Το σουηδικό μοντέλο και η χρηματοπιστωτική-οικονομική κρίση στη Σουηδία στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1990
Τίτλος:
The swedish model and the financial-econmic crisis in Sweden in the early 1990s
Κύρια Υπευθυνότητα:
Παπαδόπουλος, Αθανάσιος Χ.
Επιβλέπων:
Ιορδάνογλου, Χρυσάφης Ι.
Θέματα:
Keywords:
Μετασχηματισμός του Σουηδικού Κράτους Πρόνοιας, Απορρύθμιση της Πιστωτικής Αγοράς, Αγοραίες μεταρρυθμίσεις του Κράτους Πρόνοιας, Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Σταθεροποίησης στη Σουηδία, Οικονομική Πολιτικής στη Σουηδία στις δεκαετίες του 1980 και 1990 Transformation of the Swedish Welfare State, Deregulation of the Credit Market, Market-Oriented reforms of the Welfare State, Fiscal Consolidation Policy in Sweden, Economic Policy in Sweden in the 1980s and 1990s
Ημερομηνία Έκδοσης:
2018
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να εκθέσει, να περιγράψει και να κατανοήσει τις βαθιές και σημαντικές μεταβολές που υπέστη το Σουηδικό Κοινωνικό Κράτος – γνωστό ευρύτερα και ως « Σουηδικό Μοντέλο» - στη δεκαετία του 1990 ως αποτέλεσμα τόσο της δραματικής χρηματοπιστωτικής- οικονομικής κρίσης που έπληξε τη Σουηδία την περίοδο 1991-1993 όσο και ως αποτέλεσμα του δραστικού προγράμματος δημοσιονομικής σταθεροποίησης που εφάρμοσε το Σουηδικό Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα την περίοδο 1994-1998. Η παρουσίαση και απόπειρα κατανόησης αυτού του σημαντικού μετασχηματισμού του Σουηδικού Μοντέλου ξεκινά με μία αναλυτική παρουσίαση των βασικών στρατηγικών επιλογών στην οικονομική επιλογή που θα εφαρμόσουν οι Σουηδοί σοσιαλδημοκράτες στο διάστημα 1982-1990- με πιο σημαντική από αυτές την απορρύθμιση της πιστωτικής αγοράς – συνεχίζει με την παρουσίαση της οικονομικής κρίσης της περιόδου 1991-1993, που σχετίζεται στενά αλλά όχι αποκλειστικά με την οικονομική πολιτική της δεκαετίας του 1980- και ολοκληρώνεται με μία προσπάθεια παρουσίασης και κριτικής αποτίμησης της πολιτικής « δημοσιονομικής σταθεροποίησης» που εφαρμόζουν οι Σουηδοί Σοσιαλδημοκράτες το διάστημα 1994-1998. Δεδομένο ότι η ακριβής χρονική ακολουθία των αλλαγών στην σοσιαλδημοκρατική οικονομική πολιτική στη δεκαετία του 1980 υπήρξε σημαντική για το ξέσπασμα της χωρίς προηγούμενο οικονομικής κρίσης την περίοδο 1991-1994,ακολουθήθηκε μία σχετικά αυστηρή χρονολογική σειρά στην παράθεση των γεγονότων και των δραματικών αλλαγών, καθώς κρίθηκε πως έτσι μπορεί να κατανοηθεί καλύτερα και πληρέστερα η όποια αιτιακή σχέση, αλληλουχία κι αλληλεπίδραση μεταξύ αλλαγών στην οικονομική πολιτική, οικονομικής κρίσης και του τελικού μετασχηματισμού του Σουηδικού Μοντέλου. Η αφήγηση των γεγονότων βασίζεται τόσο σε επίσημα έγγραφα οικονομικής πολιτικής της εκάστοτε Σουηδικής κυβέρνησης (κυρίως Προσχέδια Προϋπολογισμού) όσο και σε απομνημονεύματα Σουηδών πολιτικών που είχαν συμμετοχή στη χάραξη της πολιτικής- αλλά και σε εκθέσεις εμπειρογνωμόνων και επιστημονικά άρθρα (κατά την διάρκεια και μετά την οικονομική κρίση), όσο και σε μία εκτεταμένη δευτερογενή βιβλιογραφία που εξετάζει τόσο το παραδοσιακό Σουηδικό Μοντέλο την περίοδο της άνθησης του (1932-1974) όσο και την περίοδο της δραματικής κρίσης του (1991-1994) και της αναδιάρθρωσης του (1994-1998 και μετά). Στο τέλος της εργασίας επιχειρείται μία τελική αποτίμηση του μεγέθους των αλλαγών που υπέστη το Σουηδικό Μοντέλο, να φωτιστεί ο μετασχηματισμός του μέσα από μία ευρύτερη ιστορική οπτική και να απαντηθούν τα δύο ερωτήματα που τέθηκαν στο εισαγωγικό κεφάλαιο της εργασίας: « Υπάρχει ακόμη το Σουηδικό Μοντέλο- ειδικά μετά την οικονομική κρίση της περιόδου 1991-1994 και την εφαρμογή του δραστικού προγράμματος δημοσιονομικής σταθεροποίησης (1994-1998);» και «Σε τι διαφέρει το νέο αναδιαρθρωμένο Σουηδικό Μοντέλο από το παραδοσιακό και πώς θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε;»
Abstract:
Aim of the present work is to present, describe and understand the deep and important changes which the Swedish Welfare State- widely known as the “Swedish Model”-underwent in the 1990s as a result of both the dramatic financial-economic crisis,which hit Sweden in 1991-1993, and of the subsequent program of fiscal consolidation implemented by the Social democratic party in the years 1994-1998. The presentation and the attempt to understand this significant transformation of the Swedish Model begins with an analytic presentation of the basic strategic choices on the field of the economic policy made by the Swedish Social democrats in the 1980s - with the deregulation of the credit market being the post important of them-,continues with a presentation and examination of the traits and the nature of the deep economic crisis of the 1991-1994 years – a crisis closely but not exclusively connected to the economic policies of the 1980s- and closes with an attempt to present and to assess, from a critical point of view, the policy of Budget Consolidation practiced by the Social democrats in the 1994-1998 years. Given that the exact timing and temporal sequence of the changes in the social democratic economic policy in the 1980s had been instrumental in triggering the unprecedented crisis of the 1991-1994 years, a relatively strict chronological presentation was chosen, since the causal relation, sequence and interplay between the changes in the economic policy, the economic crisis and the final transformation of the Swedish Model can be better understood in this way. The narration of the events is based on official documents of the Swedish government currently in office – mainly Government Bills on the Budget –, expert reports and scientific articles written during and after the economic crisis, as well as memories of leading Swedish politicians taking part in implementing the economic policy and a vast secondary literature- scientific and journalistic - both on the traditional Swedish Model at the time of its high noon ( 1932-1974) and on the transformed Swedish Model at the time of its crisis ( 1991-1994) and of its restructuring ( 1994-1998 and after).\r\nΑt the end of the work a final attempt is made to assess the scope of the changes which the Swedish Model underwent, to shed light, from a more vast historic poin tof view, upon its transformation and to respond to the two questions formulated in the introductory chapter, namely: "Does the Swedish Model still exist- especially after the economic crisis of the 1991-1994 years and after the implementation of the extensive budget consolidation program? |and "In what respects the new, restructured Swedish Model differs from the old one and how could it be best called and defined?"
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας, ΠΜΣ, κατεύθυνση Πολιτική Επιστήμη, 2018