Οικονομική ανάλυση της αγοράς ακινήτων. Μελέτη περίπτωσης: σύγκριση της κατοικίας στην Ελλάδα με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης
Τίτλος:
Economic analysis of real estate market. Case study: comparison of housing in Greece with the rest of Europe
Κύρια Υπευθυνότητα:
Τρούπος, Δημήτριος Γ.
Επιβλέπων:
Ροβολής, Αντώνης
Θέματα:
Keywords:
Αγορές ακινήτων, κατοικία, αστική οικονομική Real estate markets, urban economic
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Το ζήτημα της κατοικίας αποτελεί, μέχρι σήμερα, ζωτικό κοινωνικό πρόβλημα, αντικείμενο άσκησης πολιτικής και κρατικής μέριμνας (έστω και επιλεκτικά ή ελλειμματικά), αλλά και πεδίο άσκησης ευρύτερων διεκδικήσεων. Στην Ευρώπη, κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, το δικαίωμα στην κατοικία συνδέεται με την επίλυση του ζητήματος της στέγασης των εργατών, που συνέρρεαν στα αστικά κέντρα δημιουργώντας, έτσι, μεγάλη πυκνότητα πληθυσμού στις πόλεις. Οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι και οι έντονοι μεταπολεμικοί ρυθμοί αστικοποίησης, στις αρχές του 20ου αιώνα, δημιούργησαν τεράστιες ανάγκες για κατοικία και το ζήτημα της στέγασης του πληθυσμού των πόλεων αναδείχθηκε ως προτεραιότητα. Η πρόσβαση στην κατοικία αναγνωρίζεται ως θεμελιακό δικαίωμα και το κράτος πρόνοιας έγινε φορέας διασφάλισης του δικαιώματος αυτού, παράγοντας ένα τεράστιο οικιστικό απόθεμα (Πορτάλιου, 2005). Το κλείσιμο της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα, βρίσκει την ανθρωπότητα να κλονίζεται από μια παγκόσμια οικονομική κρίση, που διαφέρει κατά πολύ από οποιαδήποτε άλλη κρίση του καπιταλιστικού συστήματος έχει συντελεστεί μέχρι τώρα. Ο χώρος αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνικοοικονομικής διαδικασίας, αφού όλα τα κοινωνικά και οικονομικά φαινόμενα αντανακλώνται στο χώρο και ο χώρος επηρεάζει τα φαινόμενα αυτά, σε μια διαλεκτική σχέση αλληλεξάρτησης και αλληλοεπικαθορισμού (Harvey, 2001). Κατ’ επέκταση, η παραγωγή της κατοικίας, αλλά και η πρόσβαση σε αυτή αλληλοεπηρεάζονται και αλληλοκαθορίζονται από το γενικότερο οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο. Διαχρονικά, η κατοικία παραμένει ένας χώρος κοινωνικοοικονομικών ανισοτήτων και διαφοροποιήσεων ως προς την κάλυψη των σχετικών αναγκών, όπως αυτές διαμορφώνονται ιστορικά στην εκάστοτε κοινωνία. Σήμερα, το ζήτημα της κατοικίας, εξακολουθεί να καθίσταται μείζον κοινωνικό πρόβλημα, αλλά και να προσλαμβάνει και νέες αρνητικές διαστάσεις. Η υπαγωγή της Ελλάδας στο Μνημόνιο και η συνεπακόλουθη κατακόρυφη άνοδος της ανεργίας και πτώση του βιοτικού επιπέδου, η υπερφορολόγηση της κατοχής ακίνητης περιουσίας και πάνω απ’ όλα η ορατή δια γυμνού οφθαλμού πλέον αύξηση του αριθμού των αστέγων, αποτελούν ίσως το περίγραμμα του σύγχρονου φαινομένου που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε κρίση κατοικίας. Νέοι τρόποι πρόσβασης στην κατοικία φαίνεται να επινοούνται. Πέρα από την αυτονόητη αναγκαιότητα της κοινωνικής αλληλεγγύης, το ζήτημα της κατοικίας σε μια χώρα που μέχρι σήμερα θεωρητικά το είχε λύσει η αγορά, είναι απαραίτητο να βρεθεί ψηλά στην ατζέντα των κινημάτων πόλης, τα οποία μέχρι σήμερα επικεντρώνονται αποκλειστικά σχεδόν στα ζητήματα του δημόσιου χώρου.
Abstract:
The issue of housing is a vital social problem, the object of political and state care exercise (albeit selectively or deficient), and scope for broader claims. In Europe, during the 19th century, the right of housing is linked to resolving the issue of housing for the workers, who flocked to urban centers, creating a high population density in cities. The two world wars and the intense post-war urbanization rates in the early 20th century, they created huge needs for housing and the housing issue of the urban population has emerged as a priority. Access to housing is recognized as a fundamental right and the welfare state became assurance body that right, producing a huge residential stock (Portaliou, 2005). Since the 1970s the economic crisis and the decline of the welfare state in a more liberal direction starts a period of intense social, political and economic changes and abandoned policies and housing programs of the postwar period. These processes are often attributed to the terms postindustrial society / globalization and major changes take place to the spatial and social geography of cities too. On a theoretical level about the changes of city's role used wordings to describe such as "Competition of towns" and "global cities» (Sassen, 1991). This new town is characterized by spatial inequality, social divisions and polarizations, which is inextricably linked with the problem of housing. The end of the first decade of the 21st century finds humanity shaken by a global economic crisis, which is very different from any other crisis of the capitalist system has been made so far. The area constitutes an integral part of the socio-economic process, since all social and economic situations are reflected in the space and the space affects these situations in a dialectical relationship and of interdependence (Harvey, 2001). Overtime the house it remains an area of socio-economic inequalities and differences in terms of coverage of relevant requirements as reflected historically in each society. Today, the question of the residence is still becoming a major social problem but also recruits new and negative dimensions. The inclusion of Greece in the memorandum and the consequent steep increase of unemployment and decline in living standards, the over-taxation of possession real estate and above all the visible increase of the number of homeless people are probably the border of the contemporary phenomenon we could call home crisis. New methods of access to the residence appear to be reinvented. Beyond the obvious need for social solidarity, the question of residence in a country that until now theoretically have solved the market, it is necessary to be the top on the agenda of city movements, which have so far focused almost exclusively on issues of public space.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης, ΠΜΣ, κατεύθυνση Αστικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης, 2016
