Το εμπόριο ανθρώπων (human trafficking) : οργανωμένο έγκλημα και αναπτυξιακό πρόβλημα στην Υποσαχάρια Αφρική - Συνεργασίες, δράσεις και τρόποι αντιμετώπισης του φαινομένου
Τίτλος:
Human trafficking: organized crime and development problem in Sub-Saharan Africa - Partnerships, actions and ways to deal with the phenomenon
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Το εμπόριο ανθρώπων (Human Trafficking) αποτελεί κύρια μορφή οργανωμένης εγκληματικότητας, εγείρει ζητήματα παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αποδιοργάνωσης του κράτους δικαίου και συνδέεται άρρηκτα με την παράτυπη μετανάστευση. Θεωρείται ως μία μορφή σύγχρονη «σκλαβιάς» και αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους τομείς του οργανωμένου εγκλήματος, ο οποίος αποφέρει τεράστια παράνομα οικονομικά κέρδη στους διακινητές, αντίστοιχα μάλιστα αυτών του παράνομου εμπορίου όπλων και ναρκωτικών. Το εμπόριο ανθρώπων λαμβάνει χώρα σχεδόν σε όλα τα κράτη του πλανήτη, είτε ως «κράτη προέλευσης», ως «ενδιάμεσα κράτη», ως «κράτη προορισμού», είτε ως συνδυασμό αυτών. Οι βασικότερες περιοχές στις οποίες λαμβάνει χώρα το human trafficking είναι χώρες του Τρίτου κόσμου, που έχουν υπάρξει στο παρελθόν πεδία ένοπλων και πολιτικών συγκρούσεων, αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα ανάπτυξης και φτώχειας και στις οποίες υπάρχει τεράστια έλλειψη εκπαιδευτικού συστήματος. Στις περιοχές αυτές, οι κάτοικοι είναι πιο ευάλωτοι στους διακινητές και πιο τρωτοί στις φρούδες υποσχέσεις τους για μία καλύτερη ποιότητα εργασίας και ζωής, λόγω της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης που επικρατεί. Μία από της μεγαλύτερες περιοχές, όπου κυριαρχεί το εμπόριο ανθρώπων και αποφέρει τεράστια κέρδη στο οργανωμένο έγκλημα είναι η Υποσαχάρια Αφρική. Η εν λόγω περιοχή αποτελείται από περιφέρειες με διαφορετικά επιμέρους χαρακτηριστικά, λόγω του αποικιοκρατικού συστήματος που είχε εφαρμοστεί στις περισσότερες Αφρικανικές χώρες από τις μητροπόλεις της δυτικής Ευρώπης. Τα αναπτυξιακά προβλήματα, η φτώχεια, η πείνα, η έλλειψη εκπαίδευσης και νομοθεσίας είναι ορισμένοι μόνο παράγοντες που εντείνουν το φαινόμενο και κάνουν την Υποσαχάρια Αφρική πόλο έλξης των διακινητών ανθρώπων. Με την παρούσα διπλωματική εργασία διερευνάται το εμπόριο ανθρώπων με γεωγραφική εστίαση τον χώρο της Υποσαχάριας Αφρικής, καθώς και οι επιδράσεις και επιρροές του στην ανάπτυξή της. Παρουσιάζονται γενικά στοιχεία σχετικά με την εμπορία ανθρώπων σε παγκόσμιο επίπεδο, έτσι ώστε να κατανοηθεί πλήρως το μέγεθος του προβλήματος και αναλύεται η πολυπλοκότητα της έκνομης αυτής δραστηριότητας, μέσα από την παρουσίαση των συστατικών της στοιχειών, των μορφών της και των σκοπών αυτής της διακίνησης καθώς και της εκμετάλλευσης των αντίστοιχων θυμάτων. Τέλος, πραγματοποιείται ανάλυση των σταδίων του trafficking, καθώς και διερεύνηση του βασικού προφίλ των διακινητών. Με γεωγραφική εστίαση στην Υποσαχάρια Αφρική παρουσιάζονται οι παράγοντες, οι οποίοι είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι με την ανάπτυξη της υπό έρευνας περιοχής και συμβάλουν άμεσα και έμμεσα στην ανάπτυξη της εμπορίας ανθρώπων και στην τρωτότητα του πληθυσμού στους διακινητές. Η φτώχεια, η θέση της γυναίκας και η εξάπλωση του ιού του AIDS αποτελούν ορισμένους από τους βασικούς παράγοντες, που διασυνδέονται άμεσα με την εξάπλωση του trafficking στην Υποσαχάρια Αφρική. Τα παραπάνω αναπτυξιακά προβλήματα ευνοούν την δραστηριότητα των εγκληματικών οργανώσεων και των δικτύων της εμπορίας ανθρώπων, καθώς και τον πολλαπλασιασμό των θυμάτων. Στο δεύτερο μέρος της παρούσας εργασίας παρουσιάζονται και αναλύονται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της εμπορίας ανθρώπων στον χώρο της Υποσαχάριας Αφρικής. Πραγματοποιείται επιμέρους ανάλυση του προφίλ των θυμάτων, των μορφών εκμετάλλευσης και των ροών του trafficking έτσι ώστε να αποτυπωθεί πλήρως το φαινόμενο της εμπορίας ανθρώπων και η δράση του. Επιπροσθέτως, παρουσιάζεται η λήψη νομοθετικών μέτρων σχετικά με την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων από πλευράς των κρατών της Υποσαχάριας Αφρικής καθώς και η τεράστια συμβολή και επιρροή του Πρωτοκόλλου των Ηνωμένων Εθνών στην αντιμετώπιση του trafficking. Επιπλέον, πραγματοποιείται παρουσίαση και ανάλυση της εμπορίας ανθρώπων στις επιμέρους περιφέρειες της Υποσαχάριας Αφρικής προκειμένου να τονιστούν και να κατανοηθούν οι διαφορές στον τρόπο δράσης των διακινητών και των σκοπών της εμπορίας ανθρώπων. Οι παράγοντες και τα αίτια που συνδέονται άμεσα με την εμπορία ανθρώπων καθώς και η λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της στον χώρο της Δυτικής, Ανατολικής και Νότιας Αφρικής παρουσιάζουν ειδοποιούς διαφορές, επηρεαζόμενοι από την πολιτική και κοινωνική κατάσταση που επικρατεί στην εκάστοτε περιφέρεια. Τα επιστημονικά ερωτήματα, τα οποία αποτελούν τον κορμό της εργασίας και πραγματοποιείται προσπάθεια απάντησης τους, είναι κατά πόσο η εμπορία ανθρώπων, ως μορφή οργανωμένου εγκλήματος, συνδέεται με την ανάπτυξη της εν λόγω περιοχής και κατά πόσο αποτελεί για αυτήν ανασταλτικό παράγοντα. Επίσης, πραγματοποιείται προσπάθεια αποτύπωσης των μορφών της εμπορίας ανθρώπων, των τρόπων προσέγγισης των θυμάτων και της μεθοδολογίας των δικτύων διακίνησης στον χώρο της Υποσαχάριας Αφρικής, έτσι ώστε να κατανοηθεί η σημαντικότητα της και ο αντίκτυπος που έχει στην εύρυθμη λειτουργία των Υποσαχάριων κοινωνιών.
Abstract:
Human Trafficking is a major form of organized crime, raises issues of human rights violation and disorganization of the rule of law, and is inextricably linked to illegal migration. It is considered as a form of modern "slavery" and it is one of the largest areas of organized crime, which brings enormous illegal economic gains to traffickers, the same as those of illicit firearms and drug trafficking. Human trafficking takes place in almost all the countries of the world, either this are 'states of origin', 'intermediate states', 'destination states' or as a combination of all those. In the regions in which human trafficking appears the most are the Third World countries, which previously had armed and political conflicts, they were facing major development and poverty problems and they have a huge lack of education. In these areas, residents are more vulnerable to traffickers and to their fake promises of a better quality of work and life, due to the prevailing socio-economic situation. One of the largest areas where human trafficking is predominant and generates huge profits in organized crime is the area of Sub-Saharan Africa. This area consists of regions with different subdivisions due to the colonialist system that was applied in most African countries by the metropolises of Western Europe. Developmental problems, poverty, hunger, lack of education and legislation are only few of the factors that intensify the phenomenon and make Sub-Saharan Africa an attractive pole for human traffickers. This dissertation explores the trade of people with geographic focus on Sub-Saharan Africa, as well as its influences on the development of this area. Information on human trafficking is presented on a global level, in order to fully understand the size of the problem as well as the complexity of this illicit activity through the presentation of human trafficking components, its forms and its reasons. Finally, the stages of trafficking are analyzed, as well as the basic profile of the traffickers. The focus on the Sub-Saharan Africa area implicates the factors that are inextricably linked to the development of the area under examination and contributes directly and indirectly to the development of human trafficking and to the development of vulnerability to the traffickers. Poverty, women's position and the spread of the AIDS virus are some of the key factors that are directly linked to the spread of trafficking in Sub-Saharan Africa. The above mentioned development problems reinforce the activities of criminal organizations and networks of trafficking in human beings, as well as the proliferation of victims. In the second part of this dissertation the specific characteristics of human trafficking in Sub-Saharan Africa are analyzed. There is a separate analysis of the profile of victims, the exploitation patterns and of the trafficking flows so as to fully illustrate the phenomenon of human trafficking and its action in Sub-Saharan Africa. Additionally, legislative measures on the fight against human trafficking by sub-Saharan African countries are presented, as well as the enormous contribution and influence of the United Nations Protocol to Combat Trafficking. In addition, there is a presentation and analysis of human trafficking in sub-Saharan African in order to highlight and to understand the differences in the mode of action of traffickers and the purposes of human trafficking. The factors and the causes directly related to human trafficking, as well as measures to deal with it in the West, East and South Africa region are subjected to differences and are influenced by the political and social situation prevailing in the region. The scientific question, which forms the backbone of this dissertation, is whether human trafficking, as a form of organized crime, is linked to the development of this area and in which way. An attempt is also made to capture the forms of human trafficking the ways of approaching the victims and the methodology of trafficking networks in sub-Saharan Africa, in order to understand the significance of the phenomenon and its impact on the proper functioning of sub-Saharan societies.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ, κατεύθυνση Περιβαλλοντική Διακυβέρνηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη, 2017
