνικές επιπτώσεις της αστικής διεύρυνσης, με κύρια αναφορά στην κοινωνική ανισότητα που δημιουργείται από την παρεμπόδιση πρόσβασης όλων των κατηγοριών του πληθυσμού στις υπηρεσίες, στην εκπαίδευση, την απασχόληση κτλ. Τέλος, αναπτύσσονται οι μηχανισμοί κοινωνικής άμυνας για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και περιγράφονται οι πολιτικές εφαρμογής των βιώσιμων πόλεων. Διερευνάται επίσης η ενσωμάτωση ηθικών φραγμών στην κοινωνία για την αλόγιστη χρήση των φυσικών πόρων. Το συμπέρασμα επομένως και η διαπίστωση από τη σύγκρουση του δομημένου με το φυσικό περιβάλλον εξαιτίας των παρεμβάσεών του ανθρώπου προκύπτει από την κοινή απόληξη των επί μέρους αναζητήσεων. Την έντονη δηλαδή διατάραξη της αρμονικής σχέσης του ανθρώπου με το φυσικό του περιβάλλον και την υπέρβαση των οικολογικών ορίων. Το σημαντικά μεγαλύτερο ποσοστό αυτών των ανθρωπογενών παρεμβάσεων αναλογεί στη δόμηση, με την ευρεία σημασία του όρου. Η επιλογή των καταλληλότερων προοπτικών και προτάσεων προφανώς θα αναδειχθεί από τον βαθμό ευαισθησίας και μέριμνας των κοινωνιών μας στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των σωρευμένων κρίσιμων κοινωνικών προβλημάτων.
Abstract:
The core of the research is to approach the relationship between society and environment by identifying their points of contact, interaction and friction. The search for the causes of the creation of large urban centers and the simultaneous increasing tendency for the creation of the built environment follow and a thorough examination of social space and the formation of the city and the configuration of the urban environment with special reference to the concept of the neighborhood as a social construct follow. The morphological restructuring and operation of the city as well as the discrete morphological character which include assorted residential, commercial and industrial features are identified and analyzed. Then socio-economic consequences and obvious adverse effects on the functioning of the city, society and of human life are recorded and the new model for urban development is described. The effect of urbanization on the natural environment is analyzed and the social impacts of urban expansion identified, with main reference to the social inequality created by denying access to all categories of population to services, education, employment, etc. Finally, the social defense mechanisms developed in order to protect the natural environment are analysed as well as the policies implemented by sustainable cities. The integration of ethical barriers in society for the irrational use of natural resources is also explored. The conclusion therefore of the ‘collision’ of the built with the natural environment due to human intervention is the result of the common endpoint of the individual searches. That is the intense disturbance of the harmonious relationship between man and his natural environment and the exceeding of ecological limits. The greater proportion of anthropogenic interventions is attributable to the built environment in its broadest sense. The choice of the most appropriate prospects and proposals will a emerge from the sensitivity and care of our communities to effectively address the critical social problems accumulated.
Περιγραφή:
Διατριβή (διδακτορική) - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Κοινωνιολογίας, 2012