Η συνταγματική αναθεώρηση σύμφωνα με το Ελληνικό και το Γαλλικό Σύνταγμα
Τίτλος:
The revision of the constitution (The case of Greece and the case of France)
Κύρια Υπευθυνότητα:
Παπαδοπούλου, Μαρία Ν.
Επιβλέπων:
Νικολόπουλος, Ηλίας
Θέματα:
Keywords:
Σύνταγμα, Αναθεώρηση του Συντάγματος, Ελλάδα-Άρθρο 110, Γαλλία-Άρθρο 89 Constitution, The revision of the constitution, Greece-Article 110, France-Article 89
Ημερομηνία Έκδοσης:
2019
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Στην αρχαία Σπάρτη, οι Λακεδαιμόνιοι είχαν ορίσει τον Λυκούργο, ως υπεύθυνο για τη σύνταξη του Συντάγματός τους. Ωστόσο, ο Λυκούργος άρχισε να αμφιβάλλει, όταν ολοκληρώθηκε η δουλειά, ότι το Σύνταγμά του ήταν καλό. Κάλεσε τους πολίτες και τους ανακοίνωσε την πρόθεσή του να πάει στους Δελφούς, για να συμβουλευτεί την Πυθία για το θέμα αυτό. Τους έβαλε, μάλιστα, να ορκιστούν ότι, κατά την απουσία του θα σέβονται το νόμο. Στη συνέχεια, μαθαίνοντας από την Πυθία ότι το Σύνταγμά του ήταν εξαιρετικό, δεν επέστρεψε ποτέ στη Σπάρτη, αφήνοντας την να κρατήσει τον όρκο που του είχε δώσει, δηλώνοντας πίστη και εφαρμόζοντας τον νόμο. Σήμερα, δυστυχώς, τα Μαντεία είναι σιωπηλά, και γι αυτό το λόγο μόνο εμπειρικά μπορούμε να διαπιστώσουμε αν ένα Σύνταγμα είναι καλό ή όχι. Επομένως, κρίνεται σκόπιμο το ίδιο το Σύνταγμα, να αφήνει μια πόρτα ανοιχτή για μια πιθανή αναθεώρηση του έργου του καθώς και να παράσχει, στο ίδιο το σώμα του τελευταίου, τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να τροποποιηθεί. Οι τροποποιήσεις του Συντάγματος γίνονται με την “παράγωγη συντακτική εξουσία”, η οποία είναι η εξουσία που αναθεωρεί ένα υπάρχον Σύνταγμα σύμφωνα με τις μορφές και τους μηχανισμούς που το ίδιο προβλέπει. Δεν μπορεί να θεωρηθεί ως αμετάβλητο κείμενο, αλλά, αντιθέτως, ως ευμετάβλητο σύμφωνα με τις προσδοκίες των πολιτών καθώς και τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις της χώρας. Η παρέμβαση της “παράγωγης συντακτικής δύναμης” αντιπροσωπεύει, κατά κάποιο τρόπο, την ικανότητα προσαρμογής του υπέρτατου κειμένου, συμβολίζοντας έτσι τη ζωτικότητα καθώς και την κατάσταση της ανθεκτικότητάς του. Με βάση λοιπόν τα ανωτέρω, ο Γάλλος νομοθέτης το 1793 διακήρυξε ότι “ένας λαός έχει πάντα το δικαίωμα να αναθεωρεί και να μεταβάλλει το Σύνταγμα. Μια γενιά δεν μπορεί να υποτάσσει στους νόμους της τις επόμενες γενιές.” Το Σύνταγμα κατέχει τη σημαντικότερη θέση στην αξιακή πυραμίδα των κανόνων δικαίου τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Γαλλία. Πρόκειται για δύο γραπτά και άκαμπτα Συντάγματα, που προβλέπουν τα ίδια τη διαδικασία αναθεώρησής τους, η οποία είναι πολύ αυστηρότερη από την έγκριση, την τροποποίηση ή την κατάργηση ενός κοινού νόμου. Σε εθνικό επίπεδο, η Συνταγματική αυτή ακαμψία συμβάλλει και στη σταθερότητα των σχέσεων μεταξύ των δημοσίων αρχών και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, εκτός φυσικά από την πολιτειακή σταθερότητα. Σκοπός του παρακάτω σημειώματος είναι να μελετήσει τη διαδικασία αναθεώρησης του Ελληνικού Συντάγματος του 1975 και του Γαλλικού Συντάγματος του 1958, που προβλέπεται στα άρθρα 110 και 89, αντίστοιχα. Αξίζει να σημειωθεί ότι, το Σύνταγμα της Ελλάδας είναι εμπνευσμένο από το Γαλλικό Σύνταγμα, ωστόσο με την ανάγνωση των δύο άρθρων που προαναφέρθηκαν, υπάρχουν αρκετές διαφορές. Κατά την έρευνα των αναθεωρήσεων που έχουν συμβεί μέχρι τώρα και στις δύο χώρες, βλέπουμε ότι το Γαλλικό Σύνταγμα έχει αναθεωρεί περισσότερες φορές από ό,τι το Ελληνικό, δεδομένου ότι η διαδικασία της αναθεώρησης του Γαλλικού Συντάγματος δεν επιβάλλει χρονικό όριο.
Abstract:
Ιn ancient Sparta, the Lacedaemonians had appointed Lycurgus as the person responsible for drafting their constitution. However, Lycurgus began to doubt when his work was completed that his constitution was good. He invited the citizens and announced their intention to go to Delphi to consult Pythia on this issue. He even asked them to swear that, in his absence, they would respect the law. Then, learning from Pythia that his Constitution was excellent, he never returned to Sparta, letting him keep the oath he had given him, declaring faith and applying the law. Today, unfortunately, the Divination is silent, and for this reason only empirically we can see whether a Constitution is good or not. It is therefore appropriate for the Constitution itself to leave a door open for a possible revision of its work and to provide the body itself with the way it can be modified. Amendments to the Constitution are made with the "derived editorial power", which is the power that revises an existing Constitution according to the forms and mechanisms it foresees. It can not be seen as an unchanging text but, on the contrary, as a variable according to citizens' expectations as well as the political and social developments of the country. The intervention of the "derived editorial power" represents, in some way, the ability to adapt the supreme text, thus symbolizing the vitality and the state of its resilience. Based on the above, the French legislator in 1793 proclaimed that "a people always have the right to revise and change the Constitution. A generation can not obey the laws of the next generations.” The Constitution holds the most important position in the core pyramid of rule of law in Greece and France. These are two written and rigid Constitutions, which provide for the very process of their revision, which is much stricter than the adoption, modification or repeal of a common law. At national level, this constitutional rigidity also contributes to the stability of relations between public authorities and fundamental rights, of course, without, of course, state stability. The purpose of the following note is to study the process of revising the Greek Constitution of 1975 and the French Constitution of 1958, provided for in Articles 110 and 89, respectively. It is worth noting that the Constitution of Greece is inspired by the French Constitution, but by reading the two articles mentioned above, there are several differences. In the review of the revisions that have occurred so far in both countries, we see that the French Constitution has been revised more than that of the Greek, as the process of revising the French Constitution does not impose a time limit.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης, ΠΜΣ, κατεύθυνση Εθνική και Ενωσιακή Διοίκηση, 2019
