Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η σημερινή δεινή οικονομική κατάσταση οδηγεί πολυάριθμες συμβάσεις σε κρίση και γεννά την ανάγκη αναπροσαρμογής ή λύση τους. Η κατάσταση αυτή αποτελεί για το δίκαιο των συμβάσεων μια σημαντική πρόκληση, διότι θέτει σε δοκιμασία την αρχή pacta sunt servanda. Η παρούσα εργασία, λοιπόν, σκοπό έχει την εξέταση, προσέγγιση και προβολή του ζητήματος της απρόοπτης μεταβολής των συνθηκών και αναπροσαρμογής των εμπορικών μισθωτικών συμβάσεων. Η θεματική της στρέφεται στη σημερινή οικονομική πραγματικότητα, η οποία οδηγεί στην ανάγκη αναθεωρήσεων των συμβατικών δεσμεύσεων, που δόθηκαν υπό οικονομικά δεδομένα εντελώς διαφορετικά. Η νομολογία στηρίζει την αναπροσαρμογή των συμβάσεων λόγω αλλαγής των συνθηκών στην ΑΚ 288 και στην ΑΚ 388. Ήδη μάλιστα στο χώρο των εμπορικών μισθωτικών συμβάσεων τα δικαστήρια έχουν εκδώσει σειρά αποφάσεων, που εν όψει των νέων οικονομικών συνθηκών επιβάλλουν τη μείωση του καταβαλλόμενου μισθώματος. Στο πλαίσιο λοιπόν αυτό εξετάζεται η λειτουργία που μπορούν να επιτελέσουν τα άρθρα 388 και 288 ΑΚ στην αναπροσαρμογή του μισθώματος και κυρίως σε περιόδους βαθειών οικονομικών κρίσεων, όπως η τρέχουσα, η οποία ξεκίνησε περί τα τέλη του Απριλίου του 2010, όπου και περάσαμε στην εποχή του Μνημονίου. Η όλη εργασία χωρίζεται σε πέντε κεφάλαια: στο πρώτο κεφάλαιο, γίνεται μια αναφορά στην αρχή της ελευθερίας των συμφωνηθέντων, η οποία είναι μία από τις θεμελιώδεις αρχές του ενοχικού δικαίου και στο δόγμα pacta sunt servanda, που θεωρείται αναντίρρητα ότι προάγει την ασφάλεια των συναλλαγών και απορρέει από την αρχή της ελευθερίας των συμβάσεων. Στο δεύτερο και τρίτο κεφάλαιο, αντίστοιχα, αναλύονται οι δύο διατάξεις ΑΚ 388 και ΑΚ 288 και οι προϋποθέσεις εφαρμογή τους. Επιπλέον γίνεται αναφορά στο τρόπο λειτουργίας κάθε διάταξης στην αναπροσαρμογή των εμπορικών μισθώσεων και ειδικότερα η εφαρμογή τους από τη νομολογία, ώστε να αντιληφθούμε πώς αντιμετωπίζεται η απρόοπτη μεταβολή των συνθηκών στις συμβάσεις με τις διατάξεις αυτές και σε ποιές περιπτώσεις είναι επιτρεπτή η εφαρμογή τους. Εν συνεχεία στο τέταρτο κεφάλαιο ακολουθεί συσχέτιση των δύο άρθρων αναφορικά με την αναπροσαρμογή του μισθώματος, οι ομοιότητες και οι διαφορές τους, και ποιές είναι οι απόψεις που έχουν διατυπωθεί από τη θεωρία και τη νομολογία για τη λειτουργία τους στις εμπορικές μισθωτικές συμβάσεις. Τέλος στο πέμπτο κεφάλαιο αναλύεται η επίδραση της τρέχουσας οικονομικής κρίσης στις μισθωτικές συμβάσεις. Αποτελεί η σημερινή οικονομική πραγματικότητα έκτακτο και απρόβλεπτο γεγονός, το οποίο οδηγεί στην αναπροσαρμογή των μισθώσεων; Γι’ αυτό το ζήτημα έχουν διατυπωθεί διαφορετικές απόψεις οι οποίες αναλύονται στο κεφάλαιο αυτό. Το θέμα της παρούσης εργασίας είναι αναμφίβολα τεράστιο με πληθώρα αρθρογραφία και βιβλιογραφία. Πηγές μελέτης της παρούσης έρευνας, πέρα από τη βιβλιογραφία που υπάρχει για τα άρθρα 388 και 288 ΑΚ, υπήρξαν, μια σειρά σημαντικών άρθρων που έχουν ασχοληθεί με την εξέταση του ζητήματος της οικονομικής κρίσης και αναπροσαρμογής, λόγω αυτής, των συμβατικών παροχών και κυρίως η νομολογία των ελληνικών δικαστηρίων, αφού για το θέμα αυτό έχουν εκδοθεί σωρεία αποφάσεων.
Abstract:
Today's dire economic situation leads numerous contracts in crisis and raises the need for readjustment or termination. This situation is on contract law a major challenge, because it challenges the principle pacta sunt servanda. This paper, therefore, aims to examine, approach and exposure the issue of the sudden change of conditions and readjustment of commercial contracts. The main theme of this paper reffers to today's economic reality, which leads to the need for adjustment of contractual commitments, that were given in economic data completely different. Case law supports the adjustment of the contracts due to changing conditions in the civil code 288 and civil code 388. In the area of commercial contracts already the courts have reached a number of decisions, in consideration of the new economic conditions require a reduction of the rental. Within this context it examines the function that can accomplish articles 388 and 288 of the civil code in the rental adjustment, especially in times of deep economic crisis like the current one, which began towards the end of April 2010, where we entered the era of Bailout. The whole paper is divided into five chapters: in the first chapter is a reference to the principle of freedom of agreed, which is one of the fundamental principles of law of obligations and the doctrine of pacta sunt servanda, which is considered unquestionably to promote the security of transactions and flows from the principle of freedom of contracts. In the second and third chapter analyzes the two articles 388 CC and 288 CC and the conditions for their implementation. Further reference is made to the way each article functions in the readjustment of commercial rentals and in particular the implementation of the case law in order to understand how to deal with unexpected change of conditions in contracts with these two articles of the civil code and in which cases it is permissible that their implementation. Then in the fourth chapter follows correlation of two articles of civil code regarding the readjustment of the rentals, the similarities and differences, and what are the opinions expressed by the theory and case law for their functionality in commercial leases. Finally in the fifth chapter analyzes the impact of the current economic crisis on lease contracts. Is the current economic reality an exceptional and unforeseeable event, which leads to an adjustment of the leases? For this issue different opinions have been reaised, which are analyzed in this chapter. The theme of this work is undoubtedly huge with many articles and bibliography. Study sources of this research, apart from the bibliography that exists on Articles 388 and 288 CC, there were a series of important articles that have dealt with the examination of the issue of the economic crisis and the readjustment, because of it, the conventional benefits and especially the law the Greek courts, since this matter issued a host of decisions.
