Στα όρια της μουσικής βιομηχανίας : ψηφιακές τεχνολογίες και αναδιοργάνωση της μουσικής οικονομίας
Τίτλος:
On the fringe of Music industry: digital technologies and reorganization of the music economy
Κύρια Υπευθυνότητα:
Βαρδούλη, Ευτυχία Ε.
Επιβλέπων:
Κλήμης, Γεώργιος Μιχαήλ
Θέματα:
Keywords:
Μουσική βιομηχανία, ψηφιακές τεχνολογίες, αποδιαμεσολάβηση–αναδιαμεσολάβηση, ανεξάρτητη μουσική παραγωγή, δημιουργική επιχειρηματικότητα Music industry, digital technologies, disintermediation–re-intermediation, independent music production, creative entrepreneurship
Ημερομηνία Έκδοσης:
2017
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Τις τελευταίες δεκαετίες, ο κλάδος της μουσικής βιομηχανίας βρίσκεται σε μια διαρκή διαδικασία μετασχηματισμού υπό την καταλυτική επιρροή των νέων τεχνολογιών και του διαδικτύου. Μέσα σε ένα ευρύτερο θεωρητικό πλαίσιο της ψηφιακής οικονομίας και των πολιτιστικών βιομηχανιών, η μουσική οικονομία αποτελεί μια γόνιμη περίπτωση προς ανάλυση καθώς αποτελεί πεδίο αιχμής στην χρήση των νέων ψηφιακών μέσων και βρίθει αμφίσημων αναγνώσεων σχετικά με τις επιπτώσεις αυτών. Από την μία, κυριαρχεί η αίσθηση ότι βρισκόμαστε στην δύση της μουσικής βιομηχανίας - όπου ο γενικός όρος μουσική βιομηχανία χρησιμοποιείται καταχρηστικά υπονοώντας κυρίως τον τομέα της δισκογραφίας και όπως αυτός διαμορφώθηκε κατά τον 20ο αιώνα- και από την άλλη, η καθημερινή εμπειρία δείχνει πως η παραγωγή, διακίνηση και κατανάλωση της μουσικής είναι πιο ελεύθερη από ποτέ. Τόσο οι πολυεθνικές δισκογραφικές εταιρείες όσο και οι ανεξάρτητοι μουσικοί παραγωγοί, προσαρμόζονται στην ψηφιακή πραγματικότητα της μουσικής οικονομίας και χρησιμοποιούν τα νέα μέσα για να διαδώσουν και να προωθήσουν τα μουσικά τους προϊόντα μέσα σε ένα ρευστό και απρόβλεπτο περιβάλλον. Με στόχο την χαρτογράφηση αυτών των επιχειρηματικών και δημιουργικών πρακτικών αναπροσαρμογής που δύναται να αναδιοργανώσουν την μουσική οικονομία, πραγματοποιείται μια αναγνωριστική βιβλιογραφική έρευνα, στην οποία για την θεωρητική αναπαράσταση του πεδίου, χρησιμοποιείται το φιλοσοφικό σχήμα του «ριζώματος» καθώς επιχειρείται μια ανάλυση πέρα από καθιερωμένες αναλυτικές και ιδεολογικές διχοτομίες και ιεραρχίες, οι οποίες διαχρονικά χαρακτήριζαν το πεδίο της μουσικής οικονομίας. Από την έρευνα προκύπτει ότι συγκεκριμένες ψηφιακές τεχνολογίες και το διαδίκτυο, λειτούργησαν σαν αποδιοργανωτικές τεχνολογίες - όσον αφορά το παραδοσιακό επιχειρησιακό μοντέλο της βιομηχανίας της δισκογραφίας - καθώς αναπτύχθηκαν παραναλωτικές δράσεις, οι οποίες ώθησαν έναν πολλαπλό μετασχηματισμό καθιερωμένων πρακτικών κατανάλωσης μουσικής, προκαλώντας μια σειρά εξωοικονομικών αντιδράσεων από την δισκογραφία, όπως η άσκηση νομικών διώξεων και η ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης – με κυρίαρχο το επιχείρημα της «πειρατείας» της μουσικής. Η καθυστερημένη επιχειρηματική αναπροσαρμογή της δισκογραφίας στο νέο ψηφιακό περιβάλλον έδωσε ανταγωνιστικό προβάδισμα σε εταιρίες πληροφορικής, οι οποίες εισήρθαν στο κλάδο της μουσικής βιομηχανίας και ανέπτυξαν μια σειρά από νέα επιχειρηματικά μοντέλα διανομής μουσικής. Επιπρόσθετα, η ανάπτυξη της αγοράς μουσικών τεχνολογιών που προσανατολίζονται στην χαμηλού κόστους ψηφιακή σύνθεση και ηχογράφηση σε συνδυασμό με τις δυνατότητες που προσφέρει το διαδίκτυο για απευθείας κυκλοφορία και προώθηση του ηχογραφήματος - χωρίς την απαραίτητη διαμεσολάβηση τρίτων φορέων - έχουν δημιουργήσει συνθήκες εκδημοκράτευσης στην μουσική βιομηχανία δίνοντας σημαντική ώθηση στην ανεξάρτητη δημιουργική επιχειρηματικότητα. Η χαρτογράφηση των αναδυόμενων τάσεων και πρακτικών, αποκαλύπτει την ανάδυση μιας δικτυωμένης μουσικής οικονομίας πολλαπλών φορέων, καθώς η αποδιαμεσολάβηση και ψηφιακή αναδιαμεσολάβηση σε καθιερωμένα δίκτυα της μουσικής βιομηχανίας και στην παραδοσιακή αλυσίδα αξίας της δισκογραφίας, προωθεί την αποκέντρωση και μετατόπιση του ελέγχου από τις ιεραρχικές δομές της βιομηχανίας της δισκογραφίας στις ψηφιακές αγορές των εταιρειών πληροφορικής και στην άσκηση ανεξάρτητης δημιουργικής επιχειρηματικότητας.
Abstract:
Over the last few decades, the music industry has been undergoing a constant transformation process under the catalytic effect of digital technologies and the Internet. The music economy has been at the cutting edge of new digital media applications and at the same time a field of opposing appreciations regarding the impact of such applications. The music economy is thus a particularly interesting case to address within the broader theoretical landscape of the digital economy and the cultural industries. On the one hand, the dominating perception among scholars is that music industry is in decline – where the generic term music industry has been abusively used, to imply mainly the industry discography. On the other hand, everyday experience shows that the production, circulation and consumption of music are freer than ever. Both multinational record companies and independent music producers, adapt to the digital era of the new media to spread and promote widely their musical products in a fluid and unpredictable environment. In the purpose of mapping this economical and creative adaptation, that indicates reorganization in the making of music economy, I conducted an extended exploratory bibliographical research. The philosophical form of the “rhizome” was employed for the theoretical representation of the field. I used this form in an attempt to outline the field beyond the established analytical and ideological dichotomies and hierarchies that have long dominated the theoretical analysis of music economy. This exploratory research put forward that specific digital technologies and the Internet, have actually functioned as disruptive technologies with respect to the traditional business model of the discography. They boosted the development of prosuming activities that subsequently prompted a multiple transformation of established practices in music consumption. The growing prosuming activities initially triggered a series of non-economical reactions from the industry of discography, such as legal prosecution and the raising of public awareness. The delay of discography’s business adjustment, offered a significant advantage to various IT companies, which entered the music industry and developed a range of new music distribution business models. Moreover, the music productions democratization has been advancing due to the development of music technologies that accommodate a low-cost digital composition and recording, combined with the ability to distribute and promote the sound recording online – without the necessary mediation by third parties. This has been giving a powerful impetus to independent creative entrepreneurship. The mapping of the emerging trends and practices, revealed the ongoing development of a networked music economy of multiple actors. The disintermediation and digital re-intermediation in established networks and in the traditional value chain of discography promote decentralization and displacement of control from the hierarchical structures of the discography to the digital markets of IT companies as well as the development of independent creative entrepreneurship.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού, ΠΜΣ, κατεύθυνση Πολιτιστική Διαχείριση, 2017
