Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η σημερινή ΕΕ είναι αποτέλεσμα της αποφασιστικότητας των Ευρωπαίων να αποτρέψουν μελλοντικές βίαιες συγκρούσεις στην Ευρώπη, ιδιαίτερα μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Την τρέχουσα όμως χρονική περίοδο, όπως θα αναλύσουμε στη συνέχεια, η ευρωπαϊκή ασφάλεια εισέρχεται σε μία εντελώς καινούργια κατεύθυνση. Αρχίζει να δημιουργείται στην Ευρώπη η πεποίθηση ότι η ασφάλεια δεν είναι δυνατόν να ανήκει αποκλειστικά στο ΝΑΤΟ ή στις ΗΠΑ, ότι η ΕΕ οφείλει να είναι σε θέση να προσφέρει αυτόνομα προστασία στους πολίτες της, να αναλάβει τα μερίδιο που της αναλογεί στην πρόληψη και διαχείριση των διεθνών συγκρούσεων, συμβάλλοντας στη επίλυσή τους, προστατεύοντας έτσι τα μέλη της από τις αρνητικές συνέπειες και επακόλουθα αυτών των κρίσεων.Το ΝΑΤΟ με την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ, από την ίδρυση του, αποδείχθηκε εξαιρετικά αποτελεσματικό. Λειτούργησε αποτρεπτικά απέναντι στη Σοβιετική απειλή, συνετέλεσε στην κατάρρευσή της και έδωσε στους Ευρωπαίους τις προϋποθέσεις να προχωρήσουν στο ενοποιητικό τους εγχείρημα. Το τελευταίο χρονικό διάστημα αρχίζει να δημιουργείται η πεποίθηση ότι η ασφάλεια δεν είναι δυνατόν να ανήκει αποκλειστικά στο ΝΑΤΟ, ότι οφείλει να συνεργάζεται η ΕΕ και με άλλους διεθνείς δρώντες.H ΚΠΑΑ και το NATO είναι τα σημαντικότερα «εργαλεία» στην υπηρεσία της Ευρωπαϊκής άμυνας και ασφάλειας, είναι αλληλοεξαρτώμενοι οργανισμοί και οφείλουν να έχουν συμπληρωματικό και αμοιβαία ενισχυτικό ρόλο, χωρίς ανταγωνισμούς. Το μέλλον και τις προοπτικές αυτής της συνεργασίας θα επιχειρήσουμε να περιγράψουμε και να αναλύσουμε, υπό το πρίσμα των νέων δεδομένων, των νέων απειλών και προκλήσεων που παρουσιάζονται και που διαμορφώνουν τη σχέση αυτή.Στο πρώτο κεφαλαίο της διατριβής, θα γίνει μια πολύ συνοπτική ανάλυση για το πως αναπτύχθηκε και εξελίχθηκε η στρατηγική των δύο οργανισμών. Θα περιγραφεί ποια είναι η υφιστάμενη σχέση αλληλεξάρτησης και όλες οι διαδικασίες που ενδυναμώνουν την συνεργασία μεταξύ ΚΠΑΑ-ΝΑΤΟ. Επίσης θα αναλυθούν οι ανεπάρκειες και οι περιορισμοί που διαμορφώνουν το μέλλον του διατλαντικού αυτού δεσμού.Στο δεύτερο κεφάλαιο της εργασίας θα γίνει αξιολόγηση της δυναμικής και των προοπτικών για το μέλλον αυτής της συνεργασίας. Θα περιγραφούν συνοπτικά οι νέες προκλήσεις και απειλές, ο κοινός δρόμος για την αντιμετώπισή τους. Συνοπτικά θα γίνει λόγος και για το ρόλο της χώρας μας στο πλαίσιο αυτό της κοινής πορείας ΚΠΑΑ - ΝΑΤΟ.Θα ολοκληρώσουμε με τη διατύπωση συμπερασμάτων για το μέλλον του διατλαντικού δεσμού, για τις προοπτικές στο νέο γεωστρατηγικό περιβάλλον, τις ενέργειες και προτεραιότητες που πρέπει να τεθούν για τη βελτιστοποίηση αυτής της συνεργασίας.
Abstract:
The profile of EU nowadays is the result of Europeans' determination to prevent future violent conflicts inside Europe, especially after World War II. Nevertheless, in the current period, as we shall see below, European security is moving in a completely new direction. There is a growing belief in Europe that security cannot be reserved exclusively by NATO or the US and that the EU must be able to provide autonomous protection to its citizens, to take its share on the management of security and on the prevention of international conflicts, by assisting to their resolution, thereby secure its members from the consequences of these crises.Since its inception, the US-led NATO has proved extremely effective. It had sufficient deterrent effect on the Soviet threat, contributed to its collapse and gave Europeans the conditions to embark on their unifying endeavor. The belief that security cannot be reserved exclusively by NATO, that the EU needs to collaborate with other international actors, is only emerging recently.The CSDP and NATO are the most important organizations in the service of European defense and security, they are interdependent and should have a complementary and mutually reinforcing role, without competition. It will beattempted to describe and analyze the future and prospects of this cooperation, under the light of new data, threats and challenges that are shaping this relationship.In the first chapter of this thesis, a brief analysis on how the two organizations' strategy has evolved the past years and will evolve in the future, is presented. A description of the existing interdependence relationship is given along with all the processes that strengthen the CSDP-NATO cooperation. At the end of the chapter an analysis of the shortcomings and constraints that shape the future of this transatlantic link takes place.The second chapter of the report comprises the assessment of the dynamics and prospects of the future of this cooperation. The new challenges and threats, as well as the common way to tackle them, will be briefly described. Finally the role of our country in the context of the CSDP-NATO cooperation will be presented.In the conclusion of this report the future of the transatlantic link, the prospects for the new geostrategic environment, the actions and priorities that must be set to optimize this cooperation are presented.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ, κατεύθυνση Στρατηγικές Σπουδές Ασφάλειας, 2019
