Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η ένταξη των προσφύγων/μεταναστών είναι μια από τις προϋποθέσεις στην οποία στηρίζονται οι σταθερές και ευημερούσες κοινωνίες και έθνη και αποτελεί μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις της Ευρώπης σήμερα. Τα παιδιά προσφύγων/μεταναστών καθώς και τα ασυνόδευτα παιδιά λόγω της ιδιαίτερης πολιτισμικής τους ταυτότητας αντιμετωπίζουν δυσκολίες που τα εμποδίζουν στην ομαλή κοινωνική ένταξη και ενσωμάτωσης τους. Από την πλευρά της η πολιτεία είναι υποχρεωμένη να εφαρμόσει πολιτικές διαχείρισης οι οποίες θα διευκολύνουν την ένταξη αυτή. Το βασικό ερευνητικό ερώτημα της εν λόγω διπλωματικής εργασίας είναι αν η μη τυπική και η άτυπη εκπαίδευση συμβάλει στην ένταξη των ασυνόδευτων παιδιών στην ελληνική κοινωνία. Ειδικότερα, θα διερευνήσουμε αν τα προγράμματα μη τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης στην Ελλάδα είναι επιτυχημένα και αν ναι, αν αποτελούν τελικά διευκόλυνση και στήριξη της τυπικής εκπαίδευσης. Παράλληλα θα απαντήσουμε ποια είναι τα εμπόδια και οι παράγοντες διευκόλυνσης της ένταξης των παιδιών προσφύγων/μεταναστών και ασυνόδευτων παιδιών στην ελληνική κοινωνία. Τέλος, θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε σε ποιον βαθμό επιτυγχάνεται η ένταξη των παιδιών με προσφυγικό/μεταναστευτικό υπόβαθρο στην κοινωνία μέσα από την εκπαίδευση τους. Η μεθοδολογία της διπλωματικής εργασίας βασίζεται σε ανασκόπηση επιστημονικών άρθρων, βιβλιογραφικών πηγών, πρωτογενών και δευτερογενών πηγών τεκμηρίωσης αλλά και ερευνητικών προγραμμάτων και εκθέσεων σχετικών με το αντικείμενο. Τα συμπεράσματα συμπυκνώνονται στη θέση ότι η μη τυπική και η άτυπη εκπαίδευση συμβάλει αποτελεσματικά στην ένταξη των παιδιών προσφύγων/μεταναστών και ειδικότερα της ευάλωτης ομάδας των ασυνόδευτων ανηλίκων, στην τυπική εκπαίδευση και κατ’ επέκταση στην ομαλή ένταξη τους στην ελληνική κοινωνία. Επιπλέον, διαπιστώνουμε ότι τα προγράμματα μη τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης που παρέχονται από τις ΜΚΟ στην Ελλάδα είναι επιτυχημένα και αποτελούν τελικά διευκόλυνση και στήριξη της τυπικής εκπαίδευσης. Παρόλα αυτά η ένταξη των παιδιών στην κοινωνία είναι ένα πολύπλευρο ζήτημα που εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, ωστόσο αν και υπάρχουν εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν βρισκόμαστε σε ένα καλό επίπεδο σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Με αυτά τα δεδομένα η μελλοντική έρευνα θα μπορούσε να στραφεί σε ερωτήματα του τύπου, αν στα επόμενα χρόνια θα υπάρξει αύξηση των προαγωγών και αποφοιτήσεων των παιδιών Π/Μ και ασυνόδευτων παιδιών στη δευτεροβάθμια κυρίως εκπαίδευση γεγονός που θα σημαίνει ότι η εκπαίδευση, χρησιμοποιώντας τα εργαλεία και τις διευκολύνσεις που παρέχει η μη τυπική και άτυπη εκπαίδευση, επιτυγχάνει την ένταξη των παιδιών Π/Μ και των ασυνόδευτων παιδιών στην κοινωνία υποδοχής.
Abstract:
The integration of refugees/migrants is one of the preconditions on which stable and prosperous societies and nations are based and is one of the most important challenges Europe faces today. Refugee/migrant children as well as unaccompanied children, due to their particular cultural identity, face difficulties that prevent them from smooth social integration and inclusion. The State, from its side, is obliged to implement management policies that will facilitate this integration. The main research question of this thesis is whether non-formal and informal education contributes to the integration of unaccompanied children in Greek society. In particular, we will investigate whether non-formal and informal education programs in Greece are successful and, if so, whether they are ultimately a facilitation and support for formal education. At the same time, we will answer what are the barriers and facilitators of the integration of refugee/migrant and unaccompanied children into Greek society. Finally, we will try to answer to what extent the integration of children with a refugee/migrant background into society is achieved through their education. The methodology of the thesis is based on a review of scientific articles, bibliographic sources, primary and secondary sources of documentation as well as research projects and reports related to the subject. The conclusions are summarized in the event, that non-formal and informal education contributes effectively to the integration of refugee/migrant children and especially of the vulnerable group of unaccompanied minors into formal education and thus to their smooth integration into Greek society. Furthermore, we note that the non-formal and informal education programs provided by NGOs in Greece are successful and ultimately facilitate and support formal education. Nevertheless, the integration of children into society is a multifaceted issue that depends on many factors, even though there are obstacles that need to be overcomed, we can conclude that we are at a good level compared to previous years. With these analyzed data, future research could turn to questions such as whether in the forthcoming years there will be an increase in promotions and graduations of refugee/migrant children and unaccompanied children in secondary education, which will mean that education, using the tools and facilities provided by non-formal and informal education, achieves the integration of refugee/migrant children and unaccompanied children in the host society.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ, κατεύθυνση Διεθνές Δίκαιο και Διπλωματικές Σπουδές, 2023
