Ο χρηματοπιστωτικός εγγραμματισμός (financial literacy) ως σκέλος της προστασίας του καταναλωτή χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών: θεωρητική προσέγγιση και διεθνείς πρωτοβουλίες
Τίτλος:
The financial literacy as a framework of the protection of consumers in financial services: a theoretical approach and international initiatives
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Στη σημερινή υπερκαταναλωτική κοινωνία ο χρηματοπιστωτικός εγγραμματισμός αποτελεί ένα απαραίτητο εργαλείο για τη θωράκιση κάθε καταναλωτή απέναντι στους καθημερινούς κινδύνους που καλείται να αντιμετωπίσει λόγω της πληθώρας των νέων και σύνθετων προϊόντων που παρουσιάζονται στις συναλλαγές του. Στο πρώτο μέρος αναλύεται αρχικά η έννοια του καταναλωτή και ειδικότερα του καταναλωτή χρηματοπιστωτικών προϊόντων και υπηρεσιών. Ακολουθεί η παρουσίαση της προστασίας του καταναλωτή τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο ως αίτημα ρυθμιστικής παρέμβασης στο χρηματοπιστωτικό σύστημα καθώς και η ανάγκη ανάπτυξης και εύρεσης μεθόδων διάδοσης του χρηματοπιστωτικού εγγραμματισμού ως σκέλος αυτής. Στο δεύτερο μέρος, αναφέρεται ο ορισμός της έννοιας του χρηματοπιστωτικού εγγραμματισμού καθώς και οι τρόποι μέτρησης και αποτίμησης αυτού, όπως προκύπτει από πολυάριθμες έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί διεθνώς. Ακολουθεί η ανάλυση του βασικού εργαλείου της μετάδοσης του εγγραμματισμού, ήτοι της χρηματοπιστωτικής εκπαίδευσης. Περαιτέρω, γίνεται αναφορά στους τομείς της καθημερινότητας όπου απαιτείται η οικονομική γνώση, όπως και στις ομάδες των προσώπων που χρήζουν ιδιαίτερης πρόνοιας. Τέλος, παρουσιάζονται τα οφέλη της σε ιδιαίτερα ευπαθείς ομάδες. Στο τρίτο μέρος, παρουσιάζονται οι πρωτοβουλίες που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα για τη διάδοση και εξάπλωση του χρηματοπιστωτικού εγγραμματισμού, τόσο από διεθνείς οργανισμούς και fora, όσο και από την ΕΕ. Ακολουθεί ενδεικτικά μια σύντομη παρουσίαση των εθνικών πρωτοβουλιών κάποιων μεμονωμένων κρατών. Τέλος, στο τέταρτο και τελευταίο μέρος, παρατίθενται τα συμπεράσματα που εξάγονται από τη γενική έρευνα περί της εφαρμογής ή μη του χρηματοπιστωτικού εγγραμματισμού καθώς και των λόγων που εμποδίζουν την ταχεία εξάπλωσή του.
Abstract:
In today's society where overconsumption is the norm, the financial literacy constitutes a necessary tool for the protection of every consumer against the daily threats which they are called to face due to the plethora of new and complex products they face during the day to day transactions. Initially, the research focuses on the concept of the consumer and specifically on the consumer of financial services and products. Following from that point, the consumer's protection on a national and pan-european level are demonstrated as a necessary regulative intervention in the financial system and the need towards the development and finding of methods to expand the financial literacy framework. In the second part of the research, the concept of financial literacy along with the way to calculate it are presented, as they are backed up from numerous researches conduct globally. Following there is an analysis of the basic tool for the transmission of the literacy, being the financial education. Furthermore, segments of the daily life where financial knowledge is needed, as in groups of people in need of special treatment is demonstrated. Also the benefits towards vulnerable groups as being shown. In the third part of the research the initiatives taken into action so far are mentioned regarding the spread of the financial literacy from international organizations, fora and the E.U. There is an indicative and short presentation of the national initiatives and this of some other countries as units. Closing, in the fourth and final part of the research, the conclusions of the research are being presented with regards to the acceptance or not acceptance of the application of the financial literacy and the main reason blocking its rapid spread.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, ΠΜΣ, κατεύθυνση Διεθνές Οικονομικό, Χρηματοοικονομικό και Τραπεζικό Δίκαιο, 2015
