Οι προσδιοριστικοί παράγοντες της γονιμότητας : σύγχρονες στάσεις και αναπαραστάσεις στην Ελλάδα
Τίτλος:
Determinants of fertility : current attitudes and representations in Greece
Κύρια Υπευθυνότητα:
Καλπακίδη, Διονυσία Δ.
Επιβλέπων:
Κυριαζή, Νότα
Θέματα:
Γονιμότητα, Ανθρώπινη -- Ελλάδα Fertility, Human -- Greece
Keywords:
Θεωρίες, πρότυπα και αναπαραστάσεις γονιμότητας Theories, determinants, standards, representations of fertility
Ημερομηνία Έκδοσης:
2013
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η ανάδειξη, μέσα από τη διεξαγωγή ποιοτικής έρευνας, των στάσεων, αντιλήψεων καθώς και των αναπαραστάσεων, γύρω από θέματα που σχετίζονται με τη γονιμότητα, γυναικών που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία και ζουν στην Αθήνα. Θελήσαμε με αυτόν τον τρόπο να αναδυθούν, μέσα από το λόγο των ίδιων των υποκειμένων της έρευνας, όλοι εκείνοι οι προσδιοριστικοί παράγοντες που καθορίζουν σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, τις αποφάσεις τους ως προς την απόκτηση παιδιών. Οι γονικές επιρροές, οι αντιλήψεις για το «ιδανικό» μέγεθος οικογένειας, τις «ιδανικές» συνθήκες για τη δημιουργία οικογένειας, εμμέσως πλην σαφώς, μας παραπέμπουν στα κοινωνικά πρότυπα που έχουν «υιοθετήσει» αλλά και τις κοινωνικές αναπαραστάσεις που έχουν γι αυτά τα θέματα οι γυναίκες της έρευνάς μας. Παράλληλα, μέσω της καταγραφής των δημογραφικών χαρακτηριστικών του δείγματός μας, προέκυψε η ετερογένεια που το χαρακτηρίζει και πιθανολογούμε ότι αυτή η ετερογένεια, ως προς τα χαρακτηριστικά, δικαιολογεί και την ύπαρξη διαφορετικών πεποιθήσεων, αλλά και διαφορετικών πρακτικών σε θέματα σχετικά με την γονιμότητά τους. Με άλλα λόγια, στόχος της έρευνάς μας είναι να αναδείξουμε τυχόν διαφορές ή ομοιότητες στην γενετήσια συμπεριφορά μεταξύ των γυναικών της έρευνάς μας, οι οποίες να συνδέονται με τυχόν διαφορές ή ομοιότητες ως προς τα κοινωνικοοικονομικά και δημογραφικά χαρακτηριστικά τους, καθώς και τα κοινωνικά πρότυπα που φαίνεται να έχουν υιοθετήσει ή τις αντιλήψεις τους γύρω από θέματα γονιμότητας. Συνοπτικά, εξετάζουμε τη γενετήσια συμπεριφορά που επιδεικνύουν οι γυναίκες του δείγματός μας, προσπαθώντας να παρουσιάσουμε τους λόγους που τις οδήγησαν να έχουν αυτή τη συγκεκριμένη συμπεριφορά, δηλαδή το τι οι ίδιες επικαλούνται μέσα από τις συνεντεύξεις ως προσδιοριστικούς παράγοντες της γονιμότητάς τους. Παράλληλα θα προσπαθήσουμε να ελέγξουμε και να αναδείξουμε αν, και με ποιο τρόπο, αυτές οι αποφάσεις έχουν επηρεαστεί από παράγοντες όπως κοινωνικοοικονομικό και μορφωτικό επίπεδο. Προκειμένου τώρα να επιτευχθούν οι ερευνητικοί μας στόχοι, προκρίναμε, ως καταλληλότερη μέθοδο, για το θέμα που μας απασχολούσε, τη χρήση ημι-δομημένων συνεντεύξεων. Πιο συγκεκριμένα, στο πλαίσιο διεξαγωγής της έρευνας πραγματοποιήθηκαν 8 ημι-δομημένες συνεντεύξεις σε δείγμα αντίστοιχα 8 γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας στην Αθήνα. Για την επιλογή του δείγματος αποφασίσαμε να προβούμε σε σκόπιμη δειγματοληψία επιλέγοντας γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας από διαφορετικές ηλικιακές ομάδες. Οι συνεντεύξεις διεξήχθησαν τους μήνες Δεκέμβριο του 2012, Ιανουάριο και Φεβρουάριο του 2013. Σαν χώρος πραγματοποίησης των συνεντεύξεων επιλέχθηκε η οικία των υποκειμένων της έρευνας, ενώ η διάρκεια της κάθε συνέντευξης ήταν περίπου μια ώρα. Ο οδηγός της συζήτησης που χρησιμοποιήσαμε διαμορφώθηκε μέσα από την διενέργεια τριών πιλοτικών συνεντεύξεων, οι οποίες μας οδήγησαν στην δημιουργία συγκεκριμένων θεματικών, ενώ τα ερωτήματα τα οποία περιελάμβανε κάθε θεματική τροποποιήθηκαν ή αναπτύχθηκαν περαιτέρω, ανάλογα με την πορεία της έρευνας. Χρησιμοποιήθηκαν αποκλειστικά ανοικτές ερωτήσεις και οι θεματικές που προέκυψαν λειτούργησαν ως άξονες πάνω στους οποίους κινηθήκαμε για την διεξαγωγή των ημί-δομημένων συνεντεύξεων, οι οποίες θεωρούμε ότι ήταν οι πλέον ενδεδειγμένες για να καλύψουν τις απαιτήσεις και τις ιδιαιτερότητες της έρευνας που πραγματοποιήσαμε. Η παρούσα εργασία ολοκληρώνεται με τα συμπεράσματα που προέκυψαν μέσα από την ανάλυση των δεδομένων μας, συμπεράσματα που με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο έρχονται να απαντήσουν στα ερευνητικά μας ερωτήματα.
Abstract:
The purpose of this thesis is to highlight, through the use of qualitative research, the attitudes, perceptions and representations related to the fertility of women who have reached childbearing age and live in Athens. The research carried out mainly focuses on the determinants which on a larger or a smaller scale form the individuals’ decision to have children. Parental influence, perceptions of the "ideal" family size and the "ideal" conditions for family formation, implicitly, refer to the social norms that have been adopted by women as well as the social representations of the women included in our research. We focus on the interrelationship between the demographic characteristics of the sample of this research and the practice that is eventually followed by the subjects but more importantly the mechanisms through which this interrelationship unfolds. Detecting and highlighting different practices related to different socioeconomic characteristics on a larger scale the relationship between the cultural elements and the ways in which they are assimilated with the subjects’ preferences and ultimately their choices on fertility issues. In order to achieve the objectives of this research semi structured interviews were utilized. More specifically, 8 semi-structured interviews were conducted with women of reproductive age in Athens. The sample was deliberately chosen to comprise of women of reproductive age in different age groups. The interviews were conducted during the months of December 2012, January and February 2013. They were conducted at women's homes. The duration of each interview was one hour. The thematic guide for the interviews developed out of three pilot interviews. Open questions were used exclusively, permitting the emergence of certain themes which served as axes in conducting the semi-structured interviews which were considered as the most appropriate in terms of meeting the needs and particularities of the nature of the conducted research.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Κοινωνιολογίας, ΠΜΣ, κατεύθυνση Κοινωνικός Αποκλεισμός και Μειονότητες,2013
