Ο ρόλος των κοινωνικών κινημάτων στην προστασία του περιβάλλοντος
Τίτλος:
The role of social movements in environmental protection
Κύρια Υπευθυνότητα:
Μπινιάρη, Σοφία Γ.
Επιβλέπων:
Τσίγκανου, Ιωάννα Γ.
Θέματα:
Keywords:
Κοινωνικά κινήματα, περιβαλλοντικό έγκλημα, περιβαλλοντικό θύμα, περιβαλλοντική πολιτική, Πράσινη Εγκληματολογία Social movements, environmental crime, environmental policy, environmental victim, Green Criminology
Ημερομηνία Έκδοσης:
2019
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Αντικείμενο της παρούσας εργασίας, αποτελεί η μελέτη του ρόλου που διετέλεσαν τα κοινωνικά κινήματα στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, υπό το πρίσμα της Εγκληματολογίας. Στο πρώτο μέρος επιχειρείται μία θεωρητική προσέγγιση των κοινωνικών κινημάτων και του περιβάλλοντος. Αναφέρονται οι διαφορετικές εννοιολογικές προσεγγίσεις των κοινωνικών κινημάτων, καθότι δεν υπάρχει στην βιβλιογραφία ένας μόνο ορισμός για αυτά, ενώ δίνεται έμφαση στην διάκριση μεταξύ παλαιών και νέων κοινωνικών κινημάτων αλλά και στον ρόλο που αυτά διαδραματίζουν στην κοινωνία. Παράλληλα τονίζεται η σχέση αλληλεξάρτησης ανάμεσα στον άνθρωπο και το περιβάλλον ιστορικά και το πλαίσιο προστασίας του περιβάλλοντος στην Ελλάδα και διεθνώς. Τέλος, γίνεται αναφορά στα κινήματα για την προστασία του Περιβάλλοντος, στην εξέλιξη του περιβαλλοντικού κινήματος στην Ελλάδα αλλά και στις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (Μ.Κ.Ο) με αντικείμενο την προστασία του περιβάλλοντος. Στο δεύτερο μέρος αναλύονται οι εγκληματολογικές όψεις του ρόλου των κοινωνικών κινημάτων στην προστασία του περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα, αναλύεται η μελέτη του περιβάλλοντος από την Εγκληματολογία, ως παράγοντα του εγκληματικού φαινομένου αρχικά και ως αυτοτελώς εννόμου αγαθού στην συνέχεια, ενώ παρουσιάζονται οι ιδιαιτερότητες των εγκλημάτων κατά του περιβάλλοντος και η προσέγγιση του κλάδου της Πράσινης Εγκληματολογίας. Στη συνέχεια μελετάται η συμβολή των κοινωνικών κινημάτων στην ανάδειξη της θέσης του περιβαλλοντικού θύματος, ενώ αναλύονται οι ιδιομορφίες της περιβαλλοντικής θυματοποίησης και δίνεται έμφαση στην συμβολή της Περιβαλλοντικής Δικαιοσύνης στο εν λόγω ζήτημα. Τέλος, αναδεικνύεται η συμβολή των κινημάτων για την προστασία του περιβάλλοντος στη διαμόρφωση πολιτικών πρόληψης των περιβαλλοντικών βλαβών. Στο τρίτο και τελευταίο μέρος, η εργασία ολοκληρώνεται με την ενδεικτική αναφορά ορισμένων περιπτώσεων κοινωνικών περιβαλλοντικών κινημάτων και οργανώσεων στην Ελλάδα, μέσω της οποίας αναδεικνύεται ο σημαντικός τους ρόλος στην ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση των πολιτών για περιβαλλοντικά ζητήματα αλλά και η συμβολή τους στην διαμόρφωση περιβαλλοντικών πολιτικών.
Abstract:
The subject of this thesis, which is structured in three parts, is the study of the role of social movements in the protection of the natural environment, from the perspective of Criminology. The first part attempts a theoretical approach to social movements and the environment.The different conceptual approaches of social movements are mentioned, as there is no single definition for the social movements in the bibliography, emphasizing also the distinction between old and new social movements and the role they play in society. At the same time, the relationship, throughout history, of interdependence between man and the environment is described, along with the framework for environmental protection in Greece and worldwide. Finally, reference is made to the movements for the protection of the environment, as well as the development of the environmental movement in Greece and the non-governmental organizations (NGOs) on environmental protection. In the second part we analyze the criminological aspects of the role of social movements in the protection of the environment. In particular, the study of the environment in Criminology is analyzed, while presenting the specificities of the crimes against the environment and the approach of Green Criminology. Then, the contribution of social movements to the protection of environmental victims’ rights is studied, while the special characteristics of environmental victimization are analyzed, with emphasis on the contribution of Environmental Justice to this issue. Finally, the contribution of environmental protection movements to policy-making, in order to prevent environmental damage is highlighted. In the third and final part, some case-studies of environmental social movements and organizations in Greece are presented, in order to highlight their importance in sensitizing and mobilizing citizens on environmental issues and their input in shaping environmental policies.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Κοινωνιολογίας, ΠΜΣ “Εγκληματολογία”, 2019
