«Διαμαρτυρία-πορεία-Μαντόνα»: παράφωνες επιτελέσεις του πολιτικού
Τίτλος:
“Protest-demonstration-Madonna”: dissonant performances of the political
Κύρια Υπευθυνότητα:
Ντελάκος, Απόστολος Κ.
Επιβλέπων:
Αθανασίου, Αθηνά
Θέματα:
Keywords:
Δικαιώματα, επιτελεστικότητα, κουήρ, πολιτικό (το), συν-αίσθημα, υποκειμενοποίηση Affect, performativity, political (the), queer, rights, subjectification, body
Ημερομηνία Έκδοσης:
2020
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η δολοφονία του/της queer, οροθετικού/ής ακτιβιστή/τριας και αντιφασίστα/στριας drag queen Ζακ Κωστόπουλου / Zackie Oh! ακολουθήθηκε από την άμεση κινητοποίηση συλλογικοτήτων, ομάδων και ατόμων που από κοινού απαίτησαν διερεύνηση των συνθηκών και απόδοση δικαιοσύνης. Σύντομα ωστόσο, οι πρωτοβουλιακές αυτές κινητοποιήσεις οδηγήθηκαν μέσα από μία σειρά διαφοροποιήσεων και διαφωνιών, στην διάσπαση. Μέσα σε αυτή τη συγκυρία, το κάλεσμα σε «ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ-ΠΟΡΕΙΑ-ΜΑΝΤΟΝΑ» που απηύθυναν οι ΛΟΑΤΚΙ+ συλλογικότητες, ανάγγειλε μία αναχώρηση από τη νόρμα της πολιτικής κινητοποίησης. Ερευνητικό ερώτημα της παρούσας διπλωματικής εργασίας αποτέλεσε το εάν και με ποιους τρόπους η κινητοποίηση του σημαίνοντος «Μαντόνα», μέσα από τις ενσώματες, queer επιτελέσεις ακρόασης, χορού και τραγουδίσματος που ακολούθησαν την δολοφονία και συνόδευσαν τις κινητοποιήσεις μνήμης και διαμαρτυρίας, «ανατάραξε» το «πολιτικό», το οντολογικό καθεστώτος που επιβάλλει και υποβάλει τους όρους που ρυθμίζουν ποιος/α/ο και υπό ποιους όρους μπορεί να εμφανίζεται ως επαρκές πολιτικά, ή επαρκώς πολιτικό υποκείμενο. Το εθνογραφικό υλικό -συνεντεύξεις/συζητήσεις με queer υποκείμενα που πήραν μέρος στις κινητοποιήσεις, (ψηφιακή) αρχειακή έρευνα και αυτοεθνογραφικές παρατηρήσεις- συζητήθηκε μέσα από το αναλυτικό πλαίσιο της μεταδομιστικής φεμινιστικής/κουήρ θεωρίας σε δύο ξεχωριστά αλλά αλληλοσυνδεόμενα επίπεδα· αυτό της σχέσης του/της Ζακ/Ζάκι με την Madonna και αυτό των ενσώματων, queer επιτελέσεων που συνόδευσαν τις κινητοποιήσεις μνήμης και διαμαρτυρίας. Θέτοντας ερωτήσεις σχετικά με την «κοσμοποιητική» δυνατότητα των αποταυτισιακών επιτελέσεων του/της Ζακ/Ζάκι, τις σχέσεις μεταξύ συν-αισθήματος και queer πολιτικής πράξης, χορευτικής επιτέλεσης και ΛΟΑΤΚΙ+/queer δικαιωματικής διεκδίκησης και τέλος, τραγουδίσματος και «καθεστώτους ακουστότητας» επιχείρησα να να διαυγάσω τους όρους και να διαφωτίσω το πλαίσιο εντός του οποίου τέθηκε το ερευνητικό ερώτημα. Συμπέρασμα της παρούσας εργασίας αποτελεί ότι οι ενσώματες, queer επιτελέσεις που κινητοποιούμενες από το σημαίνον «Μαντόνα», συνόδευσαν τις κινητοποιήσεις μνήμης και διαμαρτυρίας, προβληματοποιούν το «πολιτικό», εκθέτοντας τους τρόπους που αυτό ρυθμίζει ποια σώματα λογίζονται ως πολιτικά επαρκή, ποιοι χώροι λογίζονται ως επαρκείς «χώροι εμφάνισης» της πολιτικής πράξης και τέλος ποια σωματικά ενεργήματα λογίζονται ως επαρκώς πολιτικά.
Abstract:
The murder of the queer, HIV-positive activist and anti-fascist drag performer Zak Kostopoulos / Zackie Oh! was followed by immediate mobilizations of collectives, groups and individuals who jointly demanded investigation into the circumstances as well as administration of justice. Soon, however, these joint mobilizations led, through a series of divisions and disagreements, to a split. Within this succession of events, the call for “PROTEST-DEMONSTRATION-MADONNA” announced by the Athenian LGBTQ+ collectives, signaled through its paradoxical mobilization of the signifier “Madonna” a departure from the norm of “proper” political mobilization. Aim of the present paper has been to understand whether and in what ways this mobilization of the signifier “Madonna” through the embodied, performative events of listening, dancing and singing that followed the murder and accompanied the mobilizations of memory and protest, "troubles" the notion of the "political", the ontological regime that regulates who and under which conditions counts as «proper» political subject. The ethnographic material that resulted from discussions / open-ended interviews with queer subjects who took part in the mobilizations as well as from (digital) archival research and self-ethnographic observations was discussed through the analytical framework of postmodern feminist/queer theory. In order to organize its discussion more effectively, I distinguished between two separate yet interconnected levels: that of Zak/Zackie's “phantasmatic” relationship to Madonna and that of the embodied, queer performative events of listening, dancing and singing that accompanied the mobilizations of memory and protest. By discussing the "worldmaking" power of Zak/Zackie's disidentificatory performances, as well as the connections between affect and queer political action, dance performances and LGBTQ +/queer activism and between singing and "matrices of audibility" I attempted to clarify the context within which my research question was asked. The paper concludes that the embodied, queer performances that were mobilized by the signifier “Madonna” and accompanied the mobilizations of memory and protest that followed the murder of Zak/Zaki, may be understood as “dissonant” performances that “trouble” the concept of the “political”, by exposing the ways in which it regulates which bodies count as «properly» political, which spaces count as proper “spaces of appearance” of/for political praxis and which bodily acts count as properly political.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, ΠΜΣ "Κοινωνική και Πολιτισμική Ανθρωπολογία", 2020