Η σύγκρουση φιλμικής ιστορίας και εικόνας στη φιλμογραφία του Wim Wenders
Τίτλος:
The conflict of filmic story and image in Wim Wenders
Κύρια Υπευθυνότητα:
Βάσο, Χριστιάννα Χ.
Επιβλέπων:
Παραδείση, Μαρία
Θέματα:
Keywords:
Wim Wenders, Peter Handke, Patricia Highsmith, φιλμικό κείμενο, φιλμική εικόνα Wenders, Peter Handke, Patricia Highsmith, filmic story, filmic image
Ημερομηνία Έκδοσης:
2018
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η σύγκρουση φιλμικής ιστορίας και εικόνας είναι ένας εξαιρετικός τομέας για την εκπόνηση συγκριτικών μελετών που σκοπό έχουν να ερευνήσουν διεξοδικά τη δημιουργική διαδικασία της μεταφοράς ενός έργου. Η παρούσα έρευνα διεξάγεται στο πλαίσιο της φιλμογραφίας του Wim Wenders με υπό μελέτη ταινίες την Αγωνία του Τερματοφύλακα πριν από το Πέναλτι (The Goalkeeper’s Fear of the Penalty, 1972) και τον Αμερικάνο Φίλο (The American Friend, 1977) μαζί με τα λογοτεχνικά έργα στα οποία βασίζονται, δηλαδή το ομώνυμο έργο του Peter Handke (1971) και Το Παιχνίδι του Ρίπλεϊ (Ripley’s Game, 1974) της Patricia Highsmith. Μέσα από τη σύγκριση, την κατανόηση και την ομαδοποίηση των επιλογών του σκηνοθέτη διαπιστώθηκε πως ο Wenders αντιμετωπίζει και στις δύο περιπτώσεις με σεβασμό το λογοτεχνικό κείμενο, με σαφείς διαφοροποιήσεις ως προς το αποτέλεσμα. Στον μεν Τερματοφύλακα, ο σκηνοθέτης αξιοποιεί τεχνικές (λήψη υποκειμενικών και ψεύδο-υποκειμενικών πλάνων, αφηγηματικός ρόλος της μουσικής) εξίσου ισοδύναμες σε πολλές περιπτώσεις με την αφήγηση, αλλά τα σημεία όπου η ιστορία ξεφεύγει της συμβατικής αφήγησης κι οι έννοιες στις οποίες διεισδύει ο Handke περιπλέκονται, δεν τα πλησιάζει.. Παραμένει πιστός στο φιλμικό κείμενο και χρησιμοποιεί τις εικόνες όχι τόσο για να αφηγηθεί -αφού δεν οικειοποιείται καλλιτεχνικά την ιστορία- όσο για να περιγράψει. Στον δε Αμερικάνο Φίλο, όντας πολύ πιο έμπειρος σκηνοθετικά, δεν φοβάται να αξιοποιήσει όλα τα κινηματογραφικά μέσα που του προσφέρονται σε συνδυασμό με το προσωπικό του στίγμα ως καλλιτέχνης για να δημιουργήσει το οπτικοακουστικό ισοδύναμο του βιβλίου, δημιουργώντας ένα έργο πιστό στο πνεύμα του πρωτοτύπου. Δεδομένου πως διερευνήθηκαν δύο από τις πέντε ταινίες του σκηνοθέτη που βασίζονται σε λογοτεχνικό έργο, η έρευνα μπορεί να διευρυνθεί με τη μελέτη και των άλλων τριών ταινιών (The Scarlet Letter, Hammett και Submergence), ούτως ώστε να εξαχθούν καθολικά συμπεράσματα σχετικά με τη σύγκρουση φιλμικού κειμένου και εικόνας στον Wenders.
Abstract:
The conflict between filmic story and image is a great field within which studies researching the creative procedure of artistic adaptation can be conducted. This study, concerning Wim Wenders’ filmography, looks into The Goalkeeper’s Fear of the Penalty (1972) and An American Friend (1977), along with the literary works on which the two films are based, meaning the novel of the same name by Peter Handke (1971) and Ripley’s Game (1974) by Patricia Highsmith. By comparing, understanding and grouping the director’s choices, it was made clear that Wenders treated both literary texts with respect; nonetheless, there were some obvious differentiations regarding the outcome. In Goalkeeper, the director makes use of techniques (point-of-view shots, music as a narrative technique) that many times prove to be equivalent to narration; but he distances himself from the parts where the story deviates from standard narration and when the concepts that Handke examines thicken. By remaining faithful to the filmic text he uses images not in order to narrate -since he does not artistically familiarize the story- but so as to describe. In American Friend, being a much more experienced director, he is not afraid to make use of any cinematographic mean offered and, in combination with his personal artistic trait, to create the audiovisual equivalent of the book, by creating a film faithful to the spirit of the original. Given that in this case only two out of the director’s five films which are based on a literary work were studied, the research can further continue by incorporating the remaining three films: Scarlet Letter (1972), Hammett (1982) and The Submergence (2017), so that the conflict between filmic story and image in Wenders can be fully-fledged.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού, ΠΜΣ, κατεύθυνση Πολιτιστική Διαχείριση, 2018
