Το αίτημα για ρύθμιση των οίκων αξιολόγησης: διεθνείς και ευρωπαϊκές απαντήσεις
Τίτλος:
The rationale for the regulation on credit rating agencies: global and EU responses
Κύρια Υπευθυνότητα:
Μπεζαϊντές, Δημήτριος Θ.
Επιβλέπων:
Γκόρτσος, Χρήστος Β.
Θέματα:
Keywords:
Οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης, ρύθμιση, εποπτεία, Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών, Επιτροπή Κινητών Αξιών και Συναλλάγματος (ΗΠΑ) Credit rating agencies, financial regulation, Securities and Exchange Commission, European Securities and Markets Authority, CRA Regulation
Ημερομηνία Έκδοσης:
2016
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Αν και έχουν καθιερωθεί από την αυγή του 20ου αιώνα, οι Οργανισμοί Αξιολόγησης Πιστοληπτικής Ικανότητας (ΟΑΠΙ) ήταν, ως επί το πλείστον, παραμελημένοι από τις ρυθμιστικές αρχές σε όλο τον κόσμο. Πριν από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2007-2009, λίγοι είχαν ενδιαφερθεί για αυτούς και ακόμη λιγότεροι είχαν συμφωνήσει σε προσπάθειες για τη ρύθμιση των καθηκόντων τους. Το γεγονός αυτό εκπλήσσει, δεδομένου του καίριου ρόλου των ΟΑΠΙ στην ανάπτυξη των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών αγορών. Είναι πράγματι οι μόνες εταιρείες που αναπόφευκτα εμπλέκονται σε όλους τους σημαντικούς τομείς των χρηματοπιστωτικών αγορών – τον τραπεζικό τομέα, τον τομέα των κινητών αξιών αλλά και αυτόν των αγορών κεφαλαίου. Σε αντίθεση με τη ρύθμιση, είτε αυστηρή είτε πιο ευέλικτη, στους τρεις παραπάνω τομείς, οι ΟΑΠΙ είχαν το προνόμιο να παρέχουν τις υπηρεσίες τους εκτός νομικού πλαισίου για έναν αιώνα. Επιπλέον, δεδομένου ότι τα κράτη συμμετέχουν στις κεφαλαιαγορές με την έκδοση των κρατικών ομολόγων, οι ΟΑΠΙ συμμετέχουν επίσης στον τομέα της δημοσιονομικής φερεγγυότητας.\r\n\r\nΗ ανάγκη για τη ρύθμιση των ΟΑΠΙ προέκυψε μόλις πρόσφατα, καθώς οι νομοθέτες σε όλο τον κόσμο συνειδητοποίησαν το βασικό ρόλο των ΟΑΠΙ στην παγκόσμια οικονομία. Αυτό αναμφίβολα προτάθηκε μετά την οικονομική κρίση της περιόδου 2007-2009. Τότε οι ΟΑΠΙ κατηγορήθηκαν ότι βρίσκονταν στο κέντρο της οικονομικής κατάρρευσης, λόγω των «εσφαλμένων» αξιολογήσεων αφερέγγυων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων (π.χ. Lehman Brothers), των πολύπλοκων κεφαλαιακών μέσων (π.χ. χρεόγραφα ενυπόθηκων δανείων), αλλά και της «αποτυχίας» τους να ενημερώνουν σωστά τους πελάτες τους σχετικά με τους κινδύνους που διέτρεχαν.\r\n\r\nΕπιπλέον, οι τρεις μεγάλοι ΟΑΠΙ ήταν οι πρώτοι που επίσημα «ανακοίνωσαν» στον κόσμο την επερχόμενη κρίση δημόσιου χρέους σε ορισμένα κράτη της Ευρωζώνης με την υποβάθμιση των αξιολογήσεων των κρατικών ομολόγων. Δεδομένου ότι ορισμένα από αυτά τα κράτη εξακολουθούν να αγωνίζονται για να ξεπεράσουν τη συνεχιζόμενη δημοσιονομική κρίση, οι αξιολογήσεις των ΟΑΠΙ έχουν γίνει ακόμη πιο κρίσιμες. Οι πιστωτές της Ελλάδας, για παράδειγμα, βασίζονται εν μέρει στις αξιολογήσεις, προκειμένου να αποφασίσουν την κατάλληλη μέθοδο χρηματοδότησης του κράτους. Συνεπώς, είναι πλέον σαφές και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού ότι οι ΟΑΠΙ θα πρέπει να υπόκεινται σε ρύθμιση και εποπτεία.\r\n\r\nΗ παρούσα μελέτη αναπτύσσεται ως εξής: Στο τμήμα Α δίνεται ένα περίγραμμα του κλάδου αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας και οι λόγοι που οδηγούν στην καθολική απαίτηση για τη ρύθμιση των ΟΑΠΙ. Στο τμήμα Β αναλύονται τα βασικά πρότυπα των διεθνών fora σχετικά με τη λειτουργία των ΟΑΠΙ, καθώς και ένα περίγραμμα της αμερικανικής νομοθεσίας σχετικά με τους ΟΑΠΙ. Στο τμήμα Γ συμπεριλαμβάνονται στον προβληματισμό οι ευρωπαϊκές αντιδράσεις στο αίτημα για ρύθμιση των ΟΑΠΙ, μέσω της περιγραφής του Κανονισμού ΟΑΠΙ και του ρόλου της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών ως επόπτη των ΟΑΠΙ στην ΕΕ. Τέλος, στο τμήμα Δ αξιολογείται η αποτελεσματικότητα του ισχύοντος κανονιστικού πλαισίου για τους ΟΑΠΙ.
Abstract:
Although having been established since the dawn of the 20th century, Credit Rating Agencies (CRAs) had been, for the most part, neglected by regulators worldwide. Before the global financial crisis of 2007-2009, few had commented on them and even fewer had agreed on attempts to regulate their functions. This might come as a surprise, given CRAs’ key role on the development of global financial markets. They are indeed the only companies that are naturally and inevitably involved in all major fields of financial markets; banking, securities and capital markets. Contrary to regulation, either strict or more flexible, on all three of the above, CRAs had the privilege to provide their services outside a legal framework for as long as a century. Furthermore, as states participate in capital markets by issuing Government Bonds, CRAs are also involved in fiscal solvency. \r\n\r\nThe need for regulation on CRAs has emerged only recently, as legislators worldwide realized the key role of CRAs in global economy. This was undoubtedly proposed after the 2007-2009 financial crisis. It was then that CRAs were accused of being in the very center of the financial meltdown, due to their “failed” ratings either of insolvent financial institutions (e.g. Lehman Brothers) or of complex capital instruments (e.g. mortgage-related securities), along with their “failure” to properly inform the clients who relied on them of the risks they were taking. Moreover, the three major CRAs were the first to officially “announce” to the world the upcoming sovereign debt crisis in certain states of the euro area by downgrading their Government Bonds ratings. As some of these states still struggle to overcome the ongoing fiscal crisis, CRAs ratings have become even more crucial. Greece’s creditors, for example, partly rely on ratings in order to decide the appropriate method of funding the State. As a matter of fact, it is now profane on both sides of the Atlantic that CRAs should be subjected to regulation and supervision. The paper proceeds as follows: In Section A an outline of the credit rating industry and the reasons that lead to the universal demand for regulation on CRAs are provided. In Section B the key standards of the international fora concerning the functioning of CRAs are discussed, along with an outline of the American legislation on CRAs. In Section C the European responses to the need for regulation on CRAs are included in the discussion, through a description of the CRA Regulation and the role of the European Securities and Markets Authority as supervisor of the CRAs in the EU. Finally, in Section D the effectiveness of the current regulatory framework on CRAs is assessed.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, ΠΜΣ, κατεύθυνση Διεθνές Οικονομικό, Χρηματοοικονομικό και Τραπεζικό Δίκαιο, 2016
