Πολιτική- οικονομία- κοινωνία και οι σχέσεις Ελλήνων και Εβραίων στη Θεσσαλονίκη, 1908-1913
Τίτλος:
Politics- economy- society and the relationship between Greeks and Jews in Thessaloniki, 1908-1913
Κύρια Υπευθυνότητα:
Δώδου, Λήδα-Μαρία Δ.
Επιβλέπων:
Παπαγεωργίου, Στέφανος Π., 1951-
Θέματα:
Εβραίοι -- Ελλάδα -- Θεσσαλονίκη -- Ιστορία --20ος αιώνας Jews -- Greece -- Thessalonike -- History -- 20th century
Keywords:
Εβραίοι, Έλληνες, Θεσσαλονίκη, Νεότουρκοι Jews, Greeks, Thessaloniki (Salonica), Young Turks
Ημερομηνία Έκδοσης:
2019
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η Θεσσαλονίκη κατά την ύστερη Οθωμανική περίοδο και την πρώτη περίοδο ενσωμάτωσης στο ελληνικό κράτος ήταν μια πόλη με εβραϊκό πληθυσμό κατά πλειοψηφία, χαρακτηριστικό που της έδωσε το όνομα «Μητέρα του Ισραήλ». Ο πληθυσμός αυτός , παρότι πλειοψηφικός στην πόλη του, ήταν μειοψηφία τόσο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία όσο και στο πλαίσιο του ελληνικού κράτους. Αυτή η αντίφαση δημιούργησε δυναμικές ανάμεσα στους Εβραίους και τις υπόλοιπες πληθυσμιακές ομάδες που σχετικά πρόσφατα άρχισαν να μελετώνται. Σκοπός αυτής της εργασίας είναι να μελετήσει τις σχέσεις των Εβραίων και των Ελλήνων, εξετάζοντας διάφορες πτυχές της ζωής των ανθρώπων εκείνης της εποχής, και να διαπιστώσει τον τρόπο και τους όρους που συνυπήρχαν σε διάφορες εκφάνσεις της δημόσιας ζωής. Η εργασία θα επικεντρωθεί στην οικονομία, την πολιτική και την εκπαίδευση. Μέσα από αυτή την μελέτη θα γίνει προσπάθεια να διαπιστωθεί αν οι σχέσεις ήταν ανταγωνιστικές και εχθρικές ή αν σε επίπεδο διακοινοτικής συνύπαρξης Έλληνες και Εβραίοι συνυπήρχαν ομαλά. Στην εργασία θα αναλυθούν κατά θεματική και χρονολογική σειρά τα χαρακτηριστικά που διαμόρφωσαν το πλαίσιο της περιόδου από οικονομική, πολιτική, εκπαιδευτική και πολιτιστική άποψη και τον τρόπο που αυτές οι συνθήκες επηρέασαν την ομαλή (ή μη) συνύπαρξη, ενώ επίσης θα επανεξεταστεί το βάρος που έχει δοθεί από την έως τώρα ιστοριογραφία στην διάδοση του αντισημιτισμού εκείνη την περίοδο. Ένα βασικό συμπέρασμα που προκύπτει από την εργασία είναι ότι η θρησκευτική ταυτότητα έπαψε να είναι η κυρίαρχη για αυτές τις ομάδες και οι διάφορες μεταβολές και τα γεγονότα της περιόδου οδήγησαν στην ανάπτυξη και ενίσχυση της κοινωνικοταξικής συνείδησης έναντι της εθνοθρησκευτικής· παράλληλα, θα ήταν κρίσιμο στο μέλλον να υπάρξουν μελέτες σε σχέση με την αντίληψη των ίδιων των ανθρώπων στη Θεσσαλονίκη της περιόδου σε σχέση με την ταυτότητάς τους και την ταυτότητα των Άλλων και τον ρόλο που το ευρύτερο οικονομικό, πολιτικό και ιδεολογικό γίγνεσθαι επηρέασε αυτή την αντίληψη.
Abstract:
Thessaloniki during the late Ottoman years and the first years of the annexation to the Greek state was a city where the Jewish element was a majority, thus giving to the city the name “Mother of Israel”. The Jewish population, even though it was a majority in the city, it was a minority within the broader context of the Ottoman Empire or the Greek state. This contradiction has created different dynamics between Jews and the other components of the population in Salonica that only recently began to be studied. The purpose of this paper is to examine the relationship between Greeks and Jews, by examining the different aspects of people’s life in that era and the way they coexisted in the public sphere. The paper will focus on economy, politics and education. This study will try to determine whether the relations were competitive and hostile or if Jews and Greeks maintained a relatively smooth intercommunal modus vivendi. In this paper there will be a thematic and chronological analysis of the characteristics that shaped this period from an economic, political, educational and cultural point of view. There will also be an analysis of whether the context of this period rendered the intercommunal coexistence smooth or not and there will be a reexamination of the importance of the spread of anti-Semitism in that era, as it is described by historiography so far. One major conclusion this study has reached is that, at this time, religious identity stopped being the major self-identification element. The incidents and changes that happened during that period led to the development and enhancement of social and class consciousness rather than the ethnoreligious one. In the future, it would be important if more studies were to be conducted that would examine the self- perception that the different population groups in Salonica had about their own identity and the identity of the Others that inhabited that city during that time, as well as the role the broader socioeconomic context played in formatting that perception.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας, ΠΜΣ, κατεύθυνση Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία, 2019
