Συνέντευξη επιλογής προσωπικού: η επίδραση του στάτους και του φύλου στις κοινωνικές αξίες και στον αμφίσημο σεξισμό
Κύρια Υπευθυνότητα:
Καλαμπόκα, Παναγιώτα
Επιβλέπων:
Ιατρίδης, Τηλέμαχος
Θέματα:
Επιλογή εργαζομένων Εργαζόμενοι -- Συνεντεύξεις Σεξισμός Διακρίσεις φύλου στην απασχόληση Employee selection Employees -- Interviews Sexism Sex discrimination in employment
Ημερομηνία Έκδοσης:
2007-09
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Σκοπός της παρούσας έρευνας υπήρξε η προσπάθεια να μελετηθεί κατά πόσο το φύλο των συμμετεχόντων, το φύλο των υποψηφίων και το στάτους της εργασιακής θέσης παρεμβαίνουν στον τρόπο που τίθενται οι ερωτήσεις στη διάρκεια μιας συνέντευξης και ειδικότερα στο κατά πόσο χρησιμοποιούνται περισσότερο ερωτήσεις κοινωνικής επιθυμητότητας ή κοινωνικής χρηστικότητας. Παράλληλα, αναφορικά με τον αμφίσημο σεξισμό και σε σχέση με τις προαναφερθείσες μεταβλητές, ένα άλλο ερώτημα που προέκυψε, έχει να κάνει με την θέση του αμφίσημου σεξισμού με τις δύο διαστάσεις του (εχθρικός και καλοπροαίρετος σεξισμός) στα πλαίσια της συνέντευξης επιλογής.
Η αξιοποίηση της μεταβλητής του κύρους είχε σαν σκοπό να φανεί εάν και κατά πόσο μπορεί να αλληλεπιδρά τόσο με το ζήτημα των κοινωνικών αξιών όσο και με το θέμα του αμφίσημου σεξισμού σε ένα εργασιακό πλαίσιο όπως είναι η συνέντευξη επιλογής
Αρχικώς έγινε βιβλιογραφική αναφορά στις διαδικασίες επιλογής προσωπικού και στο θέμα των μεροληψιών που μπορεί να προκύψουν σε ένα τέτοιο πλαίσιο, στο ζήτημα των προκαταλήψεων και του σεξισμού και στο θέμα των κοινωνικών αξιών και ειδικότερα στις διαστάσεις κοινωνικής χρηστικότητας και κοινωνικής επιθυμητότητας. Η μελέτη χωρίστηκε σε δύο φάσεις. Αρχικώς, στο πρώτο μέρος (πιλότος) έγινε προσπάθεια να διαμορφωθούν κατάλληλες μετρήσεις κοινωνικής χρηστικότητας και κοινωνικής επιθυμητότητας για την κύρια έρευνα. Παράλληλα, ελέγχθηκε το πειραματικό υλικό που επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί στην κύρια έρευνα και, ειδικότερα, το κατά πόσο μπορεί εξ αρχής ένα επάγγελμα χαμηλού κύρους να θεωρηθεί γυναικείο ενώ ένα επάγγελμα υψηλού κύρους αντίστοιχα αντρικό. Για την προσπάθεια αυτή, βασιστήκαμε στο ερωτηματολόγιο των Dubois & Beauvois (Questionnaire for studying the cultural individualistic pattern, The QUEPI, 2005).
Στην φάση της κυρίως μελέτης, 124 εργαζόμενοι είτε στον δημόσιο είτε στον ιδιωτικό τομέα είχαν στην διάθεσή τους ένα ερωτηματολόγιο, το οποίο περιείχε τις ερωτήσεις που διαμορφώθηκαν από τον πιλότο αναφορικά με την κοινωνική χρηστικότητα και την κοινωνική επιθυμητότητα, αλλά και ένα δεύτερο ερωτηματολόγιο για τη μέτρηση του αμφίσημου σεξισμού. Όσον αφορά στο τελευταίο, αξιοποιήθηκε το ψυχομετρικό εργαλείο των Glick & Fiske (Ambivalent Sexism Inventory, 1996, 2000). Ο χειρισμός του κύρους έγινε υπό τη μορφή αγγελίας, στην οποία περιγραφόταν μια θέση υψηλού ή χαμηλού κύρους, ανάλογα με τις συνθήκες. Στην περίπτωση του υψηλού κύρους, η «αγγελία» αφορούσε σε ανώτερο στέλεχος για την Διεύθυνση Ανθρωπίνου Δυναμικού (HR Supervisor), ενώ στην δεύτερη περίπτωση (χαμηλό κύρος) έγινε λόγος για υπάλληλο στην Διεύθυνση Ανθρωπίνου Δυναμικού (HR Assistant). Τέλος, μετά την ανάγνωση της αγγελίας ακολουθούσε ένα κείμενο το οποίο περιέγραφε τον υποψήφιο για την προσφερόμενη θέση εργασίας. Το κείμενο αυτό διαφοροποιούταν τόσο ως προς το φύλο (άντρας-γυναίκα υποψήφιος) όσο και ως προς τα τυπικά προσόντα ανάλογα με την αγγελία.
Τα αποτελέσματα έδειξαν μια κύρια επίδραση της διάστασης της κοινωνικής χρηστικότητας όπου τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες συμμετέχοντες κάνουν περισσότερο ερωτήσεις χρηστικότητας ανεξάρτητα από το εργασιακό κύρος. Όσον αφορά στις γυναίκες συγκριτικά με τους άντρες, αυτές αξιοποίησαν περισσότερο και τις δυο διαστάσεις κάνοντας περισσότερες ερωτήσεις. Τέλος, όσον αφορά στον αμφίσημο σεξισμό και αναφορικά με το φύλο των υποψηφίων προς πρόσληψη, οι γυναίκες υπήρξαν δέκτες εχθρικού σεξισμού, περισσότερο από τους άντρες, πάλι ανεξάρτητα από το στάτους της εργασιακής θέσης.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Ψυχολογίας, ΠΜΣ "Οργανωτική και Οικονομική Ψυχολογία", 2007
