Η διαχρονική εξάρτηση της οικονομίας από τους φυσικούς πόρους: η περίπτωση των Η.Π.Α τον 20ο και 21ο αιώνα
Τίτλος:
The timeless dependence of the economy on natural resources: the case of the United States in the 20th and 21st centuries
Κύρια Υπευθυνότητα:
Κοιλάκου, Ελένη Σ.
Επιβλέπων:
Σιουρούνης, Γρηγόριος, Δ.
Θέματα:
Environmental economics Environmental policy Natural resources -- Management Sustainable development Φυσικοί πόροι -- Διαχείριση Περιβαλλοντική οικονομική Περιβαλλοντική πολιτική Βιώσιμη ανάπτυξη
Keywords:
Ιστορική αναδρομή, οικονομική ανάπτυξη, ο νόμος της εντροπίας, το φαινόμενο της αποσύνδεσης, ένταση χρήσης φυσικών πόρων, Ενεργειακή Ένταση, προσδιοριστικοί παράγοντες της ενεργειακής έντασης, χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, ενεργειακή απόδοση Historical review; Economic development; Entropy Law; Decoupling effect; Material Intensity (MI); Energy Intensity (EI); EI key determinants; Financial and Business Services; Energy Efficiency
Ημερομηνία Έκδοσης:
2019
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η εν λόγω εργασία έχει σκοπό την διερεύνηση της μακροχρόνιας σύνδεσης της οικονομίας με τους φυσικούς πόρους. Μέσω της ιστορικής αναδρομής που παρατίθεται στο Μέρος Α μελετάται ο εξέχων ρόλος των φυσικών πόρων στην λειτουργία της οικονομίας αλλά και στην ουσιαστική εξέλιξη της ανθρωπότητας. Στο Μέρος Β της διπλωματικής εργασίας θα θέσουμε τις βάσεις της Οικονομικής του Περιβάλλοντος και θα ασχοληθούμε με την σύνδεση της κατανάλωσης φυσικών πόρων και ενέργειας με την τεχνολογική πρόοδο και την οικονομική ανάπτυξη. Στην συνέχεια εξετάζεται ο όρος βιωσιμότητα, οι σχετικές σχολές οικονομικής σκέψης που δημιουργήθηκαν καθώς και η ανάγκη, πλέον, για αποσύνδεση των φυσικών πόρων από την παραγωγή. Ακόμη, αναλύονται λεπτομερώς οι δείκτες που μας καταδεικνύουν την εν λόγω αποσύνδεση (Decoupling Index, Energy Intensity, Material Intensity) και παρατίθεται σχετικό case study αναφορικά με την σημαντικότητα του πληθυσμού στην προσπάθεια αυτή (Bithas and Kalimeris, 2018). Στο τέλος του Μέρους Β της διπλωματικής μελετάμε τον σημαντικότερο φυσικό πόρο «κίνησης» της οικονομίας: το πετρέλαιο. Στο Μέρος Γ εξετάζεται η μελέτη περίπτωσης των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Αφού αρχικά γίνεται μία σύντομη ιστορική αναδρομή σχετικά με την σύνδεση της οικονομίας της με τους εκάστοτε κινητήριούς φυσικούς πόρους, γίνεται ανασκόπηση των δεδομένων που χρησιμοποιήθηκαν. Στην συνέχεια εξετάζονται αναλυτικά, με διαγραμματική απεικόνιση για την περίοδο 1965 – 2010, τα εξής 9 μεγέθη: Α.Ε.Π Εισόδημα (κατά κεφαλήν Α.Ε.Π) Χρηματοοικονομικές Υπηρεσίες Πρωτογενής Κατανάλωση Ενέργειας Ενεργειακή Ένταση Ενεργειακή Απόδοση Πληθυσμός Μέγεθος Νοικοκυριού Εκπομπές Διοξειδίου του Άνθρακα Τέλος, με βάση την υπάρχουσα βιβλιογραφία θεωρούμε ως βασικότερους προσδιοριστικούς παράγοντες της Ενεργειακής Έντασης την ενεργειακή απόδοση – βελτίωση της τεχνολογίας και την στροφή της οικονομίας προς τις Υπηρεσίες, ειδικότερα τις Χρηματοοικονομικές και Διοικητικές Υπηρεσίες. Με χρήση της οικονομετρίας γίνεται προσπάθεια εντοπισμού του ποσοστού επίδρασης των εν λόγω προσδιοριστικών παραγόντων στον δείκτη της Ενεργειακής Έντασης των Η.Π.Α, όταν αυξάνονται κατά 1% έκαστος και επαλήθευσης της γενικότερης θεωρίας. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαιτέρως τον Καθηγητή κ.Κωνσταντίνο Μπίθα για την καθοδήγησή του στο γνωσιακό αντικείμενο της Οικονομικής των Φυσικών Πόρων και την ανεκτίμητη επιστημονική καθώς και ψυχολογική υποστήριξη που μου παρείχε καθόλη την περίοδο εκπόνησης της διπλωματικής εργασίας . Επίσης θα ήθελα να ευχαριστήσω τον διδακτορικό φοιτητή κ.Παναγιώτη Δελή για τις πολύτιμες συμβουλές του στο οικονομετρικό κομμάτι της έρευνας αυτής.
Abstract:
This work aims at exploring the long-term linking of the economy with natural resources. Through the historical retrospection set forth in Part A, the prominent role of natural resources in the functioning of the economy and the substantial development of humanity are studied. In Part B of the diploma thesis we will lay the foundations of Environmental Economics and deal with the connection of consumption of natural resources and energy with technological progress and economic development. The term "sustainability", the relevant schools of economic thought, and the need to decouple natural resources from production are then examined. Furthermore, the indicators show us that decoupling (Decoupling Index, Energy Intensity, Material Intensity) and is given relative case study regarding the significance of population in this endeavor (Bithas and Kalimeris, 2018) analyzed in detail. At the end of Part B of diplomacy, we study the most important natural resource of "movement" of the economy: oil. Part C examines the case study of the United States of America. After initially making a brief historical review of the linking of its economy to the respective natural resources, a review of the data used is made. The following 9 dimensions are analyzed in detail, with a graphical depiction for the period 1965 - 2010: GDP Income (per capita GDP) Financial Services Primary Energy Consumption Energy Intensity Energy Efficiency Population Household size Emissions of Carbon Dioxide Finally, based on the existing literature, energy efficiency - improving technology and turning the economy towards the Services, in particular the Financial and Business Services, are considered as key determinants of Energy Intensity. Using econometrics attempts detection of the percentage effect of the determinants in the index of energy intensity of the US when increased by 1% each and verification of the general theory. At this point, I would like to thank Professor Kostas Bithas for his guidance in the cognitive subject of the Economics of Natural Resources and the invaluable scientific as well as psychological support that he provided me throughout my diploma thesis. I would also like to thank the doctoral student Mr. Panagiotis Delis for his valuable advice on the econometric part of this research.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης, ΠΜΣ, κατεύθυνση Εφηρμοσμένων Οικονομικών και Διοίκησης, 2019
