Συμβάσεις εμπορικής διαμεσολάβησης (εμπορική αντιπροσωπεία-διανομή- δικαιόχρηση): θεσμικό πλαίσιο και νομολογιακή επισκόπηση της ενωσιακής και εθνικής έννομης τάξης
Τίτλος:
Commercial mediation contracts (commercial agency-distribution-franchising): institutional framework and jurisprudential overview of EU and national legal order
Κύρια Υπευθυνότητα:
Σιάρκου, Μαργαρίτα Ν.
Επιβλέπων:
Ρούσσης, Δημήτριος Κ.
Θέματα:
Keywords:
Customer compensation, arbitration clause
Ημερομηνία Έκδοσης:
2016
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
H ανάγκη επιχειρηματικής επέκτασης καλύφθηκε από διαμεσολαβητικά πρόσωπα, δηλαδή άλλους επιχειρηματίες που χρησιμοποιεί ο έμπορος ως τρίτους ανεξάρτητους συνεργάτες. Είναι εμφανές ότι για να λειτουργήσει ένα τέτοιο σύστημα δικτύων, με ορθό τρόπο, θα πρέπει να περιορισθούν οι διαφορές μεταξύ των εθνικών νομοθεσιών των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να δημιουργηθούν ομοιογενείς συνθήκες ανταγωνισμού εντός της ενοποιημένης ενωσιακής αγοράς. Η ενωσιακή νομοθεσία, από τη μια πλευρά, έχει επιχειρήσει να δημιουργήσει κάποια μοντέλα νομοθετικής ρύθμισης των εν λόγω ζητημάτων και η εθνική νομοθεσία να τα ενσωματώσει. Η πρακτική, από την άλλη πλευρά, έχει, επίσης, επιδράσει, σε μεγάλο βαθμό στη διαμόρφωση των σχέσεων μεταξύ των ανωτέρω προσώπων, όπως θα αναλυθεί στη συνέχεια, προκειμένου να διαπιστωθεί ποιοί είναι τελικά οι συσχετισμοί που έχουν διαμορφωθεί. Οι βασικές διαφοροποιήσεις μεταξύ των εν λόγω σχέσεων συνεργασίας έγκεινται στο κατά πόσο είναι περισσότερο ή λιγότερο ισχυροί οι δεσμοί της συνεργασίας των συμβαλλομένων μερών. Ο διανομέας δραστηριοποιείται ως ανεξάρτητος επιχειρηματίας, καθ` ότι αναλαμβάνει ο ίδιος το επιχειρηματικό ρίσκο, συμβάλλεται στο όνομά του και για δικό του λογαριασμό. Ομοίως πράττει και ο δικαιοδόχος, ακολουθώντας, ωστόσο, τις κατευθυντήριες οδηγίες του δικτύου franchising στο οποίο έχει ενταχθεί. Αντίθετα, ο εμπορικός αντιπρόσωπος συνάπτει συμβάσεις για λογαριασμό του εμπόρου και αναλαμβάνει τη διεκπεραίωση των υποθέσεών του έναντι του συμφωνηθέντος ανταλλάγματος. Μετά τη με οποιοδήποτε τρόπο λύση της σύμβασης εμπορικής αντιπροσωπείας και εν γένει των συμβάσεων διανομής παύει να υφίσταται η υποχρέωση μη ανταγωνισμού. Ο πρώην αντιπρόσωπος είναι ελεύθερος πλέον να αναλάβει την αντιπροσώπευση οποιασδήποτε επιχείρησης ακόμη και ανταγωνιστικής, ή να αναπτύξει ατομική εμπορική δραστηριότητα. Θεωρείται ως αναγκαίο μέσο για την εξισορρόπηση αντιτιθέμενων συμφερόντων, ώστε από τη μια πλευρά να τύχει προστασίας το δικαιολογημένο συμφέρον του αντιπροσωπευόμενου και από την άλλη πλευρά να μην γίνει εκμετάλλευση της ασθενούς διαπραγματευτικής θέσης του εμπορικού αντιπροσώπου. Ο δικαιολογητικός λόγος της πρόβλεψης της αποζημίωσης πελατείας έγκειται στο εξής: Με τη λήξη της σύμβασης αντιπροσωπείας, η ισορροπία μεταξύ της προσφερόμενης από τον αντιπρόσωπο δραστηριότητας και της αντίστοιχης προμήθειας που αναμένει αυτός ως αντιπαροχή από τη διεύρυνση του κύκλου εργασιών του εμπόρου, διαταράσσεται. Η σύγχρονη δε τάση του δικαίου του ελεύθερου ανταγωνισμού, φαίνεται να απαγορεύει τις ρήτρες αυτές, επιδρώντας και στη διαμόρφωση του περιεχομένου των συμβάσεων της διαμεσολάβησης. Ως προς τις ρήτρες διαιτησίας, στις συμβάσεις εμπορικής διαμεσολάβησης, τα συμβαλλόμενα μέρη είναι καταρχήν ελεύθερα να επιλέξουν το κράτος μέλος εκείνο, του οποίου τα δικαστήρια θα έχουν αποκλειστική δικαιοδοσία επί όλων των διαφορών, οι οποίες ενδέχεται να ανακύψουν από τη συμβατική τους σχέση. Πρόκειται για τη λεγόμενη ρήτρα παρεκτάσεως διεθνούς δικαιοδοσίας (prorogation of jurisdiction), η οποία αποτελεί έκφανση της αρχής της αυτονομίας της βούλησης των συμβαλλομένων μερών (autonomy of the parties). Σε αντίθεση με το ενιαίο ρυθμιστικό πλαίσιο της ενσωματωθείσας κοινοτικής Οδηγίας 86/653/ΕΟΚ για τις συμβάσεις εμπορικής αντιπροσωπείας, η νομική αντιμετώπιση των συμβάσεων διανομής και δικαιόχρησης εμφανίζει σημαντικές και ουσιώδεις διαφοροποιήσεις μεταξύ των κρατών μελών, καθ` ότι ένα μικρό μέρος αυτών θέσπισε, εν όψει της οικονομικής και συναλλακτικής εξάρτησης του εμπορικού διαμεσολαβητή, ένα ειδικότερο πλέγμα κανονιστικών ρυθμίσεων, προκειμένου να ενισχυθεί η διαφάνεια των εμπορικών συναλλαγών και η ασφάλεια δικαίου. Η συμφωνία επιλογής του εφαρμοστέου δικαίου προκαθορίζει μια σειρά από κρίσιμα νομικά ζητήματα, που αφορούν και επηρεάζουν ενδεχόμενες μελλοντικές διενέξεις και τα οικονομικά δεδομένα των συμβαλλομένων μερών, σε συνδυασμό με το πλεονέκτημα της δημιουργίας μεγαλύτερης ασφάλειας δικαίου. Με βάση τη γενική αρχή της αυτονομίας της βουλήσεως, οι διάδικοι προβαίνοντας σε κατάρτιση αμοιβαίας συμφωνίας εκφράζουν και τη βούληση τους να προβαίνουν στον καθορισμό του συγκεκριμένου κατά τόπο αρμόδιου πολιτικού δικαστηρίου, αναφερόμενοι στους προσιτούς κανόνες του δικονομικού δικαίου της αλλοδαπής πολιτείας και η συμφωνία τους αυτή είναι έγκυρη, εκτός αν συντρέχουν λόγοι νόμιμης προσβολής της. Η διάδοση των συμβάσεων διανομής οφείλεται στην εντατική προσπάθεια των εμπορικών επιχειρήσεων να τελειοποιηθούν, να υπερέχουν στον τομέα της διαφήμισης και προπαντός να καθιερωθούν τα προϊόντα και οι υπηρεσίες τους τόσο στην τοπική όσο και στην διεθνή πλέον αγορά. Αυτό σημαίνει ότι σε συγχρονική βάση με την εκμηδένιση των αποστάσεων και την ολοένα ευρύτερη χρήση του διαδικτύου, όπου οι διεθνείς συναλλαγές είναι μια πραγματικότητα, τα δίκτυα διανομής, λαμβανομένης βέβαια υπόψη της πολυπλοκότητάς τους, έχουν αναδειχθεί σε ένα από τα πιο πολύτιμα και ευέλικτα εργαλεία της εμπορικής πρακτικής.
Abstract:
The need for business expansion covered by mediating persons, that other traders using the dealer as a third party independent contractors. It is evident that to operate such a network system, correctly, should reduce the differences between the national laws of the EU Member States and to create equal competition within the unified EU market. The EU legislation on the one hand, has attempted to create some models of regulation of these issues and national legislation tried to incorporate them. In practice, on the other hand, it also has an impact, largely in shaping relations between those persons, as will be analyzed in order to determine what the ultimate connections that have been configured are. The main differences between these partnerships lie in whether it is more or less strong the bonds of cooperation between the Parties. The distributer operates as an independent entrepreneur, that he undertakes the business risk, makes contracts in his name and on his own behalf. Likewise does the licensee, following, however, the guiding of franchising network instructions which he is included. Instead, the agent enters into contracts on behalf of the trader and undertakes the processing of affairs against the agreed consideration. After the termination in any manner of the agency contract and general distribution contract the non-compete obligation, ceases to exist. The former agent is now free to take over the representation of any company even competitive, or develop individual commercial activity. This is considered a necessary tool for balancing conflicting interests in order one side to be able to protect the legitimate interests of the principal and the other side not to exploit the weak bargaining position of the trade representative. The justification for the provision of customer compensation lies in the following: At the end of the agency contract, the balance between the offered from the agent activity and the corresponding commission that was expected from the expansion of the merchant turnover, is disrupted. The modern trend in free competition law, seems to prohibit such clauses, influencing and shaping the intermediation contract content. In arbitration clauses in commercial contracts for mediation, the parties are in principle free to choose the one Member State, whose courts shall have exclusive jurisdiction over all disputes which may arise from the contractual relationship. This is the so-called clause conferring jurisdiction (prorogation of jurisdiction), which is an expression of the principle of autonomy of the parties will (autonomy of the parties). Despite, the single regulatory framework which Incorporated Community Directive 86/653 / EEC on the agency agreements, the legal treatment of distribution and franchising contracts shows significant and substantial differences between Member States, because a small part of them has adopted, in view of the financial and transactional dependency commercial mediator, one particular grid regulation in order to strengthen the transparency of commercial transactions and legal certainty. The choice of law agreement predetermines a range of legal issues relating to and affecting possible future conflicts and the economics of the parties, together with the advantage of creating greater legal certainty. Based on the general principle of the independent will of the parties a mutual agreement expresses their intention to determine a specific territorially competent civil court, referring to accessible rules of procedural law of the foreign state and that this agreement is valid, unless there are is a legitimate reason for not being so. The spread of distribution contracts due to the intensive efforts of commercial enterprises to perfect, to excel in the advertising sector and, above all to introduce products and services both on the local and international market now. This means that a cross-sectional basis with the annihilation of distance and the increasingly widespread use of the internet, where international trade is a reality, distribution networks, of course, despite their complexity, have become one of the most valuable and flexible tools of commercial practice.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης, ΠΜΣ, κατεύθυνση Δίκαιο Επιχειρήσεων και Διοίκηση, 2016
