Απάτη και ‘ξέπλυμα βρώμικου χρήματος’: πρόληψη και καταστολή: διερεύνηση σχετικής επαγγελματικής εμπειρίας στην Ελλάδα
Τίτλος:
Fraud and 'money laundering': prevention and suppression: investigation of relevant professional experience in Greece
Κύρια Υπευθυνότητα:
Λαμπρινίδου, Βασιλική Γ.
Επιβλέπων:
Τσάμης, Αναστάσιος Δ.
Θέματα:
Keywords:
Απάτη, τρίγωνο της απάτης, κόκκινες σημαίες, ξέπλυμα χρήματος, στρωματοποίηση Fraud, the fraud triangle, red flags, money laundering, layering
Ημερομηνία Έκδοσης:
2018
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η ανάδειξη των πολυσύνθετων φαινομένων της απάτης και του ξεπλύματος του μαύρου χρήματος και η ανάλυση των επιμέρους πτυχών τους. Παράλληλα, θα αναδειχθεί ο τρόπος με τον οποίο η απάτη ενσωματώνεται στο ξέπλυμα ως βασικό αδίκημα αυτού, καθώς και η μεταξύ τους σχέση και αλληλεξάρτηση, όπως προκύπτει από το νομικό πλαίσιο που τις προσδιορίζει και τις διαπιστωθείσες περιπτώσεις της νομολογίας που θα επιχειρήσω να περιγράψω. Θα πραγματοποιηθεί μια συνοπτική αναφορά στο πολυσχιδές νομοθετικό περιβάλλον που ρυθμίζει τα φαινόμενα αυτά, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, ενώ περαιτέρω θα επιχειρήσω να προσεγγίσω τα αίτια και τις συνέπειες αυτών, καθώς και τις διαστάσεις που έχουν λάβει στην σημερινή κοινωνία και οικονομία της χώρας. Η εργασία αποτελείται από ένα θεωρητικό και ένα πρακτικό μέρος. Το θεωρητικό μέρος εκτείνεται στα τρία πρώτα κεφάλαια, ενώ το πρακτικό μέρος αναλύεται στο τέταρτο κεφάλαιο. Το πρώτο κεφάλαιο αναφέρεται στην εννοιολογική οριοθέτηση της απάτης. Αρχικά παρατίθεται ο ορισμός και οι βασικές κατηγορίες απάτης. Στη συνέχεια, αναλύονται οι βασικοί παράγοντες που ωθούν κάποιον να διαπράξει μια απάτη και τέλος γίνεται αναφορά σε σχετικές προτάσεις για την καταπολέμησή της. Στο δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζονται οι βασικές έννοιες του φαινομένου του ξεπλύματος χρήματος, μέσα από βιβλιογραφική ανασκόπηση και διάφορες έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί. Γίνεται αναφορά στις φάσεις του ξεπλύματος και στην αναγκαιότητα ενσωμάτωσής τους σε μοντέλα, καθώς επίσης και στις μεθόδους και τεχνικές ξεπλύματος χρήματος που χρησιμοποιούνται. Επίσης, πραγματοποιείται εκτενής αναφορά στις σημαντικές επιπτώσεις που έχει η νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και τέλος αναφέρεται το θεσμικό πλαίσιο σε Διεθνές, Ευρωπαϊκό, αλλά και Εθνικό επίπεδο, καθώς και οι Αρχές καταπολέμησης αυτού του φαινομένου. Στο επόμενο κεφάλαιο πραγματοποιείται μελέτη επιλεγμένων πραγματικών υποθέσεων (case study), που σχετίζονται με την απάτη και το ξέπλυμα χρήματος και αναδεικνύεται το modus operandi των δραστών. Το τελευταίο κεφάλαιο, αποτελεί το ερευνητικό μέρος της διπλωματικής εργασίας και βασίζεται στο νόμο 3691/2008 «Πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και άλλες διατάξεις». Η έρευνα διεξάχθηκε με τη χρήση ερωτηματολογίων που απευθύνεται στην Οικονομική Αστυνομία, σε Ορκωτούς Ελεγκτές και σε Τραπεζικούς Υπαλλήλους. Στόχος της έρευνας είναι να αναδειχθεί ο βαθμός στον οποίον, άτομα που έχουν άμεση επαφή με τον εντοπισμό, την πρόληψη και την καταστολή των εν λόγω αδικημάτων του παρόντος νόμου, κατέχουν την απαραίτητη γνώση αυτού, με σκοπό την αποτελεσματικότερη άσκηση εξουσίας και τη καλύτερη παροχή υπηρεσιών ελέγχου προς όφελος της κοινωνίας και της οικονομίας αυτής. Παράλληλα, στο πλαίσιο της έρευνας επιχειρείται να εντοπιστούν οι διαφορές στον τρόπο που προσεγγίζει κάθε κατηγορία τα ανωτέρω φαινόμενα, να παρουσιαστούν ποσοτικά και ποιοτικά οι περιπτώσεις που έχουν εντοπίσει αμφότεροι κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, να παρουσιαστούν τυχόν εργαλεία, μηχανισμοί και διαδικασίες που διαθέτουν για την αντιμετώπιση τους, καθώς και να αναδειχθεί η διαφορετική οπτική γωνία από την οποία τα αντιμετωπίζουν. ωΑφού πρώτα αναπτυχθεί το θεωρητικό μέρος της εργασίας και πραγματοποιηθεί η συλλογή των απαντήσεων του δείγματος, θα εξαχθούν τα αποτελέσματα, τα οποία θα αναλυθούν περαιτέρω μέσω διαγραμμάτων. Τέλος, θα αναλυθούν τα γενικά συμπεράσματα της έρευνας που πραγματοποιήθηκε όπως προέκυψαν από τα αποτελέσματα της έρευνας σε συνδυασμό με το θεωρητικό μέρος της παρούσας.
Abstract:
The purpose of this thesis is to highlight the complex phenomena of fraud and money laundering and analyze their individual aspects. At the same time, it will be mentioned the way in which fraud is incorporated in money laundering as a basic offense, as well as the relationship and interdependence between them, as evidenced by the legal framework that identifies them and the cases of law that I will try to describe. A concise reference will be made to the multifarious legislative environment that regulates these phenomena, both at national, European and international level, while further; I will attempt to approach the causes and consequences of these phenomena, as well as the dimensions they have taken in today's society and economy. This thesis consists of a theoretical and a practical approach. The theoretical part extends to the first three chapters, while the practical part is analyzed in the fourth chapter. The first chapter refers to the conceptual delimitation of fraud. Firstly, the definition and main categories of fraud are listed. Next, we analyze the key factors that push someone to commit a fraud and finally relevant proposals are mentioned to combat this phenomenon. The second chapter presents the basic concepts of money laundering, through a bibliographic review and various researches that have been carried out. Reference is made to the stages of money laundering and the need to incorporate them into models, as well as the methods and techniques of money laundering. There is also an extensive reference to the significant impact of money laundering and the institutional framework at international, European and national level, as well as the principles for combating this phenomenon. In the next chapter a study of selected case studies, related to fraud and money laundering, is presented and the modus operandi of the perpetrators is highlighted. The final chapter refer to the research part of this thesis, based on Law 3691/2008 "Prevention and suppression of money laundering and terrorist financing and other provisions". The research was conducted using questionnaires addressed to the Financial Police, Certified Auditors and Bank Employees. The aim of the research is to highlight the extent to which people who have direct contact with the detection, prevention and repression of such offenses under this law, Σελίδα 12 possess the necessary knowledge of it, in order to exercise power more effectively and provide better service control for the benefit of society and its economy. At the same time, the research tries to identify the differences in the way each category approaches each of the above phenomena, to present quantitatively and qualitatively the cases they have identified both in the performance of their duties, to present any tools, mechanisms and procedures they have in order to combat them, as well as to show the different perspectives they face. After first developing the theoretical part of the thesis and collecting the sample responses, the results will be extracted, which will be further analyzed by diagrams. Finally, we will analyze the general conclusions of the research in combination with the theoretical part.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης, ΠΜΣ, κατεύθυνση Ελεγκτική και Φορολογία, 2018
