Συνέργειες στο ευρωπαϊκό λιμενικό σύστημα: οι λιμένες της Αττικής
Τίτλος:
Synergies in european port system: Attica ports
Κύρια Υπευθυνότητα:
Γιαλούτση, Σοφία Σ.
Επιβλέπων:
Κέφης, Βασίλειος Ν.
Θέματα:
Λιμένες -- Διοίκηση και οργάνωση Λιμένες -- Ελλάδα Harbors -- Management Harbors -- Greece
Keywords:
Λιμενικό σύστημα, συνέργειες λιμένων, λιμενικές αρχές, λιμενικά δίκτυα, λιμενική πολιτική Port system, synergies in ports, port authorities, port networks, port policy
Ημερομηνία Έκδοσης:
2014
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Στις ευρωπαϊκές ακτές των 70.000 χιλιομέτρων, λειτουργούν πάνω από 1.200 λιμένες που διαχειρίζονται 3,7 δισεκατομμύρια τόνους εμπορευμάτων και 350 εκατομμύρια επιβάτες ετησίως. Τοποθετημένοι σε μικρές αποστάσεις μεταξύ τους, μεταμορφώνουν την Ευρώπη σε μία από τις πιο πυκνές λιμενικές περιοχές παγκοσμίως. Παρά τη γεωγραφική εγγύτητα, παρατηρείται μία ποικιλομορφία μεταξύ των Ευρωπαϊκών λιμένων κυρίως λόγω διαφορετικών γεωγραφικών χαρακτηριστικών, αγορών που εξυπηρετούν και το μέγεθος και τον τύπο της κίνησης που εξυπηρετούν. Επιπλέον, οι λιμένες είναι οργανωμένοι και λειτουργούν με διαφορετικούς τρόπους λόγω μακροχρόνιας ετερογενούς, τοπικής, εθνικής ή περιφερειακής οικονομικής και πολιτικής κουλτούρας. Η ποικιλομορφία του συγκεκριμένου τομέα θεωρήθηκε ως θετική και γι΄αυτό το λόγο στις αρχές της Ευρωπαϊκής ενοποίησης, και σε αντίθεση με άλλες βιομηχανίες, δεν επεβλήθη στους λιμένες κάποια πανεθνική πολιτική με ενιαίους κανόνες και πρακτικές. Από τη δεκαετία του 1990 και μετά, η ενιαία αγορά σε συνδυασμό με την παγκοσμιοποίηση, την εμπορευματικοποίηση, την αύξηση των μεταφορτώσεων, της εφοδιαστικής αλυσίδας, των υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας κλπ. μετέτρεψαν τους λιμένες σε πολυσύνθετες επιχειρήσεις με υψηλές τεχνοκρατικές διαδικασίες και μεθόδους λειτουργίας που πλέον καλούνται να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις και υποχρεώσεις. Το μέγεθος και η έκταση αυτών των αλλαγών οδήγησαν αυτούς που διαμορφώνουν την Ευρωπαϊκή Πολιτική να ξεκινήσουν μια πρωτοβουλία για μία Ευρωπαϊκή Λιμενική Πολιτική. Η εξέλιξη της Ευρωπαϊκής λιμενικής ολοκλήρωσης μέσω της εναρμόνισης του νομοθετικού πλαισίου, έδωσε το έναυσμα για τη λεγόμενη λιμενική "εγγύτητα" και ενσωμάτωση των λιμένων στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών. Στόχος είναι τα θετικά αποτελέσματα που αποφέρει η συνεργασία και η διασύνδεση μεταξύ διαφορετικών συστημάτων και διαφορετικών μέσων. Απώτερος σκοπός είναι η επίτευξη μιας συνολικής, ολοκληρωμένης και αποτελεσματικής πολιτικής που εξασφαλίζει και θα ενισχύει περαιτέρω την ελκυστικότητα των θαλάσσιων και συνδυασμένων μεταφορών, μέσω της αύξησης της ικανότητας και αποτελεσματικότητας του μεταφορικού δικτύου, του υγιή και θεμιτού ανταγωνισμού και της παροχής λιμενικών υπηρεσιών υψηλού επιπέδου. Αντικείμενο της παρούσας εργασίας είναι η στοιχειοθέτηση μιας πρότασης για συνεργασία μεταξύ των Λιμένων Αττικής, ήτοι των Λιμένων αρμοδιότητας των Οργανισμών Λιμένων Α.Ε. Πειραιά, Ελευσίνας, Ραφήνας και Λαυρίου. Η πρόταση αυτή εδράζεται στην ανάγκη ενός ορθολογικού λιμενικού σχεδιασμού των δραστηριοτήτων και των ροών σε συνολικό επίπεδο των λιμένων της Αττικής. Στόχος της πρότασης είναι ο συντονισμός της μεταφορικής τους κίνησης με βάση μία κοινή στρατηγική ανάπτυξης. Από την ανάλυση που λαμβάνει χώρα προκύπτει ότι οι απαιτήσεις και οι προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν οι τέσσερις λιμένες Ν. Αττικής είναι τόσο σημαντικές που καθίσταται πλέον αναγκαίο ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας που θα αφορά τους τέσσερις λιμένες και θα τους ενσωματώνει σε ένα ευρύ συνεκτικό πρόγραμμα λιμενικού σχεδιασμού σε μία δομή μοντέλου διαδικτύωσης. Συμπερασματικά προκύπτει ότι παρ΄όλη τη συγκέντρωση των λιμένων σε ένα τόσο μικρό γεωγραφικό χώρο η σχέση τους είναι μερικών ανταγωνιστική και μερικώς συμπληρωματική και ο ρόλος τους παραμένει διακριτός. Αυτό θα πρέπει να το εκμεταλλευθούν οι λιμενικές αρχές μέσω "έξυπνων" συνεργειών. Το μοντέλο θα πρέπει να οργανωθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να ενταχθούν στην οργανωτική του δομή οι αρχές της δια-λιμενικής δικτύωσης σε ό,τι αφορά τη λιμενική παραγωγή, με υψηλό βαθμό αλληλοσυσχέτισης και αλληλολειτουργίας καθώς και η δημιουργία μιας κουλτούρας εμπιστοσύνης ανάμεσα στα μέλη της λιμενικής κοινότητας. Στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα λιμενικό σύστημα που θα αποτελείται από τέσσερις ανεξάρτητους λιμένες οι οποίοι θα ανταγωνίζονται και συγχρόνως θα συνεργάζονται. Όλο αυτό το εγχείρημα θα πρέπει να βασίζεται σε μια ορθολογική αρχή: συνεργασίας και συντονισμού, και διανομής του κόστους μεταξύ τεσσάρων λιμένων προκειμένου αυτοί να αναπτυχθούν τόσο σε λειτουργικό όσο και στρατηγικό επίπεδο. Αυτό το σχήμα απαιτεί ένα θεσμικό πλαίσιο το οποίο θα εμποδίζει πιθανό καταστροφικό ανταγωνισμό σε επίπεδο τιμών μεταξύ των τεσσάρων λιμένων. Αντίθετα θα ενισχύει τον ανταγωνισμό που βασίζεται στην καινοτομία και σε άλλες πρακτικές που δεν αφορούν τις τιμές.
Abstract:
European shores of 70,000 km, operating over 1,200 ports handle 3.7 billion tons of cargo and 350 million passengers annually. Spaced as closer as ever, they transform Europe into one of the most dense port location worldwide. Despite the geographical proximity, there is diversity between European ports mainly due to different geographical characteristics, markets served and the size and type of traffic. The diversity f the sectori was perceived as positive and at the beginning of the European integration, and unlike other industries, a pan-national policy with uniform rules and practices was noti imposed at ports. From the 1990s onwards, a seres of changes that have taken place, led decison makers o European port issues to start an initiative for a European Port Policy. The evolution of European port integration through the harmonization of the legal framework, triggered the port "proximity" and integration of ports in the Trans-European Transport Network. The aim is to achieve the comprehensive, integrated and effective policy to ensure and further enhance the attractiveness of maritime and intermodal transport by increasing the capacity and efficiency of the transport network, healthy and fair competition and the provision of high quality port services. In conclusion, it appears tha despite the concentration of ports in such a small geographical area, their role remains distinct. This should exploit port authorities through "smart" synergies. The objective of this work is the typesetting of a proposalfor cooperation between the Attica ports, namely Port Authorities SA, of Piraeus, Eleusina, Rafina and Lavrio. This proposal is based on the need for a rational design of port activities and flows at the aggregated level of Attica ports. The aim of the proposal is to ccordinate the movement of carrier based on a common development strategy tha will create a port system consisting of four independent ports which will compete and cooperate at the same time.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης, ΠΜΣ, κατεύθυνση Εθνική και Κοινοτική Διοίκηση, 2014
