Οι θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές ως μέτρα διαχείρισης των οικοσυστημάτων σε περιοχές εκτός εθνικής δικαιοδοσίας: η περίπτωση του Βορειοανατολικού Ατλαντικού
Τίτλος:
Marine protected areas as ecosystem management measures in areas beyond national jurisdiction: the Northeast Atlantic case study
Κύρια Υπευθυνότητα:
Πέλεχα, Αριστούλα Α.
Επιβλέπων:
Τσάλτας, Γρηγόρης Ι., 1950-
Θέματα:
Keywords:
Βιοποικιλότητα, Θαλάσσιο περιβάλλον, Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές, Περιοχές εκτός εθνικής δικαιοδοσίας, Σύμβαση OSPAR Biodiversity, Marine environment, Marine Protected Areas, Areas Beyond National Jurisdiction, OSPAR Convention
Ημερομηνία Έκδοσης:
2018
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Οι θαλάσσιες περιοχές εκτός εθνικής δικαιοδοσίας καλύπτουν πάνω από το 64% της παγκόσμιας επιφάνειας των ωκεανών, ενώ περιέχουν πολύτιμους βιολογικούς πόρους, οι οποίοι χρήζουν προστασίας, ώστε να διασφαλιστεί η ανάσχεση της απώλειας της θαλάσσιας βιοποικιλότητας στους ωκεανούς. Σημαντικό εργαλείο για την προστασία και διατήρηση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας αποτελούν οι Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές, οι οποίες μέσω κατάλληλου ορισμού, αποτελεσματικής διαχείρισης και χρηστής διακυβέρνησης μπορούν να πραγματώσουν τους στόχους της Βιώσιμης Ανάπτυξης σε παγκόσμιο, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο. Η παρούσα διπλωματική εργασία εστιάζει στην κριτική ανάλυση των πολυμερών θεσμικών πλαισίων που περιλαμβάνουν την εγκαθίδρυση Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών σε περιοχές εκτός εθνικής δικαιοδοσίας, μέσω της αποτίμησης της αποτελεσματικότητας τους ως προς τον στόχο δημιουργίας ενός αντιπροσωπευτικού δικτύου τέτοιων περιοχών, αλλά κυρίως μέσω του εντοπισμού των κενών διακυβέρνησης που παρουσιάζονται. Κύρια επιδίωξη της αποτελεί η επισήμανση πεδίων που χρήζουν βελτίωσης ώστε να πραγματωθεί η δημιουργία ενός παγκόσμιου αντιπροσωπευτικού δικτύου Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών, ως συστατικό στοιχείο διατήρησης και βιώσιμης χρήσης της θαλάσσιας βιοποικιλότητας στο σύνολό της. Στο πρώτο μέρος παρατίθενται δεδομένα που αφορούν τη θαλάσσια βιοποικιλότητα και την απώλεια της, καθώς και η συνεισφορά των Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών στη βιώσιμη χρήση της. Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζεται το υπάρχον διεθνές θεσμικό πλαίσιο που αποτελεί τη νομική βάση για την εγκαθίδρυση Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών και αντιπροσωπευτικών και διασυνδεδεμένων δικτύων τους στην ανοικτή θάλασσα. Επίσης γίνεται αναφορά στις τρέχουσες εξελίξεις σχετικά με τη διασφάλιση διατήρησης και προστασίας της Βιοποικιλότητας Εκτός Εθνικής Δικαιοδοσίας μέσω της διαδικασίας ανάπτυξης ενός νέου νομικά δεσμευτικού εργαλείου υπό τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας. Τέλος, στο τρίτο μέρος της εργασίας παρατίθεται η μελέτη περίπτωσης του Βορειοανατολικού Ατλαντικού, η οποία αποτελεί πεδίο εφαρμογής της Σύμβασης OSPAR, όπου θα πραγματοποιηθεί παράθεση των ειδικών σχετικών διατάξεων σχετικά με την πρώτη προσπάθεια δημιουργίας ενός οικολογικά συνεκτικού δικτύου Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών σε περιοχές εκτός εθνικής δικαιοδοσίας.
Abstract:
Marine areas beyond national jurisdiction account for more than 64% of the world ocean coverage, while containing valuable biological resources in need of protection, to ensure the prevention of marine biodiversity loss in the oceans. Marine Protected Areas constitute an important tool for the protection and conservation of marine biodiversity, which can actualize Sustainable Development goals through appropriate designation, effective management and good governance at a global, regional and national level. This paper focuses on a critical analysis of the multilateral institutional frameworks which encom-pass the establishment of Marine Protected Areas in Areas Beyond National Jurisdiction, by as-sessing their effectiveness in terms of creating a representative network of Marine Protected Areas, as well as identifying the governance gaps they may present. Its main aim is the identification of components in need of amelioration, in order to achieve the goal of a global representative network of Marine Protected Areas, as a key component for the overall conservation and sustainable use of marine biodiversity. The first part provides data on marine biodiversity and its loss as well as the contribution of Marine Protected Areas to its sustainable use. The second part presents the current international institu-tional framework that constitutes the legal basis for the establishment of Marine Protected Areas and their related representative and interconnected networks in the High Seas. Current develop-ments in ensuring the conservation and protection of Biodiversity Beyond National Jurisdiction (BBNJ) through the process of developing a new legally binding instrument under the Convention on the Law of the Sea are also presented. Finally, in the third part of the paper, the Northeast Atlantic case study, which is also subject to the regional regime set out by the OSPAR Convention, is presented by providing a summary of the specific provisions related to the first attempt to create an ecologically coherent network of Marine Protected Areas in the High Seas.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ, κατεύθυνση Περιβαλλοντική Διακυβέρνηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη, 2018
