Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η παρούσα εργασία αποσκοπεί να σκιαγραφήσει το κοινωνικό προφίλτου ΄βίαιου εγκληματία στην Ελλάδα κατά τη χρονική περίοδο 1959-2003,καθώς και να δείξει ότι το έγκληµα βίας δεν συνδέεται σε απόλυτο βαθµό µετι Χαµηλότερς κοινώνικο-οικονοµικές τάξει. Είαιος εγκληματίαςχαρακτηρίζεται από τη διεθνή κοινότητα το άτοµο το οποίο έχει προβεί σεπράξεις βίας εναντίων προσώπων, συμπεριλαμβανομένων και τωναποπειρών. Το τετράπτυχο εκ προθέσεως ανθρωποκτονία, εκ προθέσεωςσωματική βλάβη, βιασµός και ληστεία δίνει το µέτρο της βίαιηςεγκληματικότητας. Στην εργασία αυτή η ενασχόληση αφορά στα εγκλήματαβίας «κατά των προσώπων», δηλαδή στα εγκλήματα της ανθρωποκτονίας μεπρόθεση, τον βιασμό και των σοβαρών σωματικών βλαβών.Λέγοντας κοινωνικό προφίλ εννοούμε όλα εκείνα τα προσωπικά΄-χαρακτηριστικά του ατόμου τα οποία εἶναι κοϊνωνικώς προσδιοριζόµενα.Τέτοια νοούνται το φύλο, η εθνότητα, η θρησκεία, η ηλικία, το μορφωτικόεπίπεδο, η οικονοµική Κατάσταση, η κοινωνική τάξη Και η οικογενειακήκατάσταση. Η εργασία αυτή παρουσιάζει µε ακρίβεια τον αριθµό των ατόμων”όπως αυτά κατηγοριοποιούνται ανάλογα µε το φύλο, την ηλικία, την εθνότητακαι το επάγγελµά τους, αφού τα χαρακτηριστικά αυτά υπήρχαν στουςφακέλους της ΓΑΔΑ οι οποίοι αποτέλεσαν και την πηγή των πληροφοριώνμας.Η διερεύνηση του κοινωνικού προφίλ του βίαιου εγκληματία έγινε στηνΓενική Αστυνομική Διεύθυνση Αθηνών (Γ.Α.Δ.Α) τον Ιούλιο του 2005.Συγκεκριµένα µέσα από τα στοιχεία πποπαµς ορθΓ8παἰ µπορέσαµε να βρούμεπόσα άτοµα έχουν διαπράξει τα εγκλήματα της ανθωποκτονίας, του βιασμούκαι των σοβαρών σωματικών βλαβών κατά την πενταετία 1999-2005 (1/1995-7/2003) καθώς και τα Κοινωνικά χαρακτηριστικά που συνοδεύουν τα άτοµααυτά.Ο κίνδυνος που διατρέχει µια τέτοια προσέγγιση η οποία επιχειρεί νακαταγράψει και να κατηγοριοποιήσει τα Κοινωνικά χαρακτηριστικά µιαςομάδας ατόμων (εδώ των βίαιων εγκληματιών) είναι μεγάλος. Η σκιαγράφησητου κοινωνικού προφίλ, ή αλλιώς η καταγραφή της Κοινωνικής ταυτότητας(κατά την κοινωνιολογική προσέγγιση) των βίαιων εγκληματιών ενέχει τονΚίνδυνο να οδηγήσει σε παρερµηνείες και διαστρεβλώσεις αφού τα κοινωνικάχαρακτηριστικά που, όπως Θα δούµε, παρουσιάζουν οι βίαιοι εγκληματίεςστην Ελλάδα κατά την περίοδο 1999-2003 ενδέχεται να παρουσιάζουν καιάλλα άτοµα που όµως η εµπλοκή τους µε το Σύστημα Ποινικής Δικαιοσύνηςείναι ανύπαρκτη. Επίσης το κοινωνικό προφίλ που Θα σκιαγραφήσουµε δενπροκύπτει µέσα από ένα πρωτογενές υλικό των κοινωνικών χαρακτηριστικώντων βίαιων εγκληματιών, αλλά µέσα από τα στοιχεία της ΓΑΔΑ (δευτερογενέςυλικό), µε συνέπεια την καταγραφή της κοινωνικής ταυτότητας των ατόμωναυτών που τα χαρακτηριστικά τους τους καθιστούν περισσότερο ευάλώτουςστον επίσημο κοινωνικό έλεγχο, από ότι άλλους «βίαιους εγκληματίες».Τα εμπειρικά στοιχεία συμφωνούν µε την Κοινωνική αναπαράστασητου βίαιου εγκληματία σε ότι αφορά το φύλο (άνδρας) και την ηλικία (νεαρός)4Το κοινωνικό προφίλ του βίαιου εγκληματίαενώ ανήθετα δεν συμφωνούν σε ότι αφορά την εθνική προέλευση (Έλληναςαλλοδαπός), αφού η αντιστοιχία Ελλήνων -αλλοδαπών βίαιων εγκληματιώνβρίσκεται σε ποσοστιαία αναλογία µε τον υπόλοιπο πληθυσμό. Τέλος ηοικονομική κατάσταση, το μορφωτικό επίπεδο και η κοινωνική τάξη παρόλοπου δεν υπήρχαν ὡς κατηγορίες στους φακέλους που διαθέτει η αστυνομίαεντούτοις µπορέσαµε -μέσω του επαγγέλµατος- να τις προσδιορίσουμε --όχιόµως σε κατηγορηµατικό και απόλυτο βαθµό. Εξ΄ αυτού του δεδομένου(επάγγελμα) η πλειονότητα των βίαιων εγκληματιών φαίνεται να ανήκει στοχαμηλότερο κοινωνικο-οικονοµικό στρώμα.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Κοινωνιολογίας, ΔΠΜΣ "Κοινωνικός Αποκλεισμός, Μειονότητες και Φύλο", 2003
