Η φωτογραφία ντοκουμέντου ως σύγχρονη τέχνη μέσα από τη μελέτη: περίπτωσης ενός διεθνούς φεστιβάλ φωτογραφίας με θέμα το προσφυγικό και την κρίση
Τίτλος:
Documentary photography as contemporary art through the case study of an international photography festival dealing with the migration issue and the crisis
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολίτικών Επιστημών
Περίληψη:
Στην παρούσα μελέτη επιχειρείται μια διερεύνηση του πολιτισμικού νοήματος της φωτογραφίας ντοκουμέντου στο πλαίσιο της σύγχρονης τέχνης, μέσα από τη μελέτη περίπτωσης του Μεσογειακoύ Φεστιβάλ Φωτογραφίας (Medphoto). To φεστιβάλ λαμβάνει χώρα για πρώτη φορά το καλοκαίρι του 2016 στο Ρέθυμνο Κρήτης. Ο τίτλος του φεστιβάλ είναι «Borders and Crossroads» και θέμα του το προσφυγικό ζήτημα και η σχέση της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου με τη σημερινή Ευρώπη. Για την ανάλυση των εκθέσεων και των εικόνων, χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος που προτείνει η Liz Wells στο Handbook of Visual Analysis (2001), μια μεθοδολογία που προκύπτει από τις πολιτισμικές σπουδές και χαρακτηρίζεται «εκλεκτική» καθώς συνδυάζει στοιχεία από διαφορετικές επιστημονικές προσεγγίσεις. Συνοπτικά, επιχειρείται μια ανάλυση των πολιτισμικών προεκτάσεων και ανα-νοηματοδοτήσεων που προκύπτουν από τη σύζευξη του φωτογραφικού ντοκιμαντέρ με τη σύγχρονη τέχνη: τις πρακτικές, τα εργαλεία, τις συμβάσεις της. Σε μια τέτοια ενεργή διερευνητική διαδικασία, όπως αυτή που πραγματοποιείται στο Medphotο, επιχειρείται η μίξη των ειδών της τεκμηριωτικής με τη δημιουργική φωτογραφία, ενώ παρατηρείται μια ενιαία μεγάλη αφήγηση με πολιτική θέση, κι ένα στοχαστικό επιμελητικό βλέμμα, που, όπως φαίνεται, ενθαρρύνει την κριτική σκέψη και απελευθερώνει το ανθρώπινο βλέμμα. Συμπερασματικά, σε ένα πολυπρισματικό αισθητικό πλαίσιο όπως το Medphoto, το πολιτισμικό νόημα του φωτογραφικού ντοκουμέντου διευρύνεται. Έτσι, το σύγχρονο ντοκιμαντέρ συμβάλλει στην ανανέωση των καλλιτεχνικών πρακτικών καθώς μελετά και αποτυπώνει την κοινωνική πραγματικότητα. Η εικόνα αντιμετωπίζεται σαν ολότητα, σαν ένα πολιτισμικό τεχνούργημα που εμπεριέχει την καλλιτεχνική αλλά και ιδεολογική αναζήτηση, την αισθητική έκφραση, αλλά και τον ενεργό διάλογο με τον κόσμο που μας περιβάλλει.
Abstract:
The present study attempts to investigate the cultural meaning of documentary photography in the context of contemporary art, looking at the case of the Mediterranean Photography Festival (Medphoto). The festival is taking place for the first time in summer 2016 at Rethymno, Crete. The title of the festival is “Borders and Crossroads” and its subject is the migration issue and the relationship of the wider Mediterranean region with today’s Europe. The method used for the analysis of the exhibitions and images, is Liz Wells’ proposed methodology in the Handbook of Visual Analysis (2001), originating from the field of cultural studies, and characterized as “eclectic” as it combines elements from different scientific approaches. In short, the study attempts an analysis of the effect and changes in cultural meaning emerging from the conjunction of documentary photography with contemporary art: with its practices, tools and conventions. In such an active investigative process, the genres of documentary and creative photography are combined, while a big narrative with a political stance is at place together with a contemplative curatorial approach, which as it seems, encourages critical thought and the emancipation of the human gaze. In conclusion, in such a multiple-approach aesthetic context, the cultural meaning of documentary photography is broadened. Thus, the genre of contemporary documentary contributes to the renewal of artistic practices while studying and documenting social reality. The image is viewed in its wholeness, as a cultural artifact which contains the aesthetic as well as the ideological quest, achieving artistic creation, while in meaningful dialogue with the world around us.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού, ΠΜΣ "Πολιτιστική Διαχείριση", 2016
